G.కులం విశ్లేషణాత్మక వ్యాసం 🌐

కులం విశ్లేషణాత్మక వ్యాసం 

  -చింతా రామమోహన్ BA.,

కులం బానిస సమాజ అవశేషం 

బానిస  భూస్వామ్య సమాజ సాంకర్యం కులం 

సామ్రాజ్య వాదుల వలస సమాజం 

కుల సమాజాన్ని ప్రోత్సహించింది

కులం ఒక ఆర్థిక ఒనరు

కమ్యూనిస్టులది ఆర్ధిక పోరాటం

దళితులది బ్రతకు పోరాటం

కుల నిర్మూలన 

1.దళితుల ఐక్యత వలన 

2.ఉత్పత్తి సాధనాలైన భూమి, ఫ్యాక్టరీలు ( శాస్త్రపరిజ్ఞానం!చదువు) ప్రజలమధ్య సమాన పంపిణి జరగాలి 

3.బౌద్ధన్ని అనుసరించడం వలన

 👍  వర్గ సమాజాల పరిణామం కాల పరిమితులతో  (సుమారుగా, ఎందుకంటే ప్రాంతానుసారం వేరువేరుగా ఉండొచ్చు):

1. బానిస – యజమాని → బానిస సమాజం

కాలం: సుమారు 3000 BCE – 500 CE

ఉదాహరణలు: ప్రాచీన ఈజిప్ట్, గ్రీస్, రోమ్.

2.రైతు / కూలి – భూస్వామి → భూస్వామ్య సమాజం (Feudal Society)

కాలం: సుమారు 500 CE – 1500 CE

ఉదాహరణలు: మధ్యయుగ యూరప్, భారతదేశంలోని జమీందారీ వ్యవస్థ.

3. కార్మికుడు – పెట్టుబడిదారుడు → పెట్టుబడిదారీ సమాజం (Capitalist Society)

కాలం: సుమారు 1500 CE – ఇప్పటి వరకు

ప్రారంభం: యూరప్‌లో పునరుజ్జీవన (Renaissance), పారిశ్రామిక విప్లవం (Industrial Revolution).

4. వర్గరహిత సమాజం (ఆదర్శం) → సామ్యవాద / కమ్యూనిస్టు సమాజం

కాలం: భవిష్యత్తు లక్ష్యం (Karl Marx సిద్ధాంతం ప్రకారం).

ఉదాహరణలు: USSR (1917–1991), చైనా, క్యూబా లాంటి ప్రయోగాలు.

👍 వర్గ సమాజాలపై జరిగిన తిరుగుబాట్లు – విప్లవాలు  

1. బానిస సమాజం పై తిరుగుబాట్లు

మోషే తిరుగుబాటు (క్రీ.పూ. 13వ శతాబ్దం)

స్పార్టకస్ తిరుగుబాటు (క్రీ.పూ. 71 BCE)

2. భూస్వామ్య సమాజం పై విప్లవాలు

ఇంగ్లాండ్ గ్లోరియస్ రివల్యూషన్ (1688 CE)

ఫ్రెంచ్ విప్లవం (1789 CE)

3. పెట్టుబడిదారీ సమాజం పై విప్లవాలు

రష్యా విప్లవం (1917 CE)

చైనా విప్లవం (1949 CE)

👉 ఇది వర్గ సమాజాలపై జరిగిన ప్రధాన తిరుగుబాట్లు–విప్లవాల జాబితా.

📌 మొత్తంగా →

బానిస సమాజం → భూస్వామ్య సమాజం → పెట్టుబడిదారీ సమాజం → వర్గరహిత సమాజం (ఆదర్శం).

🌐వేదం కాలం లో చతురవర్ణ వ్యవస్థ 

ఋగ్వేద సంహితలో ఎక్కువ భాగం భారత ఉపఖండంలోని వాయువ్య ప్రాంతంలో (ఋగ్వేద నదులను చూడండి ) రూపొందించబడిందని ఫిలోలాజికల్ (bhasha sastramu)మరియు భాషాపరమైన ఆధారాలు సూచిస్తున్నాయి . 

:1500 మరియు 1000 BCE;

*ఆర్యులు, వైశ్యులు, క్షత్రియులు, సూద్రులు 

వేదాలు మరియు కుల వ్యవస్థ*

కుల వ్యవస్థ భారతదేశంలో ప్రాచీన కాలంలో ఉన్న ఒక సామాజిక వ్యవస్థ. 

*వేద కాలంలో కుల వ్యవస్థ:

వేదాలు, ముఖ్యంగా  రుగ్వేదం, ప్రాచీన భారతదేశంలో ప్రజలను నాలుగు వర్గాలలో విడగొట్టినట్లుగా సూచిస్తాయి. 

ఈ వర్గాలు:

1. బ్రాహ్మణులు (పూజారి) – జ్ఞానం మరియు ఆధ్యాత్మిక మార్గనిర్దేశకులు.

2. క్షత్రియులు (యోధులు) – రక్షణ మరియు పాలనలో నైపుణ్యం కలిగిన వారు.

3. వైశ్యులు (వ్యాపారులు) – వ్యవసాయం మరియు వాణిజ్యం చేసే వారు.

4. శూద్రులు (శ్రామికులు ) – ఇతర వర్గాలకు సేవలు అందించే వారు.

*వర్ణ వ్యవస్థ యొక్క ఉద్దేశ్యం:

ప్రధానంగా, ఈ వర్గాల వివక్ష లేకుండా సమాజాన్ని క్రమబద్ధంగా నిర్వహించడం కోసం వర్ణ వ్యవస్థ రూపొందించారు. ప్రతి వర్గం వేరు వేరు బాధ్యతలను నిర్వహించేది.

*కుల వ్యవస్థకి మార్పు:

క్రమంగా, వర్ణ వ్యవస్థ జాతి వ్యవస్థగా మారిపోయింది. ఇది జాతి ప్రకారం వ్యక్తులు పుట్టిన కొద్దీ వివక్షను పెంచింది.

*మనుస్మృతి మనుస్మృతి (Manusmṛti / Manusmriti)⚓వంటి పుస్తకాల్లో ఈ కఠినతలు పెరిగాయి

👉 మనుస్మృతి అనేది ప్రాచీన హిందూ *ధర్మశాస్త్ర గ్రంథాలలో ఒకటి.

దీనిని మనుధర్మశాస్త్రం (Laws of Manu) అని కూడా పిలుస్తారు.

1. రచన & కాలం

మనుస్మృతిను మనువు అనే ఋషి రచించాడని హిందూ సంప్రదాయం చెబుతుంది.

ఇది సుమారు క్రీపూ 200 – క్రీశ 200 మధ్య కాలంలో రచించబడినదని పండితులు అంచనా వేస్తున్నారు.

2. గ్రంథ స్వరూపం

ఇది శ్లోకాల రూపంలో (సూక్తులు) రాయబడింది.

మొత్తం 12 అధ్యాయాలు (Chapters), సుమారు 2685 శ్లోకాలు ఉన్నాయి.

ఇది స్మృతి సాహిత్యంలో భాగం (శ్రుతి = వేదాలు, స్మృతి = వేదాల ఆధారంగా రచించబడిన నిబంధనలు).

3. ప్రధాన విషయాలు

మనుస్మృతి ప్రధానంగా ధర్మం (నైతిక, సామాజిక, ఆధ్యాత్మిక నిబంధనలు) గురించి చెబుతుంది.

📌 ముఖ్యాంశాలు:

1. సృష్టి క్రమం (Cosmology)

2. చతుర్వర్ణ వ్యవస్థ (Brahmin, Kshatriya, Vaishya, Shudra – వారి కర్తవ్యాలు, హక్కులు)

3. ఆశ్రమ ధర్మాలు (బ్రహ్మచర్యం, గార్హస్థ్యం, వానప్రస్థం, సన్యాసం)

4. స్త్రీల స్థానం – (కొన్ని శ్లోకాలలో ఉన్నత స్థానం, మరికొన్ని శ్లోకాలలో పరిమితి)

5. రాజధర్మం (రాజు బాధ్యతలు, న్యాయ వ్యవస్థ)

6. ప్రాయశ్చిత్తాలు (పాపాలకు శిక్షలు, పరిహారాలు)

4. ప్రభావం

మనుస్మృతి శతాబ్దాల పాటు హిందూ సమాజంలో చట్టగ్రంథం లాగా పరిగణించబడింది.

సమాజపు ఆచారాలు, వివాహ విధానాలు, కుల వ్యవస్థపై దీని ప్రభావం ఎక్కువ.

5. వివాదాస్పద అంశాలు

కుల వ్యవస్థను బలపరిచినందుకు ఇది విమర్శలకు గురైంది.

శూద్రులు, స్త్రీలు మీద పరిమితులు పెట్టిన శ్లోకాలు ఆధునిక కాలంలో తీవ్ర వ్యతిరేకతకు గురయ్యాయి.

డా. బి.ఆర్. అంబేద్కర్ దీన్ని బలంగా విమర్శించి, దహనం కూడా చేశారు.

6. నేటి దృష్టి

ఒక వైపు ఇది చారిత్రక, ధర్మశాస్త్ర గ్రంథం.

మరో వైపు ఇందులోని అసమానత, వివక్షా భావనలు ఆధునిక మానవ హక్కుల దృష్టిలో అంగీకారయోగ్యం కావు.

👉 సంక్షిప్తంగా:

మనుస్మృతి అనేది ప్రాచీన హిందూ సమాజ ధర్మశాస్త్రం, ఇందులో నైతికం, చట్టం, కులవ్యవస్థ, ఆచారాలు వివరించబడ్డాయి. కానీ దీనిలోని అసమానతలు ఆధునిక దృష్టిలో తీవ్రంగా విమర్శించబడ్డాయి.

కుల వ్యవస్థపై విమర్శలు:

అనేక మంది మహానుభావులు, ధార్మిక గురువులు ఈ కుల వ్యవస్థను వ్యతిరేకించారు. వారు వ్యక్తుల విలువను వారి కర్మ ఆధారంగా నిర్ణయించు కోవాలని చెబుతారు, జాతి లేదా పుట్టుక ఆధారంగా కాదు.

సామాజిక ప్రభావం:

కుల వ్యవస్థ సామాజిక అన్యాయానికి కారణమై, దళితులు (3.untouchables) వంటి వారు చాలా ఇబ్బందులు అనుభవించారు.

*ఆధునిక సమాజంలో మార్పులు:

1. స్వాతంత్య్రం తర్వాత, భారత రాజ్యాంగం కుల వ్యవస్థను చట్టపరంగా తొలగించింది.

2.అభివృద్ధి పథకాలు తీసుకోబడినాయి, అంటే అనేక ప్రభుత్వ పథకాలు వెనుకబడిన కులాలకు అండగా ఉంటాయి.

వేదాలు ప్రారంభంలో వర్ణ వ్యవస్థని సమాజంలో సమతుల్యత కోసం సూచించాయి. కానీ కాలక్రమంలో అది కుల వ్యవస్థగా మారిపోయింది, సమాజంలో వివక్షను పెంచింది. భారతదేశంలో సమానత్వం కోసం అనేక మార్పులు, ఉద్యమాలు జరుగుతున్నాయి.*

కుల వ్యవస్థ - రుగ్వేదం

* రుగ్వేద కాలం నాటి గోత్రాలు

🌐కురు 

మహీన 

మౌజవంత్ 

మత్స్య 

నహుష 

పక్త / పాక్థ 

పాణిలు (ఇరాన్ : పర్ణి)

పారావత

పర్సు (పర్శు) పర్సులు జాతి పర్షియన్లతో సంబంధం కలిగి ఉంది.🌐

1. కురు – హస్తినాపుర రాజ్యం, కౌరవులు–పాండవులు చెందిన గోత్రం.

2. మహీన – వేదసాహిత్యంలో ప్రస్తావన, నది ప్రాంతాల ఆర్య తెగ.

3. మౌజవంత్ – హిమాలయ పర్వత ప్రాంత గోత్రం/ప్రాంతం.

4. మత్స్య – విరాటనగరం రాజ్యం, మహాభారత కాలంలో ప్రసిద్ధి.

5. నహుష – వేద, పురాణాలలో ప్రస్తావన; ఇంద్ర స్థానాన్ని పొందిన రాజు.

6. పక్త / పాక్థ (Paktha) – ఋగ్వేద ప్రస్తావన; ప్రస్తుత ఆఫ్ఘానిస్తాన్–పాకిస్తాన్ ప్రాంత ఆర్య తెగ.

7. పాణిలు (Parni – ఇరాన్) – ఇరాన్ ఆర్య గోత్రం; తరువాత పార్థియన్ సామ్రాజ్యం స్థాపించారు.

8. పారావత (Paravata) – పర్వత ప్రాంత తెగ; గంధార–హిమాలయ ప్రాంత సంబంధం.

"పర్సు (పర్శు)" అనే జాతి నిజంగా పర్షియన్ల (Persians) తో సంబంధం కలిగినది. వివరంగా చూద్దాం:

🔹 పర్శు (Parsu / Parsušu)అస్సీరియన్ శిలాశాసనాల్లో (క్రీ.పూ. 9వ శతాబ్దం) "Parsu(a)" లేదా "Parsušu" అనే తెగ గురించి లిఖిత ఆధారాలు ఉన్నాయి.

ఋగ్వేదం లో "పర్శు" అనే గోత్రం ప్రస్తావన వస్తుంది.

పర్శువులు (Parsu) అనేది ఒక ఆర్య తెగ పేరు.

అస్సీరియన్ (Assyrian / అస్సీరియా ప్రజలు)

👉 అస్సీరియన్లు అనేవారు ప్రాచీన మేసపటేమియా (Mesopotamia) లో నివసించిన శక్తివంతమైన జాతి.

వారి రాజ్యం అస్సీరియన్ సామ్రాజ్యం (Assyrian Empire) అని ప్రసిద్ధి.

1. స్థానం & కాలం

అస్సీరియన్ సామ్రాజ్యం నేటి ఉత్తర ఇరాక్, దక్షిణ టర్కీ, సిరియా, ఇరాన్ భాగాల్లో ఉండేది.

క్రీపూ 2500 BCE నుంచి 600 BCE వరకు ప్రధానంగా ఉన్నారు.

రాజధాని: నినివె (Nineveh).

2. చరిత్ర దశలు

1. ప్రాచీన అస్సీరియా (Old Assyrian, ~2000–1365 BCE) – చిన్న నగరరాజ్యం.

2. మధ్య అస్సీరియా (Middle Assyrian, ~1365–934 BCE) – విస్తరణ ప్రారంభం.

3. నూతన అస్సీరియన్ సామ్రాజ్యం (Neo-Assyrian Empire, ~911–609 BCE) – అత్యంత శక్తివంతమైన కాలం.

3. సైనిక శక్తి

అస్సీరియన్లు యుద్ధప్రియులు.

వారు ఇనుప ఆయుధాలు వాడిన తొలి ప్రజలలో ఒకరు.

రథాలు, విల్లు, కోటలపై ముట్టడులు మొదలైన యుద్ధతంత్రాలలో నైపుణ్యం.

క్రూరత్వం (రాజులను హతమార్చడం, ప్రజలను బానిసలుగా మార్చడం) కోసం కూడా పేరు గాంచారు.

4. సంస్కృతి & నాగరికత

క్యునిఫార్మ్ లిపి (Cuneiform) వాడారు.

అషూర్ (Ashur), నినివె వంటి నగరాలు వాణిజ్యం, సంస్కృతి కేంద్రాలు.

ప్రసిద్ధ రాజు: అషుర్‌బనిపాల్ (Ashurbanipal) – అతని గ్రంథాలయం (Nineveh Library)లో వేలాది మట్టి పలకలు (clay tablets) దొరికాయి.

కళల్లో రాతి శిల్పాలు, గోడచిత్రాలు ప్రసిద్ధి.

5. పతనం

క్రీపూ 612 BCEలో బాబిలోనియన్లు, మిడ్స్ (Medes) కలిసి నినివె నగరాన్ని ధ్వంసం చేశారు.

దీని తరువాత అస్సీరియన్ సామ్రాజ్యం పూర్తిగా కూలిపోయింది.

6. నేటి అస్సీరియన్లు

*నేటికీ అస్సీరియన్ వారసులు మధ్యప్రాచ్యం (ఇరాక్, సిరియా, ఇరాన్, టర్కీ) లోని చిన్న జాతిగా ఉన్నారు.

వారు అరామిక్ (Aramaic) భాషా రూపాలను మాట్లాడుతారు.

క్రైస్తవ ధర్మాన్ని అనుసరిస్తారు.

📌 

అస్సీరియన్లు మేసపటేమియా చరిత్రలో అత్యంత శక్తివంతమైన సైనిక సామ్రాజ్యం. వారు యుద్ధం, పరిపాలన, సాహిత్యం, కళలలో కీర్తి పొందారు. కానీ వారి క్రూర పరిపాలన కారణంగా చివరికి విరోధులచే నాశనం చేయబడ్డారు.

*అస్సీరియన్ శిలాశాసనాల్లో (క్రీ.పూ. 9వ శతాబ్దం) "Parsu(a)" లేదా "Parsušu" అనే తెగ గురించి లిఖిత ఆధారాలు ఉన్నాయి.

🔹 పర్సులు → పర్షియన్లు

Parsu అనే పేరు తరువాత Pārsa (Persis) గా రూపాంతరం చెందింది.

పర్సిపోలిస్ (Persepolis) నగరం కూడా ఈ Pārsa ప్రాంతానికే రాజధాని.

వీరినే తరువాత Achaemenid dynasty (హఖామనిషి వంశం) స్థాపకులు పర్షియన్లు అన్నారు.

*ఆకేమెనిడ్ వంశం (Achaemenid Dynasty / Achaemenid Empire)

👉 ఆకేమెనిడ్ సామ్రాజ్యం (c. 550 BCE – 330 BCE) అనేది ప్రాచీన ఇరాన్ (పర్షియా) లో స్థాపించబడిన మొదటి మహా పర్షియన్ సామ్రాజ్యం.

దీనిని "First Persian Empire" అని కూడా అంటారు.

1. స్థాపన

స్థాపకుడు: సైరస్ ది గ్రేట్ (Cyrus the Great, క్రీపూ 559–530)(బుద్ధుని కాలం 563-483)

ఆయన మీడియన్ సామ్రాజ్యం, లిడియన్ రాజ్యం, నయో-బాబిలోనియన్ సామ్రాజ్యాన్ని జయించి, ఒక మహాసామ్రాజ్యాన్ని నిర్మించాడు.

రాజధాని: ప్రారంభంలో పసార్గడే (Pasargadae), తరువాత పెర్సెపొలిస్ (Persepolis).

2. ప్రసిద్ధ రాజులు

1. Cyrus the Great (550–530 BCE) – స్థాపకుడు, మానవ హక్కుల చార్టర్ (Cyrus Cylinder) ప్రసిద్ధి.

2. Cambyses II (530–522 BCE) – ఈజిప్ట్ జయించాడు.

3. Darius I (Darius the Great) (522–486 BCE) – సామ్రాజ్యం విస్తరించి ఇండస్ నది వరకు వచ్చింది. పరిపాలనా సంస్కరణలు చేసాడు (Satrapies – ప్రావిన్స్‌లు).

4. Xerxes I (486–465 BCE) – గ్రీకు యుద్ధాలు (Greco-Persian Wars), Thermopylae, Salamis యుద్ధాలు.

5. Artaxerxes I, II, III… – తరువాతి కాల రాజులు.

3. సామ్రాజ్య వైశాల్యం

గరిష్ఠ స్థాయిలో (Darius కాలంలో):

ఇండస్ లోయ నుండి గ్రీక్ – ఈజిప్ట్ వరకు వ్యాపించింది.

సుమారు 5.5 మిలియన్ చ.కి.మీ విస్తీర్ణంతో ప్రపంచ చరిత్రలో తొలి "సూపర్‌పవర్"గా నిలిచింది.

4. పరిపాలన & సంస్కృతి

Satrapies (ప్రాంత పరిపాలన) – ప్రతి ప్రాంతానికి Satrap (గవర్నర్) నియమించారు.

రాజమార్గం (Royal Road) – విస్తృత రహదారి నెట్వర్క్ నిర్మించారు (postal & trade system).

మతం: జరోస్త్రియనిజం (Zoroastrianism) ప్రభావం.

కళలు: పెర్సెపొలిస్ కోట, శిల్పాలు, శాసనాలు గొప్పవి.

భాష: Old Persian, Aramaic (administration language).

5. పతనం

క్రీపూ 330 BCEలో అలెగ్జాండర్ ది గ్రేట్ (Alexander of Macedon) ఆకేమెనిడ్ సామ్రాజ్యాన్ని జయించాడు.

చివరి రాజు: Darius III.

6. ప్రాధాన్యం

చరిత్రలో తొలి బహుళజాతి, బహుభాషా, బహుళసాంస్కృతిక సామ్రాజ్యం.

ఆధునిక పరిపాలనా విధానాలకు (Governance, Taxation, Roads, Communication) పునాది వేసింది.

Cyrus Cylinder ను కొందరు మొదటి మానవహక్కుల పత్రం (First Charter of Human Rights)గా పరిగణిస్తారు.

📌 

ఆకేమెనిడ్ సామ్రాజ్యం ప్రపంచ చరిత్రలో మొదటి మహాసామ్రాజ్యం. ఇది పరిపాలనా, సాంస్కృతిక, మతపరమైన సహన విధానాల వల్ల గొప్పదిగా గుర్తింపు పొందింది.

కాబట్టి "పర్సు జాతి" అంటే తరువాత కాలంలో పర్షియన్ (ఇరానియన్) జాతిగా అభివృద్ధి చెందింది.

🔹 మూలం

వేదకాల ఆర్య గోత్రాలలో ఒక భాగం పశ్చిమ దిశగా వలస వెళ్లింది.

తూర్పు వైపు వచ్చినవారు భారతదేశంలో కురు, పంచాల, మత్స్య వంటి రాజ్యాలుగా ఏర్పడ్డారు.

పశ్చిమ వైపు వెళ్లిన "పర్శు" వంటి గోత్రాలు ఇరాన్ (పర్షియా) లో స్థిరపడ్డారు.

✅ అంటే

పర్శు (పర్సు) = వేదకాల ఆర్య గోత్రం → తరువాత కాలంలో "Persians" (పర్షియన్లు) గా అభివృద్ధి చెందింది.

ఇది 844 బిసి నుండి 5.అస్సీరియన్ శిలాశాసనం యొక్క సాక్ష్యం ఆధారంగా పెర్షూలను సూచిస్తుంది, పెర్షియా యొక్క డారియస్ I యొక్క బిహిస్టన్ శిలాశాసనం పర్షియా యొక్క నివాసంగా పర్సాను సూచిస్తుంది.

*🙏

 Behistun Inscription (బెహిస్తూన్ శాసనం) – డారియస్ ది గ్రేట్ శాసనం ను అధ్యాయం వారీగా, తెలుగు అనువాద సారాంశం. ఇది మొత్తం మూడు భాషల్లో 

(Old Persian, Elamite, Akkadian) చెక్కబడి ఉంది. నేను ఇక్కడ Old Persian version ఆధారంగా అనువదిmchinadi.

బెహిస్తూన్ శాసనం – తెలుగు అనువాదం (సారాంశం)

ప్రారంభం (ప్రార్ధన & పరిచయం)

"నేను డారియస్, మహారాజు, రాజులలో రాజు, పర్షియన్ల రాజు, దేశాల రాజు.

నేను హఖామనిషి (ఆకేమెనిడ్) వంశానికి చెందినవాడిని.

నా తండ్రి హిస్టాస్పీస్, నా తాత అర్సమీస్.

మా వంశం ఎప్పటినుంచీ రాజులు, మా గోత్రం ఎప్పటినుంచీ ప్రభువులు."

భాగం 1 – సింహాసన స్థాపన

"కాంబైసెస్ అనే రాజు మరణించాక, ఒక మాయగాడు (Gaumata – మగ మాంత్రికుడు) సింహాసనాన్ని ఆక్రమించాడు.

అతడు ప్రజలను మోసగించాడు. అతని పాలనలో పర్షియన్లు, మిదియన్లు, ఇతర దేశాలు బాధపడ్డాయి.

అప్పుడు నేను, డారియస్, అహురమజ్దా సహాయంతో ఆ తప్పుడు రాజును హతమార్చాను.

అహురమజ్దా అనుగ్రహంతోనే నేను రాజ్యాన్ని పొందాను."

భాగం 2 – తిరుగుబాట్ల అణచివేత

"నా సింహాసనం మీద అనేకమంది దాడి చేశారు.

బాబిలోనులో ఒకడు రాజునని చెప్పుకున్నాడు, మీడియాలో మరొకడు రాజునని చెప్పుకున్నాడు.

మొత్తం తొమ్మిది మంది మోసగాళ్లు, తాము రాజులమని ప్రకటించారు.

వారందరినీ నేను ఓడించి పట్టుకున్నాను. కొందరిని హతమార్చాను.

అహురమజ్దా నాతో ఉన్నందువల్లనే నేను విజయం సాధించాను."

భాగం 3 – అహురమజ్దా మీద విశ్వాసం

"ఈ రాజ్యం అహురమజ్దా వరముతో నాకు దక్కింది.

అహురమజ్దా ఇష్టప్రకారం నేను రాజ్యాన్ని పాలిస్తున్నాను.

నేను చేసినది సత్యమనే నమ్మకం కలిగి ఉండు.

అహురమజ్దా నాకు సహాయపడ్డాడు, నేను శత్రువులపై గెలిచాను."

భాగం 4 – భవిష్యత్ తరాలకు సందేశం

"ఈ శాసనాన్ని చూడువాడు, విని చదువువాడు – దాన్ని చెరపకుము.

నీవు ఈ శాసనాన్ని కాపాడితే, అహురమజ్దా నీకు సంతానం, ఆయుష్షు, సంపద ఇస్తాడు.

కానీ ఈ శాసనాన్ని వక్రీకరించినవాడికి అహురమజ్దా శాపమిస్తాడు."

"నేను డారియస్ – మహారాజు.

అహురమజ్దా సహాయంతో నేను ఈ రాజ్యాన్ని పొందాను.

అహురమజ్దా మరియు సత్యం ఎల్లప్పుడూ విజయం సాధిస్తాయి."

📌 

డారియస్ తనను చట్టబద్ధమైన రాజు అని నిరూపించుకోవడానికి ఈ శాసనం రాయించాడు.

అతను చెబుతున్నది –

1. నేను ఆకేమెనిడ్ వంశానికి చెందినవాడిని.

2. నేను మోసగాడిని (Gaumata) చంపి సింహాసనం పొందాను.

3. నేను అనేక తిరుగుబాట్లను అణచి సామ్రాజ్యాన్ని స్థిరపరిచాను.

4. ఇవన్నీ అహురమజ్దా అనుగ్రహంతో జరిగాయి.

5. ఈ శాసనం సత్యం కాబట్టి, దాన్ని కాపాడాలి.

*6.ఋగ్వేదంలోని మండల 7 లో ప్రస్తావించిన భరతుల నుండి వేరుగా ఉండేవారు (శ్లోకాలు 18, 33, 83). రాజు 

7.సుడాస్ నాయకత్వంలో, భరతులు నాయకత్వంలో పదిమంది రాజుల సమ్మేళనాన్ని వారు పదిమంది రాజులను యుద్ధంలో ఓడించారు.

* 🙏 

1. పేరు – సుడాస్ (Sudās)

2. కాలం – ఋగ్వేద కాలం (సుమారు క్రి.పూ. 1500–1200)

3. వంశం – త్రిత్సు వంశం (Tṛtsu dynasty)

4. కులం – భరత వంశం (Bharata clan)

5. గురు / పూజారి – వసిష్ఠ మహర్షి

6. ప్రసిద్ధ సంఘటన – దశరాజ్ఞ యుద్ధం (Battle of Ten Kings)

7. యుద్ధ ప్రదేశం – సరస్వతి నది తీరప్రాంతం (Punjab–Haryana ప్రాంతం)

8. ప్రత్యర్థులు – పది గోత్రాలు (తుర్వశ, యదు, పురు, ద్రుహ్యు, అనవ మొదలైనవి)

9. ఫలితం – సుడాస్ విజయం సాధించి, తన రాజ్యం బలపరచుకున్నాడు

10. ప్రస్తావన – ఋగ్వేదం 7వ మండలంలో (వసిష్ఠ రచనల్లో)

👉 ఇలా సుడాస్ ను ఋగ్వేద చరిత్రలో గొప్ప రాజు గా గుర్తిస్తారు. 👍  దశరాజ్ఞ యుద్ధం (Battle of Ten Kings)లో సుడాస్‌కు వ్యతిరేకంగా యుద్ధం చేసిన 10 రాజులు/గోత్రాలు 

1. పురు (Puru)

2. యదు (Yadu)

3. తుర్వశ (Turvaśa)

4. అనవ (Anu)

5. ద్రుహ్యు (Druhyu)

6. భలానస (Bhalānasa)

7. ఆలినా (Ālina)

8. పక్థ (Paktha)

9. భలానస / బల్బూతి (Bhalānasa/Bhalbūthi)

10. శివ / విశానిన్ (Śiva or Viśānin tribe)

📌 వీరు అందరూ కలిసి సుడాస్‌పై దాడి చేశారు. కానీ వసిష్ఠ మహర్షి సహాయంతో సుడాస్ వారిని ఓడించాడు.

👉 ఈ యుద్ధం వల్ల భరత వంశం (సుడాస్ వంశం) బలపడింది. తరువాత అదే వంశం కురు వంశంగా (Kuru dynasty) అభివృద్ధి చెందింది.

 👍

 దశరాజ్ఞ యుద్ధం (Battle of Ten Kings) 

🗓️ దశరాజ్ఞ యుద్ధం 

1. సుడాస్ పాలన

సుమారు క్రి.పూ. 1500 ప్రాంతం.

భరత వంశానికి రాజు.

గురువు & పూజారి → వసిష్ఠ మహర్షి.

2. పది రాజుల కూటమి ఏర్పడింది

ప్రత్యర్థి గోత్రాలు: పురు, యదు, తుర్వశ, అనవ, ద్రుహ్యు, ఆలినా, పక్థ, భలానస మొదలైనవి.

ఉద్దేశ్యం → సుడాస్ శక్తిని తగ్గించడం.

3. యుద్ధ ప్రదేశం

సరస్వతి నది తీరం (ప్రస్తుతం పంజాబ్–హర్యానా ప్రాంతం).

4. యుద్ధం ప్రారంభం

పది రాజుల పెద్ద సైన్యం vs. సుడాస్ చిన్న సైన్యం.

యజ్ఞాలు, ప్రార్థనలు → వసిష్ఠ మహర్షి సహాయం.

5. విజయం

సుడాస్ ప్రత్యర్థులన్నింటినీ ఓడించాడు.

పది రాజులు ఓడిపోయి వెనుదిరిగారు.

6. ఫలితం

భరత వంశం బలపడింది.

తరువాత → ఈ వంశం కురు వంశంగా పరిణమించింది.

ఋగ్వేదం 7వ మండలంలో ఈ సంఘటన వర్ణించబడింది.

📌 

దశరాజ్ఞ యుద్ధం = సుడాస్ విజయం → భరత వంశం శక్తివంతమైంది → భారత చరిత్రలో కీలక మలుపు.

8.పురు (వేద తెగ) (పూర్)

ఋశామ

సరస్వత / సారస్వాత

శృజయ

ట్రిటుస్ – ట్రిటుస్ పురూ యొక్క (సబ్-గ్రూప్) ఉప వర్గం.

తుర్వసు

యదు

ఋగ్వేదం అత్యంత ప్రాచీనమైన వేద సంస్కృత గ్రంథం.  

దీని ప్రారంభ పొరలు ఇండో-యూరోపియన్ భాషలో ఉన్న పురాతన గ్రంథాలలో ఒకటి . ఋగ్వేదం యొక్క శబ్దాలు మరియు గ్రంథాలు 2వ సహస్రాబ్ది BCE నుండి మౌఖికంగా ప్రసారం చేయబడ్డాయి. ఋగ్వేద సంహితలో ఎక్కువ భాగం భారత ఉపఖండంలోని వాయువ్య ప్రాంతంలో (ఋగ్వేద నదులను చూడండి ) రూపొందించబడిందని ఫిలోలాజికల్ మరియు భాషాపరమైన ఆధారాలు సూచిస్తున్నాయి . 

1500 మరియు 1000 BCE, 

1900–1200 BCE కూడా ఇవ్వబడింది. 🌐

వచనం సంహిత , బ్రాహ్మణాలు , అరణ్యకాలు మరియు ఉపనిషత్తులతో కూడిన పొరలుగా ఉంటుంది . 

9.ఋగ్వేద సంహిత అనేది ప్రధాన గ్రంథం మరియు ఇది 10 పుస్తకాల సమాహారం  (మండlaలు) 1,028 శ్లోకాలు ( సూక్తాలు )తో సుమారు 10,600 శ్లోకాలలో ( ఋక్ అని పిలుస్తారు, ఋగ్వేదం పేరుకు మారుపేరు ). ఎనిమిది పుస్తకాలలో – 2 నుండి 9 వరకు ఉన్న పుస్తకాలు – తొలిగా రూపొందించబడినవి, శ్లోకాలు ప్రధానంగా విశ్వోద్భవ శాస్త్రం , దేవతల అనుగ్రహాన్ని సంపాదించడానికి అవసరమైన ఆచారాలు , అలాగే వాటిని స్తుతిస్తాయి. ఇటీవలి పుస్తకాలు (పుస్తకాలు 1 మరియు 10) పాక్షికంగా తాత్విక లేదా ఊహాజనిత ప్రశ్నలు, సమాజంలో దాన (దాతృత్వం) వంటి ధర్మాలు , విశ్వం యొక్క మూలం గురించి ప్రశ్నలు మరియు దైవ స్వభావం, మరియు వారి కీర్తనలలోని ఇతర అధిభౌతిక సమస్యలు. 

దానిలోని కొన్ని శ్లోకాలు హిందూ ప్రార్థన మరియు ఆచారాల వేడుకల ( వివాహాలు వంటివి ) పఠించడం కొనసాగుతుంది , ఇది బహుశా ప్రపంచంలోనే అత్యంత పురాతనమైన మత గ్రంథంగా కొనసాగుతుంది. 

జామిసన్ మరియు బ్రెరెటన్ ప్రకారం, వారి  ఋగ్వేద అనువాదంలో , ఈ వచనం యొక్క డేటింగ్ “వివాదానికి మరియు పునఃపరిశీలనకు సంబంధించిన అంశంగా ఉంది మరియు మిగిలిపోయే అవకాశం ఉంది”. ఇప్పటివరకు ఉన్న డేటింగ్ ప్రతిపాదనలు అన్నీ శైలి మరియు శ్లోకాలలోని కంటెంట్ నుండి ఊహించబడ్డాయి. ఫిలోలాజికల్ అంచనాలు టెక్స్ట్‌లో ఎక్కువ భాగం రెండవ సహస్రాబ్ది BCE రెండవ సగం నాటివి. ప్రారంభ ఇండో-ఆర్యన్ భాషలో కంపోజ్ చేయబడినందున, శ్లోకాలు ఇండో-ఇరానియన్ విభజనను దాదాపుగా 2000 BCE నాటివి. ఋగ్వేదం యొక్క ప్రధాన కూర్పుకు దగ్గరగా ఉన్న ఒక సహేతుకమైన తేదీ ఉత్తర సిరియా మరియు ఇరాక్ ( c.  1450 –1350 BCE) యొక్క *మితన్ని పత్రాలు , ఇది వరుణ, మిత్ర మరియు వంటి వేద దేవతలను కూడా ప్రస్తావిస్తుంది. ఇంద్రుడు. కొంతమంది పండితులు రుగ్వేదం దక్షిణ ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లోని హరక్స్‌వైతి ప్రావిన్స్‌లో ఒక నది ఒడ్డున కూర్చబడిందని సూచించారు ( పర్షియన్ : హరహ్వతి; సంస్కృతం : సరస్వతి; బహుశా హెల్మండ్ లేదా అర్ఘందాబ్ ). ఇతర ఆధారాలు కూడా 1400 BCEకి దగ్గరగా ఉన్న కూర్పు తేదీని సూచిస్తున్నాయి. తొలి గ్రంథాలు భారత ఉపఖండంలోని వాయువ్య ప్రాంతాలలో రచించబడ్డాయి మరియు మరింత తాత్వికమైన తరువాతి గ్రంథాలు ఆధునిక యుగం హర్యానా రాష్ట్రమైన ప్రాంతంలో లేదా చుట్టుపక్కల ఉండేవి . 

మితన్ని పత్రాలు (Mitanni Records / Tablets)

👉 "మితన్ని" (Mitanni) అనేది క్రీ.పూ. 16వ శతాబ్దం నుండి 13వ శతాబ్దం వరకు ఉన్న ఒక హూరియన్-ఆర్య రాజ్యం. ఇది ప్రస్తుత ఉత్తర సిరియా, దక్షిణ టర్కీ, ఇరాక్ ప్రాంతాల్లో విస్తరించింది.

మితన్ని పత్రాల ప్రాముఖ్యత

మితన్ని రాజ్యం గురించి మనకు తెలిసిన సమాచారం ప్రధానంగా మట్టిపలకలపై (clay tablets) లభించిన రాజకీయ ఒప్పందాలు, లేఖలు, శాసనాలు ద్వారా వచ్చింది. వీటిని Akkadian (అక్కాడియన్) మరియు Hittite భాషల్లో రాశారు.

ప్రధాన మితన్ని పత్రాలు

1. మితన్ని–హిట్టైట్ ఒప్పందం (Treaty between Suppiluliuma I & Shattiwaza)

ఇది అత్యంత ప్రసిద్ధ పత్రం.

హిట్టైట్ రాజు Suppiluliuma I మరియు మితన్ని యువరాజు Shattiwaza (మితన్ని రాజకుమారుడు) మధ్య కుదిరిన ఒప్పందం.

ఇందులో ఆశ్చర్యకరమైన విషయం ఏమిటంటే – మితన్ని రాజులు వేద దేవతలైన మిత్ర, వరుణ, ఇంద్ర, నాసత్యులను సాక్షిగా పిలిచారు.

ఉదా: "Mitras, Varuna, Indra, Nasatyas" అనే పదాలు కనిపిస్తాయి → ఇది మితన్ని పాలకులలో ఇండో-ఆర్య సంబంధం ఉందని చూపుతుంది.

2. అమర్ణా లేఖలు (Amarna Letters – క్రీ.పూ. 14వ శతాబ్దం)

ఈజిప్టు ఫరోల (Amenhotep III & Akhenaten) కు మితన్ని రాజులు Tushratta వ్రాసిన లేఖలు.

ఇవి Akkadian భాషలో మట్టిపలకలపై లభించాయి.

వీటిలో మితన్ని–ఈజిప్టు మధ్య రాజకీయ స్నేహం, రాజకుమార్తెల వివాహం, బహుమతులు (బంగారం, రత్నాలు, గుర్రాలు) వంటి వివరాలు ఉన్నాయి.

3. కిక్కులి శిక్షణ గ్రంథం (Kikkuli Horse Training Manual)

మితన్ని కాలంలో, ఒక గుర్రపు స్వారీ నిపుణుడు కిక్కులి రాసిన గ్రంథం.

ఇందులో గుర్రాల శిక్షణ పద్ధతులు (conditioning, feeding, watering) వివరించబడ్డాయి.

ముఖ్యంగా సంస్కృతసమానమైన సంఖ్య పదాలు వాడబడ్డాయి – aika (eka, 1), tera (tri, 3), panza (pañca, 5), satta (sapta, 7), na (nava, 9).

ఇది మితన్ని పాలకుల వద్ద ఇండో-ఆర్య భాషా ప్రభావం ఉన్నట్టు నిర్ధారిస్తుంది.

మితన్ని పత్రాల చారిత్రక ప్రాముఖ్యత

✔️ హిట్టైట్, ఈజిప్టు, బాబిలోనియా, అస్సీరియన్లతో మితన్ని సంబంధాలను తెలిపాయి.

✔️ వేద దేవతల ప్రస్తావన వల్ల ఇండో-ఆర్యుల ఉనికికి పురావస్తు సాక్ష్యం ఇస్తాయి.

✔️ గుర్రాల శిక్షణలో మితన్ని ప్రభావం – తరువాత యుద్ధరథ సంస్కృతికి పునాది.

✔️ అంతర్జాతీయ రాజనీతికి సంబంధించిన ప్రాచీన లేఖలుగా ఇవి గొప్పవి.

📌 సంక్షిప్తం:

మితన్ని పత్రాలు అంటే ప్రధానంగా –

1. హిట్టైట్–మితన్ని ఒప్పందాలు (వేద దేవతల సాక్ష్యం)

2. అమర్ణా లేఖలు (మితన్ని–ఈజిప్టు రాజనీతిక సంబంధాలు)

3. కిక్కులి గుర్రాల శిక్షణ పత్రం (ఇండో-ఆర్య పదజాలం)

😍

ఋగ్వేదం యొక్క ప్రధాన భాగం కాంస్య యుగం 

❇️ఇది కాంస్య యుగం సంవత్సరాల జాబితా:

1. మధ్యప్రాచ్యం (Mesopotamia, ఈజిప్టు) – 3300 BCE – 1200 BCE

2. సింధు లోయ నాగరికత (India / Pakistan) – 3300 BCE – 1300 BCE

3. యూరప్ – 3200 BCE – 600 BCE

4. గ్రీకు నాగరికత (Aegean Bronze Age) – 3000 BCE – 1100 BCE

5. చైనా (Xia, Shang) – 2000 BCE – 700 BCE

చివరినాటికి ఆమోదించబడింది , ఇది అవిచ్ఛిన్నమైన సంప్రదాయంతో కూడిన కొన్ని ఉదాహరణలలో ఒకటిగా నిలిచింది. దీని కూర్పు సాధారణంగా సుమారుగా .  1500 మరియు 1000 BCE. మధ్య నాటిది మైఖేల్ విట్జెల్ ప్రకారం , ఋగ్వేదం యొక్క క్రోడీకరణ ఋగ్వేద కాలం ముగింపులో c.  1200 మరియు 1000 BCE, ప్రారంభ కురు రాజ్యంలో. అస్కో పర్పోలా ఋగ్వేదం 1000 BCEలో కురు రాజ్యం సమయంలో వ్యవస్థీకృతమైందని వాదించాడు . 

ఋగ్వేదం ఇతర ఇండో- ఆర్యన్ గ్రంథాల కంటే చాలా ప్రాచీనమైనది. ఈ కారణంగా, ఇది మాక్స్ ముల్లర్ మరియు రుడాల్ఫ్ రోత్ కాలం నుండి పాశ్చాత్య స్కాలర్‌షిప్ యొక్క దృష్టి కేంద్రంగా ఉంది . ఋగ్వేదం వైదిక మతం యొక్క ప్రారంభ దశను నమోదు చేస్తుంది . ప్రారంభ ఇరానియన్ అవెస్టాతో బలమైన భాషా మరియు సాంస్కృతిక సారూప్యతలు ఉన్నాయి , ప్రోటో-ఇండో-ఇరానియన్ కాలం నుండి ఉద్భవించింది , తరచుగా వేదం యొక్క ప్రారంభ ఆండ్రోనోవో సంస్కృతితో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది .  2000 BCE . 

ఋగ్వేదం వేద యుగంలో సాంఘిక లేదా రాజకీయ వ్యవస్థల యొక్క ప్రత్యక్ష సాక్ష్యాలను అందించదు, సాధారణమైనా లేదా ఉన్నత వర్గమైనా . పశువుల పెంపకం మరియు గుర్రపు పందెం వంటి సూచనలు మాత్రమే గుర్తించదగినవి, మరియు గ్రంథం ప్రాచీన భారతీయ సమాజం గురించి చాలా సాధారణ ఆలోచనలను అందిస్తుంది. జామిసన్ మరియు బ్రెరెటన్‌ల వద్ద ఎటువంటి విస్తృతమైన, విస్తృతమైన లేదా నిర్మాణాత్మకమైన కుల వ్యవస్థకు ఎటువంటి ఆధారాలు లేవు . సాంఘిక స్తరీకరణ పిండంగా కనిపిస్తుంది, ఆ తర్వాత సామాజిక వాస్తవికత కంటే సామాజిక ఆదర్శం. శ్లోకాలు నాగలిని ప్రస్తావిస్తూ మరియు వ్యవసాయ దైవాలను జరుపుకునేటటువంటి సమాజం పాక్షిక-సంచార మరియు వ్యవసాయానికి సంబంధించిన ఆధారాలతో మతసంబంధమైనది. రాజులు మరియు కవి పూజారుల మధ్య శ్రమ విభజన మరియు పరిపూరకరమైన సంబంధం ఉంది కానీ సామాజిక తరగతుల సాపేక్ష స్థితి గురించి చర్చ లేదు. ఋగ్వేదంలోని స్త్రీలు పౌరాణిక లేదా దైవిక ఇంద్రాణి , అప్సరస్ ఊర్వసి , లేదా యామి , అలాగే అపలా ఆత్రేయి (RV 8.91), గోధా (RV 10.134), గోధా (RV 10.134) . (RV 10.39.40), రోమాసా (RV 1.126.7), లోపాముద్ర (RV 1.179.1–2), విశ్వవర आత్రేయి (RV 5.28), శాసీ పౌలోమి (RV 10.159), (RV 8.1.34). ఋగ్వేదంలోని స్త్రీలు చాలా బాహాటంగా మాట్లాడతారు మరియు టెక్స్ట్‌లో పురుషుల కంటే ఎక్కువ లైంగిక విశ్వాసంతో కనిపిస్తారు. వివాహానికి సంబంధించిన విస్తృతమైన మరియు సౌందర్య స్తోత్రాలు ఋగ్వేద కాలంలో అభివృద్ధి చెందాయని సూచిస్తున్నాయి. వరకట్నానికి సంబంధించిన ఆధారాలు చాలా తక్కువగా ఉన్నాయి మరియు అందులో సతీ సాక్ష్యం లేదా సంబంధిత వేద గ్రంథాలు లేవు . 

ఋగ్వేద శ్లోకాలు వచనం యొక్క కొన్ని సంస్కరణల్లో 8.83, 8.70, 8.77 మరియు 1.61 వంటి శ్లోకాలలో అన్నం మరియు గంజి గురించి ప్రస్తావించాయి; అయితే, వరి సాగు గురించి చర్చ లేదు. ఏయాస్ (లోహం) అనే పదం ఋగ్వేదంలో ఉంది , అయితే అది ఏ లోహమో అస్పష్టంగా ఉంది. ఋగ్వేదంలో ఇనుము ప్రస్తావన లేదు , ఋగ్వేదం 1000 BCE కంటే ముందే రచించబడిందని పండితులు సహాయం చేశారు . శ్లోకం 5.63 “బంగారంలో కప్పబడిన లోహం” గురించి ప్రస్తావించింది, వేద సంస్కృతిలో లోహపు పని అభివృద్ధి చెందిందని సూచిస్తుంది. 

ఋగ్వేదంలో కనిపించే కొన్ని దేవుళ్ళు మరియు దేవతల పేర్లు ప్రోటో-ఇండో-యూరోపియన్ మతం ఆధారంగా ఇతర నమ్మక వ్యవస్థలలో కనిపిస్తాయి , అయితే ఉపయోగించిన చాలా పదాలు ఇతర ఇండో-యూరోపియన్ భాషల పదాలతో సాధారణ మూలాలను పంచుకుంటాయి . అయితే, ఋగ్వేదంలో దాదాపు 300 పదాలు ఇండో-ఆర్యన్ లేదా ఇండో-యూరోపియన్ కాదు, సంస్కృత మరియు వేద సాహిత్య పండితుడు ఫ్రిట్స్ స్టాల్ పేర్కొన్నాడు . ఈ 300లో, కపర్డిన్ , కుమారా , కుమారి , కికటా వంటివి – భారతదేశంలోని తూర్పు మరియు ఈశాన్య (అస్సామీ) ప్రాంతంలో కనిపించే ముండా లేదా ప్రోటో-ముండా భాషల నుండి వచ్చినవి , ఆస్ట్రోయాసియాటిక్ భాషలలో మూలాలు ఉన్నాయి . 300 మంది జాబితాలోని మిగిలినవి – మ్లెచ్చా మరియు నిర్ వంటివి – భారతదేశంలోని దక్షిణ ప్రాంతంలో ద్రావిడ మూలాలను కలిగి ఉన్నాయి లేదా టిబెటో-బర్మన్ మూలాలకు చెందినవి. ఒంటె, ఆవాలు మరియు గాడిద వంటి ఋగ్వేదంలో కొన్ని నాన్-ఇండో-యూరోపియన్ పదాలు బహుశా కోల్పోయిన మధ్య ఆసియా భాషకు చెందినవి. భాషాపరమైన భాగస్వామ్యం స్పష్టమైన సూచనలను అందిస్తుంది, ఋగ్వేద సంస్కృతం మాట్లాడే వ్యక్తులు ఇప్పటికే ముండా మరియు ద్రావిడ భాష మాట్లాడే వారితో సంభాషించారని మైఖేల్ విట్జెల్ పేర్కొన్నాడు. 

కుల వివక్షతను నిరసించిన ప్రముఖులు అనేక మంది ఉన్నారు, వారు సామాజిక న్యాయం కోసం పోరాటం చేశారు. ఈ పోరాటం వారి సాహసంతో పాటు సమాజంలో మార్పును తీసుకువచ్చింది. కుల వివక్షతను నిరసించిన  ప్రముఖులు:

బుద్ధుడు (563 – 483 BCE)

బుద్ధుడు కులవిభాగం మరియు వివక్షతను ఖండించారు. అతని సిద్దాంతాలు మరియు ఉపదేశాలు ప్రజలకు సమానత్వాన్ని, శాంతిని, మరియు అన్యాయాన్ని అంగీకరించకుండా జీవించడానికి ప్రేరణ ఇచ్చాయి. ప్రతిత్యసముత్పాద (Cause and Effect) మరియు పటిచ్చసముప్పద (Interdependent Origination) ద్వారా, బుద్ధుడు సమాజంలో ప్రతి వ్యక్తి కి సమానత్వం ఉందని చెప్పడం ద్వారా కుల వివక్షతను వ్యతిరేకించారు.

 » బౌద్ధ అధ్యయనాలు » బుద్ధుడు, అతని జీవితం మరియు బోధనలు: కుల సమస్య

బుద్ధుడు అతని జీవితం & బోధనలు

పూజ్యమైన పియదస్సి థెరా ద్వారా

కుల సమస్య

భారతదేశంలోని బ్రాహ్మణులకు చాలా ముఖ్యమైన అంశంగా ఉన్న కులం, అవమానకరమైన కుల వ్యవస్థను తీవ్రంగా ఖండించిన బుద్ధుని పట్ల పూర్తి ఉదాసీనత. 

ఆయన సన్యాసుల క్రమంలో అన్ని కులాలు సముద్రంలో నదుల్లా ఏకం అవుతాయి. వారు తమ పూర్వపు పేర్లు, కులాలు మరియు వంశాలను కోల్పోతారు మరియు ఒక సంఘం, సంఘ సభ్యులుగా ప్రసిద్ధి చెందారు.

సంఘ సభ్యులందరికీ సమాన గుర్తింపు గురించి బుద్ధుడు ఇలా చెప్పాడు:

“ఓ సన్యాసులారా, గంగా, యమునా, అసిరావతి, సరభూ, మహి అనే మహా నదులు మహాసముద్రాలను చేరుకోగానే, తమ పూర్వపు పేరును, గుర్తింపును కోల్పోయి మహాసముద్రంగా పరిగణించబడుతున్నాయి,

అవును 🙏 మీరు చెప్పినవి ప్రాచీన భారత మహా నదులు. వీటిని వేద, బౌద్ధ, పురాణ సంప్రదాయాలలో ప్రస్తావిస్తారు. ఒక్కొక్కటిగా చూద్దాం:

1. గంగా (Ganga)

హిమాలయాల గంగోత్రి నుండి ఉద్భవించింది.

హిందూమతంలో పవిత్రతకు ప్రతీక.

భగవత పురాణం, రామాయణం, మహాభారతం మొదలైన వాటిలో విస్తృత ప్రస్తావన.

2. యమునా (Yamuna)

యమునోత్రి (హిమాలయాలు) నుండి ఉద్భవం.

కృష్ణుడి బాల్యక్రీడలతో సంబంధం.

గంగా నదికి ప్రధాన ఉపనది (ప్రయాగ్‌లో సంగమం).

3. అసిరావతి (Aciravati / Achiravati)

నేటి రాప్టీ నది (Rapti River) – నేపాల్ నుంచి ఉత్తరప్రదేశ్‌లో ప్రవహిస్తుంది.

బౌద్ధ గ్రంథాలు (పాలి నికాయాలు) లో ప్రస్తావన.

శ్రావస్తి నగరం ఈ నది తీరంలో ఉంది (బుద్ధుడు ఇక్కడ ఎక్కువ కాలం వసంతం గడిపాడు).

4. సరభూ (Sarabhū)

పాలి గ్రంథాలలో ప్రస్తావన.

ఆధునిక పేరు: సర్దా నది (Sharda River) – నేపాల్ నుండి ప్రవహించి ఉత్తరప్రదేశ్‌లో గంగలో కలుస్తుంది.

బౌద్ధ కాలంలో ముఖ్యమైన నది.

5. మహి (Mahi)

మధ్యప్రదేశ్‌లో ఉద్భవించి, రాజస్థాన్–గుజరాత్ మీదుగా ప్రవహిస్తుంది.

చివరికి ఖంబాత్ అఖాతం (Gulf of Khambhat) లో కలుస్తుంది.

మహాభారతం మరియు పురాణాలు లో ప్రస్తావన.

✅ ఈ నదులు ఆధ్యాత్మిక, సాంస్కృతిక, చారిత్రక ప్రాముఖ్యత కలిగినవి.

గంగా, యమునా → హిందూమత పవిత్ర నదులు.

అసిరావతి, సరభూ → బౌద్ధ ధర్మంలో ప్రధాన ప్రదేశాలు.

మహి → పశ్చిమ భారత చారిత్రక నది.

 అదేవిధంగా, ఓ సన్యాసులారా, నాలుగు కులాలు (వన్నాలు)… వారు ఇంటిని విడిచిపెట్టి, తథాగతుడు ప్రకటించిన సిద్ధాంతం మరియు క్రమశిక్షణ ప్రకారం నిరాశ్రయులయ్యారు, వారి మునుపటి పేర్లు మరియు గుర్తింపులను కోల్పోతారు మరియు శాక్య కుమారులుగా ఏకాంతంగా పరిగణించబడతారు” (ఉదాన 55).

ఇంత చిన్న వయస్సులోనే జాత్యహంకారం మరియు జాతి వివక్షకు సంబంధించిన బౌద్ధ వైఖరి ప్రస్తుత శతాబ్దంలో యునెస్కో ఆమోదించిన నైతిక మరియు శాస్త్రీయ దృక్పథంలో ప్రతిబింబిస్తుంది (జాతి మరియు జాతి పక్షపాతంపై ప్రకటన, యునెస్కో 1978). 

తన వంశం గురించి అడిగిన బ్రాహ్మణుడు సుందరిక భరద్వాజకు బుద్ధుడు ఇలా సమాధానమిచ్చాడు:

“బ్రాహ్మణుడు లేడు, రాజకుమారుడు లేడు,

రైతు లేడు లేదా మరెవరూ లేడు.

అన్ని ప్రాపంచిక ర్యాంక్‌లు నాకు తెలుసు,కానీ

ఎవరికీ తెలియకుండా నా మార్గంలోవెళతాను నిరాశ్రయులు, యాత్రికుల వేషంలో,క్షౌరముతో, నేను ఒంటరిగా, నిర్మలంగా వెళ్తున్నాను.

నా జన్మను అడగడం వ్యర్థం.” 

ఒక సందర్భంలో ఒక కులమతపు బ్రాహ్మణుడు బుద్ధుడిని అవమానించాడు. “ఆగు, షేవింగ్! ఆపు, బహిష్కృతుడా!”

మాస్టారు, ఏ కోపమూ లేకుండా, సున్నితంగా సమాధానమిచ్చారు:

“పుట్టుక మనిషిని బహిష్కరించదు,

పుట్టుక మనిషిని బ్రాహ్మణుడిని చేయదు;

చర్య మనిషిని బహిష్కరిస్తుంది,

చర్య మనిషిని బ్రాహ్మణుడిని చేస్తుంది.

(సుత్త-నిపాత, 142)

ఆ తర్వాత అతను వాసాల సూత్రం అనే మొత్తం ఉపన్యాసాన్ని అందించాడు, నిజంగా బహిష్కరించబడిన (వాసల) యొక్క లక్షణాలను బ్రాహ్మణుడికి వివరంగా వివరించాడు. ఒప్పించి, గర్విష్ఠుడైన బ్రాహ్మణుడు బుద్ధుని ఆశ్రయించాడు.

బుద్ధుడు అన్ని కులాలు మరియు తరగతుల ప్రజలు పవిత్ర జీవితాన్ని గడపడానికి సరిపోతారని తెలుసుకున్నప్పుడు స్వేచ్ఛగా ఆజ్ఞలోకి ప్రవేశించాడు మరియు వారిలో కొందరు ఆ తర్వాత క్రమంలో తమను తాము గుర్తించుకున్నారు. కుల, వర్గ భేదాలతో ఇంతవరకు అద్దెకుంటున్న వారితో పరస్పర సహనంతో మెలగడానికి ప్రయత్నించిన సమకాలీన గురువు బుద్ధుడు మాత్రమే.

వినయ, ఆర్డర్ యొక్క క్రమశిక్షణా నియమాలపై ప్రధాన అధికారి అయిన ఉపాలీ, ఒక క్షురకుడు, అట్టడుగు వర్గాల యొక్క అధీకృత వృత్తులలో ఒకటిగా పరిగణించబడ్డాడు. 

ఆ తర్వాత అరహత్‌షిప్‌ను గెలుచుకున్న సునీత స్కావెంజర్, 

మరొక మూల వృత్తి. సన్యాసినుల క్రమంలో పున్నా మరియు పున్నికా అనే ఇద్దరు బానిస బాలికలు ఉన్నారు. 

శ్రీమతి CAF రైస్ డేవిడ్స్ ప్రకారం, వారి శిక్షణ యొక్క ఫలాలను గ్రహించగలిగిన సన్యాసినుల సంఖ్యలో 8.5% మంది నిరక్షరాస్యులైన ధిక్కరించిన కులాల నుండి తీసుకోబడ్డారు. 

గీత 

చాతుర్వర్ణ్యం మయా సృష్టం గుణకర్మవిభాగశః 

తస్య కర్తారమపి మాం విద్యాకర్తారమవ్యయమ్ ॥ 4 – 13॥

2. మహాత్మా గాంధీ (1869 – 1948)

గాంధీ జీ కుల వివక్షతను పూర్తిగా నిరసించారు. ఆయన  (Untouchability) వ్యవస్థను తీవ్రంగా ఖండించి, దళితుల హక్కులను గౌరవించే మార్గం చూపించారు. గాంధీ జీ ద్వారా సమాజంలో సమానత్వం, శాంతి మరియు ఆత్మగౌరవం అనే భావాలు విశాలంగా వ్యాప్తి చెందాయి.

3. ఆంబేడ్కర్ (1891 – 1956)

డాక్టర్ భీమ్ రావ్ ఆంబేడ్కర్ కుల వివక్షతను అత్యంత ప్రబలంగా నిరసించారు. ఆయన దళితుల హక్కులు, విద్య, మరియు సమాజంలో సమానత్వం కోసం పోరాడారు. ఆంబేడ్కర్, భారత రాజ్యాంగానికి మాతృక తయారు చేసి, కులవ్యవస్థను మరియు దళితుల పై జరుగుతున్న అన్యాయాన్ని సమర్ధంగా అంగీకరించకుండా పబ్లిక్ పాలసీలను రూపొందించారు.

4. జాతీయం స్వామి వివేకానంద (1863 – 1902)

స్వామి వివేకానంద తన ఉపదేశాలలో ప్రతి వ్యక్తి యొక్క గౌరవాన్ని మరియు సమానత్వాన్ని హేతుబద్ధంగా చాటి చెప్పారు. అతని ప్రేరణతో అనేక మంది కుల వివక్షతను విరమించి సమాజంలో మార్పులు తీసుకురావడానికి పోరాటం చేశారు.

5. రామ్మోహన్ రాయ్ (1772 – 1833)

రామ్మోహన్ రాయ్, భారతదేశంలో మతపరమైన కుల వివక్షతను నిరసించి, సామాజిక మార్పుల కోసం పనిచేశారు. ఆయన హిందూ సంస్కృతి యొక్క పునరుత్థానానికి కృషి చేసి, సతీ వ్యవస్థను మరియు కుల వివక్షతను రద్దు చేయడానికి పెద్ద పోరాటం చేశారు.

6. పట్టాభి సీతారామయ్య (1889 – 1959)

పట్టాభి సీతారామయ్య, భారత రాజకీయవేత్త, కుల వివక్షతను నిరసించి, సామాజిక సమానత్వం కోసం పనిచేశారు. ఆయన గ్రామీణ ప్రాంతాలలో దళితుల సాధికారత కోసం తీవ్రంగా కృషి చేశారు.

ఈమధ్యకాలంలో కూడా, కుల వివక్షతను నిరసించి, సమాజంలో మార్పులు తీసుకురావడానికి చాలా మంది నాయకులు, రచయితలు మరియు ఉద్యమకారులు పనిచేస్తున్నారు.

కుల సమస్య- భారత ప్రజాస్వామిక విప్లవం

(పీపుల్స్ వార్ గ్రూప్ సంస్థాపకులు కామ్రేడ్ కొండపల్లి సీతారామయ్య రచన, ‘వ్యవసాయ విప్లవం’ పుస్తకం నుండి, “కుల సమస్య- భారత ప్రజాస్వామిక విప్లవం” అనే వ్యాసం)

భారత ప్రజాతంత్ర విప్లవంలో కులాల సమస్య ఒక ప్రత్యేక సమస్య. ఐరోపాలో జరిగిన ప్రజాతంత్ర విప్లవంలో (19వ శతాబ్దంలో) ఈ సమస్య ఏ రూపంలోనూ తలెత్తలేదు. కానీ మన దేశంలో ఉన్న ప్రజానీకమంతా ఈనాడు వివిధ వర్గాల క్రింద ఎలా విభజింపబడ్డారో, అలాగే వివిధ కులాల క్రింద కూడా వారు విభజింపబడి ఉన్నారు. ఇది కాదనలేని యదార్థం. అందువల్ల మనం కళ్ళు మూసుకొని ముందుకు పోతున్నా ఏదో ఒక రూపంలో కులాల సమస్యలు ఎదురవుతూ వస్తాయి. అందువల్ల ఆ సమస్యల యెడల జనరల్ గానూ, నిర్దిష్టంగానూ కూడా విప్లవకారులకు స్పష్టమైన వైఖరి ఉండాల్సిందే. మనం ఈ కుల సమస్యకు సంబంధించిన ఈ కింది అంశాలను పరిశీలించడం అవసరం:

1) మన దేశంలో కుల సమస్య స్వభావము, అందుకు పరిష్కారము.

2) వర్గపోరాటం పైనా, సామాజిక అభివృద్ధి క్రమం పైనా, ఆ సమస్య యొక్క అనుకూల, వ్యతిరేక ఫలితాలు ఏమిటి?

3) వెనకబడ్డ, షెడ్యూల్డ్ (నిమ్న) కులాలపై సాగుతున్న సాంఘిక దురంతాలను, జనరల్ కుల సమస్యతో ముడిపెట్టి ఉపేక్షించడం ఎంతవరకు సబబు?

4) యాదృచ్చికంగా ఎదురయ్యే కుల సమస్యల యెడల మనం ఎలాంటి వైఖరి తీసుకోవాలి?

5) ఈ సమస్యపై రివిజనిస్టు వైఖరి, విప్లవకారుల (మార్క్సిస్టు-లెనినిస్టు) వైఖరుల మధ్య గల తేడా ఏమిటి?

6) ఈ సమస్యకు సంబంధించి రివిజనిస్టు పీరియడ్ లోని ఆచరణ యొక్క పర్యావరణం ఏమిటి? 

ఒక్కొక్క విషయాన్నే తీసుకుందాం.

మన దేశంలో కుల వ్యవస్థ చాలా పురాతనమైనది. అది చాలా పవిత్రమైనదిగానూ భారతీయ సంస్కృతి యొక్క విశిష్టత గానూ బోధిస్తూ, దాన్ని చెక్కుచెదరకుండా కాపాడాలని కంకణం కట్టుకున్న వారు ఇప్పటికీ ఎంతోమంది ఉన్నారు. కుల వ్యవస్థ గూర్చి ఎవరికి ఎలాంటి అభిప్రాయాలున్నా అది మార్పుకు అతీతమైనది కాదు, ఆది మధ్యాంత రహితమయిందీ కాదు. ప్రకృతిలోని అన్ని విషయాలలో లాగానే కుల వ్యవస్థకు కూడా పుట్టుక, అభివృద్ధి, అంతము ఉండి తీరాలి. సామాజిక అభివృద్ధి క్రమంలోని కొన్ని చారిత్రిక, భౌగోళిక కారణాల వల్ల ఐరోపాల కంటే పటుతరమైన పునాదులతో మన దేశంలో గ్రామీణ వ్యవస్థ ఏర్పడింది. ఆ వ్యవస్థ యొక్క అభివృద్ధి క్రమంలో జీవితావసరాలు ఉత్పత్తి కొరకు ప్రజల మధ్య జరిగిన శ్రమ విభజన వంశపారంపర్యంగా కొనసాగి, క్రమంగా ఒక్కొక్క వృత్తికి చెందిన వారు ఒక్కొక్క కులంగా రూపొందారు. ఆ పిమ్మట శాఖోపశాఖలు గానూ, క్లిష్టతరమైనదిగానూ ఆ కుల వ్యవస్థ రూపొందడానికి ఎన్ని తదితర భౌతిక కారణాలు ఉన్నా, అసలది ఆవిర్భవించడానికి భారతీయ గ్రామీణ వ్యవస్థ యొక్క ఉత్పత్తి క్రమంలో ప్రజల మధ్య ఏర్పడిన శ్రమ విభజనే మూలం. ఫ్యూడలిజం మనదేశంలో చాలా దీర్ఘకాలం కొనసాగి సామాజిక అభివృద్ధి స్తంభించిపోగా, అలా రూపొందిన కులవ్యవస్థ పోను పోను అనేక వెర్రితలలు వేసి క్లిష్టతరమైందిగా తయారయింది. ఫ్యూడల్ ఆర్థిక విధానం సమూలంగా నశించి, పెట్టుబడిదారీ ఆర్థిక విధానం అభివృద్ధి చెందే క్రమంలో, మానవుల మధ్య శ్రమ విభజనలో కొత్త పద్ధతి ఆరంభమవుతుంది. యంత్ర అభివృద్ధికీ యంత్ర నిర్వహణకూ అనుకూలంగా ఆ విభజన ఉంటుంది. ఒకే కుటుంబానికి చెందిన ఒకరు డ్రైవర్ కాగా, అదే కుటుంబానికి చెందిన మరొకరు అదే ఫ్యాక్టరీలో పద్దులు రాసే గుమస్తాగా ఉండొచ్చు. అంటే కుటుంబమంతా ఒకే వృత్తికి పరిమితం కావటం అంతరిస్తుంది. అది ఎప్పుడు అంతరిస్తుందో, అప్పుడే ఒకే వృత్తి చేసే వారంతా ఒకే కులం అనే వ్యవస్థకు ఆధారంగా ఉన్న భౌతిక పునాది కూడా దెబ్బ తిని పోతుంది. అంతేకాదు, యంత్రాలతో ఉత్పత్తి ఆరంభమైన తర్వాత, ఫ్యూడల్ ఆర్థిక విధానంలో లాగా ఒక పని సంపూర్ణంగా ఒకరే చేయగల పరిస్థితి కూడా అంతరిస్తుంది. ఉదాహరణకు, ఫ్యూడల్ సమాజం లో బట్టలు ఉత్పత్తి చేసే చేనేత కార్మికునికి పడుగు పన్నడం దగ్గర నుండి బట్టలు నేయడం పూర్తయ్యే వరకు చేయవలసిన పని విధానమంతా ఆమూలాగ్రంగా తెలుసు. అలాగే, ఒక ఇనుప పనిముట్టును చేయవలసిన ఆనాటి కమ్మరికి, ఇనుము కరిగించడం నుండి ఆ పనిముట్టు పూర్తి చేసే వరకు అవసరమైన సంపూర్ణ జ్ఞానం ఉంది. కానీ యంత్రాలతో ఉత్పత్తి ఆరంభమైన తర్వాత, యంత్ర చలనానికి అనుగుణంగా ప్రతి ఒక్క పని భిన్న భిన్న భాగాలుగా విభజింపబడి, అందులో పనిచేసే వారు ఒక్కొక్కరికి ఆ ప్రత్యేక విభాగానికి సంబంధించిన జ్ఞానం మాత్రమే ఉండి, మొత్తం ఆ వస్తువు తయారవడానికి అవసరమైన సంపూర్ణ జ్ఞానం ఏ ఒక్కరికి లభ్యం కాని స్థితి ఏర్పడుతుంది. వెల్డర్ చేయవలసిన పని ఫిట్టర్ కు తెలియదు. ఫిట్టర్ చేయవలసిన పని మరొకరికి తెలియదు. వారందరి శ్రమ కలిస్తే గాని విలువలు సంతరించుకునే ఏ సరుకూ తయారు కాదు. ఆ విధంగా ఫ్యూడల్ ఆర్థిక విధానం స్థానే పెట్టుబడిదారీ ఆర్థిక విధానం అమల్లోకి వచ్చే క్రమానికి అనుగుణంగా శ్రమ విభజన బహుముఖంగా విస్తరించింది. ఒకే కులం వారందరికీ ఒకే పని విభజన అనే సంగతి అలా ఉంచి, ఒకే కుటుంబం వారందరికీ ఒకే రకమైన శ్రమ విభజన అనేదానికి కూడా ఆస్కారం లేకుండా పోయి, కుల వ్యవస్థ ఆవిర్భవించడానికి గల భౌతిక పునాది శిధిలమై పోతుంది. పెట్టుబడిదారి విధానం అభివృద్ధి చెందిన తర్వాత కూడా కులవ్యవస్థ అవశేషాలు మిగిలి ఉండొచ్చు. అయితే పెట్టుబడిదారులు తమ స్వప్రయోజనాలు సాధించుకోవడానికి అవి ఉపకరిస్తాయి. కానీ కుల వ్యవస్థ యొక్క అస్తిత్వానికి గల పునాది రద్దు కావడంతో, పెట్టుబడిదారీ విధానం అమలులో ఉన్న దశలోనే అది దుర్బలమై, చివరకు సోషలిస్టు సమాజంలో వర్గాలు సమూలంగా రద్దయి, ఉత్పత్తి మరింత కేంద్రీకృతమై మానవుల మధ్య శ్రమ విభజన మరింత ఉన్నత స్థాయి అందుకోగా, దాని అవశేషాలు సైతం సమూలంగా అంతరించడం అనివార్యం. ఇది కుల వ్యవస్థ యొక్క ఆద్యంతాల పరిణామ క్రమం. దీన్ని అనుసరించి పీడిత ప్రజలందరిలోనూ కుల చైతన్యం స్థానే వర్గ చైతన్యాన్ని పెంపొందింప జేసి, వర్గ పునాదులపై వారిని సంఘటితపరిచి, కార్మికవర్గ నాయకత్వం క్రింద జనతా ప్రజాతంత్ర విప్లవాన్ని విజయవంతం చేయడంలో భాగంగానే కుల సమస్య పరిష్కారమవుతుందని బోధపడుతుంది. కుల వ్యవస్థకూ దాని పరిష్కారానికీ సంబంధించి మనకున్న జనరల్ అవగాహన ఇది.

ఇక రెండో విషయానికి – అంటే వర్గపోరాటం పైనా, సామాజిక అభివృద్ధి క్రమం పైనా ప్రభావం ఏమిటి? అనేదానికి వద్దాం.

ఒకప్పుడు ఈ వ్యవస్థ, సామాజిక ఉత్పత్తి క్రమంలో ఒడిదుడుకులు లేకుండా కొనసాగడానికీ, అభివృద్ధి చెందడానికీ తోడ్పడి ఉండవచ్చు, తోడ్పడింది కూడా. లేకుంటే ఆ వ్యవస్థ ఆవిర్భవించడానికి ఆస్కారం లేదు. కానీ ఈ నాడు అది ఆ పాత్రను కోల్పోయింది. మానవ సమాజం యావత్తూ ఈ రోజు సరుకుల ఉత్పత్తి విధానం లోనే, అంటే పెట్టుబడిదారీ ఆర్థిక విధానంలోనే, జీవిస్తోంది. మన దేశంలో ఇప్పటికీ ఫ్యూడలిజం బలమైన శక్తిగా ఉన్నప్పటికీ, పెట్టుబడిదారీ విధానం ఇంకా తగినంతగా బలపడక ఈనాటికీ మనది వ్యవసాయక దేశం గానే ఉన్నప్పటికీ, అర్ధ వలస దేశంగా మనం సరుకుల ఉత్పత్తి విధానం లోనే మునిగితేలుతున్నాం. అందుమూలంగా ఉత్పత్తిని పెంపొందించడానికి సాధనంగా ఉపకరించగల పాత్రను కులవ్యవస్థ ఈనాడు కోల్పోతోందని చెప్పవచ్చు. కులవృత్తులు ఈనాటికీ మిగిలి ఉన్నా, అవి పెట్టుబడిదారీ మార్కెట్ పోటీ ధాటికి నిలువలేక నీరసించి పోతూనో, జీవచ్ఛవాలుగా మనగలుగుతూనో, మిగిలి ఉన్నాయి. కుల వ్యవస్థ ఈనాడు సామాజిక అభివృద్ధికి ఆటంకంగానే తయారైంది. వర్గ పోరాటంలో పీడిత ప్రజలందరినీ సంఘటిత పరచడానికి ఆది కొంతవరకు అవరోధంగా తయారయింది అనడం అతిశయోక్తి కాదు. అలాగే కుల దురహంకారం రెచ్చగొట్టడం ద్వారా పీడిత ప్రజలలో విభేదాలు పెంచి చీల్చడానికి దోపిడీ వర్గాల చేతిలో ఈనాడది ఒక బలమైన సాధనంగా కూడా ఉపకరిస్తోంది.

జాతీయోద్యమం పురోగమిస్తున్నప్పుడల్లా మన దేశంలో బ్రిటిష్ సామ్రాజ్యవాదులు హిందూ ముస్లిం గలాటాలను రేపి జాతీయ సమైక్యతను ఎలా దెబ్బ కొట్ట ప్రయత్నించారో, అలాగే ఈనాడు వర్గ పోరాటాలు తీవ్రతరం అయినప్పుడల్లా పీడిత ప్రజల సమైక్య ప్రతిఘటన శక్తిని దెబ్బ కొట్టడానికి గాను ఒకవైపు కుల దురహంకారాలను రెచ్చగొట్టడం ద్వారానూ, మరోవైపు వెనకబడ్డ కులాల సంక్షేమం లాంటి దగుల్బాజీ కార్యక్రమాలతో భ్రమలు రేకెత్తించి పోరాటం పట్ల వారిలో ఉదాసీనత పెంపొందించడం ద్వారానూ, పాలకవర్గాలు పడరాని పాట్లు పాడడం మనం చూస్తూనే ఉన్నాము. అందువల్ల జనరల్ గా కుల వ్యవస్థ ఈనాడు అభివృద్ధి నిరోధక పాత్రే వహిస్తోంది. అభివృద్ధికర పాత్రను శాశ్వతంగా అది కోల్పోయింది. 

ఇక మూడవ అంశానికి వద్దాం. ఈ సందర్భంగా, వెనకబడ్డ, షెడ్యూలు కులాలపై కొనసాగుతున్న సాంఘిక దురంతాలను జనరల్ గా కుల వ్యవస్థతో ముడిపెట్టి, ప్రజాతంత్ర సమాజ స్థాపనతో పాటు వాటంతట అవిగానే ఆ దురంతాలు నశిస్తాయని ఉపేక్షించడం సరి అయినదా, కాదా అనేది ప్రస్తుతాంశం. అలా ఉపేక్షించరాదనీ, ఆ దురంతాలను ప్రతిఘటించడానికి ఆయా కులాలకు చెందిన వారిని సంఘటిత పరిచి పార్టీ నాయకత్వం వహించాలనీ, ఆ పోరాటానికి మద్దతుగా అగ్రకులాల అనబడే వాటికి చెందిన పీడిత ప్రజలను సైతం సమీకరించి ప్రయత్నించాలనీ, ఆ డాక్యుమెంట్ స్పిరిటు. పీడిత ప్రజలందరినీ వర్గ పునాదులపై సంఘటిత పరచడానికి అలాంటి సమీకరణ పెద్దగా తోడ్పడుతుంది. ఎన్ని కులాలు కింద విభజింపబడినా పీడితులు అంతా ఒకటేననీ, ఒకరినొకరు ఆదుకోవడానికి పూనుకోవటం ద్వారానే భూస్వాముల దౌర్జన్యాలనూ దోపిడీనీ ఎదుర్కోగలమనీ వారంతా భావిస్తారు. అలాగే వర్గ చైతన్యమూ, సంఘటిత శక్తీ, వారిలో పెంపొందుతుంది. కేవలం ఆర్థిక సమస్యలపై జరిగే పోరాటమే వర్గపోరాటమని భావించటం గాని, సాంఘిక సమస్యలనూ ఆర్థిక సమస్యలనూ యాంత్రికంగా విడదీసి చూడటం గాని, సరి అయింది కాదు. మన దేశంలోని కులవ్యవస్థ స్వభావాన్ని అనుసరించి కులాల సమస్య సారాంశంలో ఈనాడు వర్గ సమస్యయే. మన రాజకీయ తీర్మానాన్ని, అవగాహనను అనుసరించి, ప్రస్తుతం మన సమాజంలో కొనసాగుతున్న వివిధ వైరుధ్యాలలో చూడాలి. దానికి విశాల జనసామాన్యానికి మధ్య వైరుధ్యం ప్రధానమైనది. ఈ వైరుధ్యం కులాల రూపంలో ఎలా ప్రతిబింబిస్తుందో చూద్దాం. రైతాంగంలో ఫ్యూడల్ భూస్వాములు గానీ, పెట్టుబడిదారీ భూస్వాములు గానీ, సగటున ఆరు, ఏడు శాతానికి మించి ఉండరు. నేటి కులాల ప్రకారం నూటికి 90 కి పైగా భూస్వాముల కుటుంబాలు అగ్రకులాలు అని చెప్పబడే బ్రాహ్మణ, వైశ్య, క్షత్రియ, రెడ్డి, కమ్మ, వెలమ కులాలకు చెందినవే. అలాగే వెనుకబడిన కులాలు అని చెప్పబడే యాదవ, చాకలి, మంగలి, పెరిక, గౌడ, మున్నేటి కాపు వగైరా కులాలకూ, షెడ్యూల్ కులాలుగా పిలువబడుతున్న మాల, మాదిగ, నేతగాని, వగైరా కులాలకూ చెందిన కుటుంబాలు నూటికి తొంభై కి మించి కేవలం నిరుపేద రైతులు, వ్యవసాయ కూలీలు. అందులో ప్రత్యేకించి హరిజనులలో నూటికి 95 కుటుంబాలకు పైగా కేవలం వ్యవసాయ కూలీలుగానే జీవిస్తున్నారు. అందువల్ల కుల ప్రాతిపదికపై చూస్తే ప్రజాస్వామిక విప్లవానికి, వ్యవసాయ విప్లవం, అగ్రకులాలు అనబడే వాటికీ, వెనకబడిన కులాల అనబడే వాటికీ మధ్యనే కొనసాగుతుందని బోధపడుతుంది. అందుకనే ప్రపంచమంతటా జాతుల సమస్య ఎలా సారాంశంలో వర్గ సమస్యయో. అలా మన దేశంలో కుల సమస్య కూడా సారాంశంలో వర్గ సమస్యయే. అయితే బహిరంగంగా, ప్రజాస్వామిక విప్లవమన్నా, వ్యవసాయక విప్లవమన్నా, అగ్రకులాలకు వ్యతిరేకంగా వెనుకబడిన కులాలు చేయవలసిన విప్లవమేనని సూటిగా ఎందుకు సిద్ధాంతీకరించరాదు. అలాంటి పిలుపు ఇవ్వకూడదు. భూస్వాములలో 90శాతం అగ్రకులాలు అనబడే వాటికి చెందియున్నారే గాని, ఆ కులాలకు చెందిన మొత్తం ప్రజానీకంలో అత్యధికభాగం ఏదో ఓ రూపంలో భూస్వాముల దోపిడికీ, లేదా అణిచివేతకూ, గురి అవుతున్న వారే అనే విషయాన్ని ఎంత మాత్రమూ మరవరాదు. అలాగే వెనుకబడిన కులాలు అనబడే వాటిలో కూడా 90% నిరు పేద రైతులూ వ్యవసాయ కూలీలూ అయినా, అందులో నూటికి ఏ ఒకరిద్దరో భూస్వాములు కాని, దళారి లేదా బ్యూరాక్రటిక్ వర్గాలకు చెందిన వారు గాని, లేక పోలేదు. పనికట్టుకుని పాలకవర్గాలు వెనుకబడిన కులాలలో అలాంటి ఏజెంట్లను సృష్టిస్తున్నాయి. పీడిత వర్గాలను చీల్చడానికి పాలకవర్గాలకు సులువైన పద్ధతులలో ఇది ఒకటి. ముసలయ్యలూ, సంజీవయ్యలూ, జగ్జీవన్ రామ్ లూ అలాంటి బాపతే. నూటికి ఇద్దరో ముగ్గురో హరిజనుల నుండి తయారయ్యే పెద్దపెద్ద ఆఫీసర్లూ, కాంగ్రెస్ సంస్థ నాయకత్వ స్థానాల్లోకి శాసనసభ స్థానాల్లోకి ఆ కులాల నుండి పాలకవర్గాలు పనిగట్టుకుని నెట్టుకొని వస్తున్న వారూ – అంతా అలాంటి సరుకే. వెనుకబడిన కులాల ఉద్ధరణ గూర్చి ఎన్ని చిలక పలుకులు పలికినా, అలాంటి వారంతా ఆచరణలో పాలకవర్గాల ఏజెంట్లుగానూ, ఈనాటి అర్థ ఫ్యూడల్, అర్ధ వలస సమాజాన్ని చెక్కుచెదరకుండా యథాతథంగా సంరక్షించేందుకు నమ్మకమైన బంటులుగానూ ఉపకరిస్తున్నారు. ఇది మన కళ్ళముందు కనిపిస్తున్న యదార్థం. అందువల్ల వ్యవసాయ విప్లవం అగ్రకులాలు అనబడే వాటికీ, వెనకబడ్డ కులాల అనబడే వాటికీ మధ్య జరుగుతున్న విప్లవం కాదు. అగ్ర కులాలు అనబడే వాటికి చెందిన పీడిత రైతాంగాన్నీ, వ్యవసాయ కూలీలనూ తమ వెనక నిలబెట్టుకోవడానికి వీలుగా భూస్వాములు మాత్రమే అటువంటి నిర్వచనం ఇవ్వగలరు. పీడిత రైతాంగాన్ని చీల్చడం అనే కుట్రలో అటువంటి ప్రచారం ఒక భాగం మాత్రమే.

ఈ విషయాన్ని మరో వైపు నుండి కూడా చూద్దాం.

ప్రజాస్వామిక విప్లవం లో మధ్య తరగతి రైతులు మిత్రులనీ, ధనిక రైతులను తటస్థం చేయాలనీ మన వ్యూహం. అయితే నూటికి 90 మందికి పైగా ధనిక రైతులు, మెజార్టీ మధ్య తరగతి రైతులు అగ్రకులాలు అనబడే వాటికి చెందియున్నారు. కాబట్టి వ్యవసాయ విప్లవాన్ని అగ్రకులాలకు వ్యతిరేకంగా భావించడం ఎంత తప్పో, అగ్రకులాలు అనబడే వాటికి చెందిన భూస్వాములు వెనుకబడిన కులాలపై కొనసాగించే సాంఘిక దురంతాలను ఎదుర్కొనడంలో వెనుకంజ వేయడం కూడా అంతకంటే పెద్ద తప్పు. తరతరాలుగా బానిసలుగా జీవించడానికి అలవడ్డ కారణంగా ఇంతవరకూ ఎన్నో సాంఘిక దురాచారాలకు వారు తలవొగ్గి జీవిస్తున్నప్పటికీ, వారిలో వర్గ చైతన్యం, విప్లవ చైతన్యం పెంపొందే కొద్దీ, కేవలం కూలి రేట్లు, పాలేళ్ళ జీతాలు పెంచడం తోనే సంతృప్తి చెందరు. సాంఘికంగా తాము అందరిలాంటి మనుషులమేననీ, అందరితో సమానంగా బతికే అర్హత తమకు ఉందనీ వారు భావిస్తారు. వారిలో బానిసత్వం స్థానే పెరుగుతున్న వ్యక్తిత్వానికి అది చిహ్నం. అలాంటి వ్యక్తిత్వం పెరగకుండా విప్లవ చైతన్యం పెంపొందడం అసంభవం. వెనకబడిన కులాలు అనబడే వాటికి చెందిన పీడిత ప్రజానీకంలో క్రమంగా పెంపొందే ఆ వ్యక్తిత్వాన్ని అగ్రకులాలు అనబడే వాటిలో ఉన్న పీడిత రైతాంగం సమర్థించేలా మన పార్టీ కృషి చేయాలి. అప్పుడే గ్రామాల్లో భూస్వాములకు వ్యతిరేకంగా నిజమైన పీడిత ప్రజల ఐక్య సంఘటన ఏర్పడుతుంది. వెనుకబడిన కులాలు అనబడే వాటికి చెందిన వారు తెగించి పోరాడడం ద్వారానే అలాంటి పరిస్థితిని సృష్టించగలరు. అందుకు మనం చాలా ఓపికతో కృషి చేయాల్సిన అవసరం ఉన్న మాట వాస్తవమే గానీ, పట్టుదలతో కృషి చేస్తే అగ్రకులాలకు చెందిన పీడిత ప్రజలను అందుకు సంసిద్ధం చేయటం అసంభవమేమీ కాదు. కాబట్టి అగ్రకులాలు అనబడే వారు సాగించే సాంఘిక దురంతాలను ఎదుర్కోవాలనే విషయాన్ని, జనరల్ గా కుల వ్యవస్థ యొక్క అభివృద్ధి నిరోధక పాత్రతో ముడిపెట్టి తప్పించుకో ప్రయత్నించడం పొరపాటు. బలమైన భూస్వామ్య వ్యతిరేక గ్రామీణ పీడిత ప్రజల ఐక్య సంఘటనను నిర్మించడంలో తద్వారా విఫలత చెందుతాం. అందుకే “విప్లవానికి బాట” డాక్యుమెంటులో, మనదేశంలో ప్రజాస్వామిక విప్లవం విజయవంతం అవడానికి దీర్ఘకాలం సాయుధ విప్లవం అని భావించడానికి దారితీసిన పరిస్థితులను వివరిస్తూ ఇవ్వబడిన 11 అంశాలలోని భాగంగా ఎనిమిదో అంశంలో, జాతుల అణచివేతకు తోడు వెనుకబడిన కులాలు, షెడ్యూల్డ్ కులాలకు చెందిన కోట్లాది ప్రజలపై ఈ దేశంలో సాంఘికమైన అణిచివేత కొనసాగుతోంది, వీరిలో అత్యధికభాగం గ్రామీణ కార్మికులు, అర్ధ కార్మికులే, వీరు శతాబ్దాల తరబడి అత్యంత దారుణమైన సాంఘిక అణిచివేతకు గురవుతున్నారు, అని రాయబడింది. ఈ అణచివేత సారాంశంలో వర్గ సంఘర్షణలో భాగమే. దీన్ని జనరల్ కుల సమస్యతో ముడిపెట్టి చూడటం సరికాదు.

ఇక నాలుగో విషయం – యాదృచ్చికంగా ఎదురయ్యే కుల సమస్యల ఎడల మనం ఎలాంటి వైఖరి అవలంబించాలనేది. యాదృచ్ఛికమైనదైనా లేక ప్లాన్ ప్రకారం రెచ్చగొట్టబడింది అయినా, ఆ సమస్య స్వభావం ఏమిటి? దాని వెనక ఉన్న శక్తులేవి? దానినుండి యే యే వర్గాలు ఇలాంటి ప్రయోజనాన్ని పొందనాకాంక్షిస్తున్నాయి ? అనే విషయాల పరిశీలనపై మనం అవలంబించాల్సిన వైఖరి ఆధారపడి ఉంటుంది. కుల దురహంకారాన్ని ఎదుర్కోవడం, మరో కులానికి హాని కలిగించనంతవరకూ వివిధ కులాల ఆచారవ్యవహారాలను పరస్పరం గౌరవించుకునే చైతన్యాన్ని అన్ని కులాలకు చెందిన, ముఖ్యంగా అగ్రకులాలు అనబడే వాటికి చెందిన, పీడిత ప్రజలలో పెంపొందింప చేయడం, ఆయా సమస్యలను రెచ్చగొట్టడానికి వెనుకగల భూస్వాముల వర్గ ప్రయోజనాలను బహిర్గతపరచి వారికి వ్యతిరేకంగా పీడిత ప్రజల్ని సమైక్యం చేయడం- అలాంటి సమస్యల పరిష్కారంలో అవలంబించాల్సిన విధానానికి ప్రాతిపదికగా తీసుకోవాలి. కొన్ని సమస్యలు, అనుకోకుండానే, యాదృచ్ఛికంగానే, వివిధ కులాలకు చెందిన పీడిత ప్రజలలో ఈనాటికీ ఉన్న కుల చాదస్తం మూలంగా ఉత్పన్నం కావచ్చు, మరి కొన్ని సమస్యలు పీడిత ప్రజల సమైక్య ప్రతిఘటన శక్తిని దెబ్బ తీయడానికి భూస్వాములు తలపెట్టే కుతంత్రాలు వల్ల తలఎత్తవచ్చు. ఎలా ఉత్పన్నమైనా మనం ఆ సమస్యలను దాటవేయలేం, చూచి చూడనట్టు నటించలేము. తప్పక వాటిని పరిష్కరించ పూనుకోవాలి. అయితే వైరుధ్యం స్వభావాన్ని బట్టి ఒక్కొక్క వైరుధ్యాన్ని ఒక్కొక్క రీతిలో పరిష్కరిస్తాం. కంచికచర్ల కోటేశును ఏదో ఒక చిన్న సాకుతో పందిరి గుంజకు కట్టి కాల్చిన ఉదంతం కానీ, తమిళనాడులో కీలవేలన్మనిలో మొత్తం మాలపల్లెను క్రూరంగా తగలబెట్టి అనేకమందిని సజీవంగా ఆహుతి చేసిన ఉదంతం గాని అయితే, ఆ సమస్యకు కారకులైన భూస్వాముల దౌర్జన్యాలనూ, ఆ చర్యలకు తలపడటంలో వారి వర్గ ప్రయోజనాలనూ గ్రామీణ పీడిత ప్రజానీకం అంతటిలోనూ బహిర్గతం చేసి, వారందరినీ సంఘటితపరచి, కంటికి కన్ను పంటికి పన్ను రీతిలో ప్రతీకారం తీర్చుకోవడం ద్వారానే ఆ సమస్యను పరిష్కరిస్తాం. కొన్ని గ్రామాలలో ప్రజలు త్రాగటానికి చెరువు నీరు ఉపయోగిస్తారు. వేసవికాలం చెరువులు ఎండిపోయి అచ్చటి ప్రజలు ఒకటి, రెండు నెలలు నీటికి ఎంతో ఇబ్బందికి గురి అవుతారు. ఒకటో రెండో బావులు ఉంటే, అవి వాస్తవానికి పబ్లిక్ బావులే అయినా, అందులో నీరు తోడుకోవడం హరిజనులకు ఆచార రీత్యా నిషిద్ధం కావడంతో, వారి సమస్య మరింత ఇబ్బందిగా తయారవుతుంది. నీరు లేకుండా బ్రతకడం ఇబ్బంది కనుక అలాంటి సమయాలలో తగవులు పెరగటం చాలా తేలిక. పీడిత ప్రజల మధ్య కులతత్వాన్ని రెచ్చగొట్టి తగవులను పెంచి చీల్చడానికి భూస్వాములకు అలాంటి సమయాలు చాలా అనుకూలమైనవి. పీడిత ప్రజలలో కుల వ్యవస్థ పేరుతో గూడుకట్టుకొని ఉన్న మూఢత్వం భూస్వాములకు అలాంటి సమయాల్లో చక్కటి ఆయుధంగా ఉపకరిస్తుంది. అలాంటి సందర్భంలో చెలరేగే అగ్రకులాలు అనబడే వాటికి చెందిన పీడిత ప్రజానీకానికి నచ్చచెప్పడం ద్వారా తాత్కాలిక పరిష్కారంగా హరిజనులందరికీ నీళ్ళు తోడించి పోయించే ఏర్పాటు చేయించడం ద్వారానూ, శాశ్వత పరిష్కారంగా సమిష్టి కృషితో వారికి కూడా ప్రత్యేకంగా బావి ఏర్పాటు చేయడం ద్వారానూ పరిష్కరిస్తాం. తద్వారా పీడిత ప్రజలు చీలిపోకుండా నిలబెట్టి భూస్వాముల కుతంత్రాలు ఫలించ కుండా చేస్తాం.

దీనినే ప్రజల మధ్య వైరుధ్యాలను పరిష్కరించే పద్ధతి అంటాం. ఆ విధంగా యాదృచ్చికంగా గాని, ప్లాన్ ప్రకారం రెచ్చగొట్టడం ద్వారా గాని, ఉత్పన్నమయ్యే సమస్యలన్నింటినీ, భూస్వాములకు వ్యతిరేకంగా పీడిత ప్రజలందరి సమైక్య లక్ష్యంతో పరిష్కరించడం ద్వారా, వ్యవసాయ విప్లవాన్ని ముందుకు తీసుకొని పోవాలి. అంతేగాని చూచి చూడనట్లు సమస్యను వదిలివేయటం కూడదు.

ఇలాంటి సమస్యల ఎడల రివిజనిస్టుల వైఖరికీ విప్లవకారుల వైఖరికీ గల తేడా ఏమిటనేది ఐదవ అంశం. అనేక ఇతర సమస్యలలో మాదిరిగానే రివిజనిస్టులు, ఫారంకు (స్వరూపం, పద్ధతి) ప్రాముఖ్యతనిచ్చి కంటెంటు (విషయం) పట్ల ఉదాసీనత వహిస్తారు. ఇలాంటి సమస్యలేవీ ఎదురైనా అవన్నీ కుల సమస్యలుగా పేర్కొని అసలు సమస్యలలో తల దూర్చకుండా తప్పించుకోడానికి ప్రయత్నిస్తారు. వెనకబడిన కులాల సమస్యలన్నీ సారాంశం లో వర్గ సమస్య లేనన్న యదార్థాన్ని వారు గుర్తించరు. తీరా సమస్య తీవ్రమై భూస్వాములు ఒక పక్షం గానూ, వెనుకబడిన కులాలకు చెందిన వారు మరో పక్షం గానూ చీలిపోయి, అగ్రకులాలకు చెందిన పేద, మధ్యతరగతి వారు కొంతమంది తటస్తులై, మరికొందరు భూస్వాముల పక్షం వహించి, పోరాటం తీవ్రతరమైన స్థితిలో, అగ్రకులాలకు చెందిన రివిజనిస్టులంతా, “హరిజనులు మరీ మితిమీరి పోతున్నారు”, “అసభ్యంగా ప్రవర్తిస్తున్నారు” లాంటి సాకులు చెప్పి, చివరకు భూస్వాముల పక్షం వహిస్తారు. (కమ్యూనిస్టు పార్టీకి బలమైన గ్రామం అనుకున్న చోట యదార్ధంగా జరిగిన సంఘటన). పాలకవర్గాల ఏజెంట్లుగా కార్మిక వర్గ బురఖాలో దూరిన రివిజనిస్టుల పాత్ర వర్గపోరాటం మొత్తంలో ఎలా ఉంటుందో, ఈ సమస్యలోనూ అలాగే ఉంటుంది. అంతిమంగా వారు భూస్వాముల సేవలోనే తరిస్తారు. విప్లవకారులు అలాకాకుండా వెనకబడ్డ కులాలు అనబడే వాటిపై సాంఘికంగా జరుగుతున్న దాడులను సారాంశంలో వర్గ సమస్యలుగానే భావించి, పైన చెప్పిన రీతిలో పరిష్కరించడానికి పూనుకుంటారు. అదే తేడా. 

ఇక ఆఖరు విషయం – రివిజనిస్టు పిరియడ్ లో ఈ సమస్యకు సంబంధించిన ఆచరణ పర్యవసానం ఏమిటి? అనేది. ఆంధ్ర రాష్ట్రంలో కమ్యూనిస్టు పార్టీ మొదట డెల్టా ఏరియాలోని భూస్వాములు, ధనిక రైతుల కుటుంబాల నుండి వచ్చిన యువకులలో పుట్టింది. వారి నాయకత్వం క్రింద గ్రామీణ యువకులలో ఒక బలమైన శక్తిగా తయారైన తర్వాత వ్యవసాయ కూలీలలోకి, మెట్ట ప్రాంతంలోని రైతాంగంలోకి అది విస్తరించింది. రాయలసీమ, తెలంగాణ ప్రాంతాలకు కూడా పెద్ద పెద్ద భూస్వాముల కుటుంబాలకు చెందిన యువకుల ద్వారానే పార్టీ విస్తరించింది.

రెండో ప్రపంచ యుద్ధం పూర్తి అయ్యేనాటికి (1945) డెల్టా జిల్లాలోని (అప్పట్లో ఆంధ్ర రాష్ట్రంలో కమ్యూనిస్టు పార్టీకి అదే గుండెకాయ లాంటిది) హరిజనులలో గమనించదగిన స్థాయిలో ఆదరాభిమానాలు ఏర్పడ్డాయి. అయితే ఆ అభిమానం వెనక, భూస్వామ్య విధానానికి వ్యతిరేకంగా వ్యవసాయ విప్లవంలో తమను శక్తివంతంగా నడిపించగల నాయకత్వం అనే భావం కంటే, ఇంతకు పూర్వం ఆ గ్రామంలో తమను పీడిస్తున్న భూస్వాములతో పోల్చగా వీరు మంచి వారు అనే భావమే హెచ్చు. మంచి విషయాలు చెప్పే బోధకులు గానే వారిలో గౌరవం ఏర్పడింది తప్ప, తమలో ఒకరిగా కానీ, తమకు నిజమైన నాయకులుగా కానీ, వారు ఎన్నడూ భావించలేదు. అందుకు కారణం ఆనాటి హరిజనులలో కమ్యూనిస్టు పార్టీ పట్ల ఏర్పడిన గౌరవం. అచ్చటచ్చట రోజు కూలీ సమస్యల పైనా, పాలేళ్ళ జీతాల పైనా కొన్ని పోరాటాలు నడిపినప్పటికీ, ప్రధానంగా అది పాత భూస్వాములతో పోల్చి చూస్తే వారు అవలంబించిన లిబరల్ ధోరణి మూలంగానూ, జనరల్ సోషలిజాన్ని గూర్చి చేస్తున్న ప్రచారం ద్వారానూ, తదితర సంస్కరణ కార్యకలాపాల ద్వారా ఏర్పడినదే తప్ప, సునిశితమైన వర్గ పోరాటాల ద్వారా ఏర్పడింది కాకపోవటమే. తూర్పుగోదావరి జిల్లా రాజోలు, అమలాపురం తాలూకాలో మాత్రం వ్యవసాయ కూలీలతో కొంతవరకు వర్గ పోరాటాల పునాదిపై అలాంటి సంఘటిత శక్తి ఏర్పడింది. అయితే అచట నాయకత్వంలో ఉన్న చిన్న చిన్న లోపాలను సాకుగా తీసుకుని రాష్ట్ర కమ్యూనిస్టు కమిటీ నాయకత్వం పనిగట్టుకుని ఆ ఉద్యమంలో మిలిటేన్సీని చంపేసే వరకూ నిద్రపోలేదు. తరువాత క్రమంగా భూస్వాములలోని ఒక సెక్షన్ తో కలిసి పోయి, చాలా గ్రామాల్లో కమ్యూనిస్టు పార్టీ మెజార్టీ పార్టీ గానో, లేక బలమైన ప్రత్యర్థి పార్టీ గానో రూపొందింది. అదే కాలానికి వ్యవసాయ కూలీలలో పెంపొందిన చైతన్యం, రివిజనిస్టు నాయకత్వం మూలంగా ఎన్నో పరిమితులకు లోనై ఉన్నప్పటికీ, వారిలో ఎంతో కొంత వ్యక్తిత్వం, సంఘటిత శక్తి పెంపొందడం కూడా నిర్వివాదమైన విషయం. అందువలన గ్రామాలలో వర్గపోరాటాలు కూడా తీవ్రతరం అయినాయి. కానీ అప్పటికే ఒక సెక్షన్ భూస్వాములతో కలిసిపోయిన కమ్యూనిస్టు పార్టీ, ఆ పోరాటాలకు నాయకత్వం వహించ లేకపోయింది సరికదా, భూస్వాములతో ఏర్పడ్డ ఐక్య సంఘటనకు నష్టదాయకంగా భావించి, వాటి ఎడల విముఖత ప్రదర్శించడం కూడా ఆరంభమైంది. అన్ని మురుగు కాలువలూ సముద్రంలో లీనమైనట్టు, అంతలోనే ప్రారంభమైన తెలంగాణ రైతాంగ మహా విప్లవంలో ఆ లొసుగులన్నీ కలిసి పోయాయి.

కానీ రివిజనిస్టు నాయకత్వం ఆ విప్లవాన్ని వెన్నుపోటు పొడిచి విచ్ఛిన్నం చేసిన తర్వాత, తిరిగి యధాస్థితికి దాపురించింది. పోరాట కాలంలో ద్రోహం చేసిన నాయకత్వంలో క్రింది నుండి పైకి తీసి వేశారు.

తెలంగాణ పోరాట ప్రభావంతో వ్యవసాయ కూలీలలో జనరల్ గా వర్గ చైతన్యం హెచ్చింది. అంతవరకూ గ్రామాలతో సంబంధం లేకుండా దూరంగా నెట్టబడ్డ హరిజనులు, గ్రామీణ జీవితం రూపురేఖలు దిద్దడంలో తాము కూడా ఇతరులతో పాటు సమానత్వాన్ని డిమాండ్ చేసే స్థితికి తయారైనారు. హరిజనులలో పెంపొందుతున్న ఈ చైతన్యం విప్లవకారులకు ఎవరికైనా ఉత్తేజాన్నిస్తుంది. కానీ ఆ నాటి రివిజనిస్టు పార్టీకి అది చీమలు పాకినట్లు అయింది.”లేబర్ అరాచకం”అని దానికి నామకరణం చేశారు. ఆ చైతన్యాన్ని అణిచివేయడానికి ఎన్నో తప్పుడు సిద్ధాంతాలు వల్లించారు. “ప్రపంచ కార్మికులారా! ఏకంకండి”! అని చిలక పలుకులు పలికిన ఆనాటి 

నాయకమ్మన్యులు చివరకు గ్రామాల్లో ఉండే అన్ని కులాలకు చెందిన పీడితుల అంతా ఏకం కాగా ఆ సంఘటిత శక్తిని చూసి బెదిరిపోయి, దాన్ని అణచడానికి భూస్వామ్య వర్గంలో గల వైరుధ్యాలన్నింటిని అప్పటికప్పుడు పరిష్కరించి, సమైక్య పరచి, ఆ దుష్ట కూటమి కి నాయకత్వం వహించే దుస్థితికి దిగజారారు. ఈ విప్లవ ద్రోహమంతా కుల సమస్యలలో తలదూర్చరాదనే పేరుతోనే జరిగింది.

పర్యావసానంగా రివిజనిస్టు పార్టీలు వ్యవసాయ కూలీల నుండి, ప్రధానంగా హరిజన వ్యవసాయ కూలీల నుండి, రాను రాను మరింత దూరం అయిపోయాయి. ఆచరణలో, నిర్మాణంలో, ఆ పార్టీలు కాంగ్రెస్ పార్టీకి నకల్ గానే తయారయ్యాయి. ఏ కోణం నుంచి చూసినా రివిజనిస్టుల ప్రయాణం విప్లవ విచ్ఛిన్నం వైపే ఉంటుంది. భూస్వాముల సేవకు అంకితమైన వారి ఆచరణ అంతకంటే భిన్నంగా ఉండడం అసంభవం. సాంఘిక దురంతాలను ఎదుర్కోవడంలో కూడా వారి ఆచరణ అంతే. రివిజనిస్టు కమ్యూనిస్టులు ముసుగులో ఉన్న భూస్వాముల ఏజెంట్లు కనుక బుద్ధి పూర్వకంగానే అలా వ్యవహరిస్తారు. అందుకు భిన్నంగా “విప్లవానికి బాట” డాక్యుమెంట్ వ్యక్తపరిచినట్టు, వెనకబడ్డ కులాలపై అగ్రకులాలు అనబడే వాటికి చెందిన భూస్వాములు కొనసాగించే సాంఘిక దురంతాలను సారాంశంలో వర్గ సమస్యలుగానే భావించి, ప్రజాస్వామిక విప్లవం లో భాగంగానే వాటి ని ఎదుర్కొనడంలో ముందు నిలబడాలి, అగ్రకులాలకు చెందిన పీడిత ప్రజలందరినీ ఆ పోరాటంలో మద్దతుగా నిలబెట్టడానికి శక్తి వంచన లేని కృషి చేయాలి.

*పురందర దాసు

కులం – భావన

నడెవు దొందె భూమి కుడివు దొందె నీరు

నుడువగ్ని మొందె తిరలు

కులగోత్ర నడువె యత్తణదు సర్వజ్ఞ.

(మనుష్యులందరూ ఒకే భూమి మీద నడుస్తూ,

ఒకే నీరు తాగుతూ చివరకు ఒకే నిప్పు లో కాలి నశిస్తుంటే

 ఇక కుల గోత్రాల గోప్ప ఎక్కడిది ?) 

*అన్నమయ్య 

తందనాన అహి - తందనాన పురె

తందనాన భళా - తందనాన

బ్రహ్మమొక్కటె పర - బ్రహ్మమొక్కటె

పరబ్రహ్మమొక్కటె పర బ్రహ్మమొక్కటె

కందువగు హీనాధికములిందు లేవు

అందరికి శ్రీహరే అంతరాత్మ

ఇందులో జంతుకుల మంతానొక్కటె

అందరికి శ్రీహరే అంతరాత్మ

నిండార రాజు నిద్రించు నిద్రయు నొకటె

అంటనే బంటునిద్ర అదియు నొకటె

మెండైన బ్రాహ్మణుడు మెట్టుభూమి యొకటె

చండాలు డుండేటి సరిభూమి యొకటే

కడగి యేనుగు మీద కాయు యెండొకటే

పుడమి శునకము మీద బొలయు యెండొకటే

కడుపుణ్యులను పాపకర్ములను సరిగావ

జడియు శ్రీ వేంకటేశ్వరుని నామమొకటె

అన్నమయ్య - కీర్తనలు

*గుర్రం జాషువా 

వాని ఱెక్కల కష్టంబు లేనినాడు

సస్యరమ పండి పులకింప సంశయించు

వాడు చెమ్మటలోడ్చి ప్రపంచమునకు

భోజనము బెట్టు వానికి భుక్తిలేదు

వాని తలమీద పులిమిన పంకిలమును

కడిగి కరుణింప లేదయ్యె గగనగంగ

వాని నైవేద్యమున నంటువడిన నాడు

మూడుమూర్తులకు కూడ కూడులేదు

పామునకు పాలు చీమకు పంచదార

మేపుకొనుచున్న కర్మభూమిం జనించు

ప్రాక్తనంబైన ధర్మదేవతకు కూడ

నులికిపడు జబ్బు కలదు వీడున్న చోట

వాని నుద్ధరించు భగవంతుడే లేడు

మనుజుడెట్లు వాని కనికరించ

వాడు చేసికొన్న పాపకారణమేమొ

యింతవరకు వాని కెరుక లేదు

ఆ యభాగ్యుని రక్తంబు నాహరించి

యినుపగజ్జెల తల్లి జీవనము సేయు

కసరి బుసకొట్టు నాతని గాలిసోక

నాల్గుపడగల హైందవ నాగరాజు *

ఇట నస్ప్ర్సశ్యత సంచరించుటకు తావే లేదు;విశ్వంభరా

నటనంబున్ గబళించి గర్భమున విన్యస్తంబు గావించి యు

త్కటపుం బెబ్బులి తోడ మేకనోకప్రక్కన్ జేర్చి జోకొట్టి యూ

ఱట గల్పించు నభేదభావమును ధర్మంబిందు గారాడెడిన్

- జాషువ

*కులవ్యవస్థ – బి. ఆర్. అంబేద్కర్ విమర్శలు (తెలుగు అనువాదం)

[కులవ్యవస్థ అన్ని సంస్కరణలను అడ్డుకునే శక్తివంతమైన ఆయుధం]

[1] సంస్కరణల ఆరంభం వ్యక్తి తన అభిప్రాయాలు, నమ్మకాలు, స్వాతంత్ర్యం మరియు వ్యక్తిగత ప్రయోజనాలను సమూహ ప్రమాణాలు, అధికారం, ప్రయోజనాలపై నిలబెట్టడంలో ఉంటుంది. అయితే సంస్కరణ కొనసాగుతుందా లేదా అన్నది సమూహం వ్యక్తి స్వతంత్ర భావప్రకటనకు ఎంత వరకు అవకాశం ఇస్తుందన్నదిపై ఆధారపడి ఉంటుంది. సమూహం సహనంతో, న్యాయబద్ధంగా ఉంటే వ్యక్తులు తమ విశ్వాసాలను వ్యక్తపరుస్తూనే ఉంటారు, చివరికి ఇతరులను కూడా మార్చడంలో విజయం సాధిస్తారు. కానీ సమూహం అసహనంతో ఉండి, అలాంటి వ్యక్తులను అణచివేయడానికి ఎలాంటి పద్ధతులు అయినా అనుసరిస్తే, వారు నశిస్తారు, సంస్కరణ చనిపోతుంది.

[2] కులం ఎవరైనా కుల నియమాలను అతిక్రమిస్తే వారిని బహిష్కరించే నిర్భంద హక్కు కలిగినది. బహిష్కరణ అనగా సామాజిక సంబంధాలు పూర్తిగా నిలిపివేయడమే అని గ్రహించినప్పుడు, ఇది శిక్షారూపంలో మరణశిక్షతో సమానం అని అంగీకరించాల్సిందే. అందుకే వ్యక్తిగత హిందువులు కుల అడ్డంకులను అధిగమించి తమ స్వతంత్రతను ప్రదర్శించే ధైర్యం చూపలేదు.

[3] నిజమే, మనిషి తన సహచరుల్లేక బతకలేడు. కానీ వారితో తన షరతుల మీదనే ఉండాలని కోరుకుంటాడు. తన షరతులు నెరవేరని పక్షంలో, పూర్తిగా లొంగిపోయేంత వరకు ఏ షరతులైనా అంగీకరించడానికి సిద్ధపడతాడు. ఎందుకంటే సమాజం లేకుండా బతకలేడు. కులం ఈ బలహీనతను వినియోగించుకుని తన నియమాలను అక్షరాలా, ఆత్మతో పాటించేలా ఒత్తిడి చేస్తుంది.

[4] ఒక కులం సులభంగా కుట్ర చేసి సంస్కర్త జీవితం నరకంలా మార్చగలదు. కుట్ర ఒక నేరమైతే, కుల నియమాలకు విరుద్ధంగా ప్రవర్తించినందుకు వ్యక్తిని బహిష్కరించడం అనే దుర్మార్గపు చర్యను కూడా శిక్షార్హ నేరంగా పరిగణించకూడదా? కానీ వాస్తవంలో, చట్టం ప్రతి కులానికి తన సభ్యత్వాన్ని నియంత్రించే, విభిన్న అభిప్రాయాలవారిని బహిష్కరించే స్వాతంత్ర్యం ఇస్తోంది. ఈ విధంగా కులం ఆర్థోడాక్స్ చేతుల్లో సంస్కర్తలను వేధించే, సంస్కరణలను చంపే శక్తివంతమైన ఆయుధంగా మారింది.

[కులవ్యవస్థ యొక్క అత్యంత చెడ్డ లక్షణం – వ్యతిరేక సామాజిక భావన]

[1] హిందువులు తరచూ కొందరు గ్యాంగులు, క్లీకులు వేరుపాటు చూపుతున్నాయని, అది వ్యతిరేక సామాజిక భావన అని నిందిస్తారు. కానీ అదే భావన తమ కులవ్యవస్థలో అత్యంత చెడ్డ లక్షణమని conveniently మరిచిపోతారు. ఒక కులం మరో కులంపై ద్వేషగీతం పాడడంలో ఎంత ఆనందిస్తుందో, జర్మన్లు ఇంగ్లిష్ వారిపై మొదటి ప్రపంచ యుద్ధంలో ద్వేషగీతం పాడినంతే ఆనందిస్తారు. హిందువుల సాహిత్యం కుల వంశావళులతో నిండి ఉంటుంది. వాటిలో ఒక కులానికి ఉన్నత మూలం, మరో కులానికి నీచ మూలం ఇవ్వడానికి ప్రయత్నం ఉంటుంది. సహ్యాద్రిఖండం ఈ తరహా సాహిత్యంలో ప్రసిద్ధ ఉదాహరణ.

[2] ఈ వ్యతిరేక సామాజిక భావన కులాలకే పరిమితం కాదు. ఇది ఉపకులాల మధ్య సంబంధాలను కూడా విషపూరితం చేసింది. నా ప్రాంతంలో గోలక్ బ్రాహ్మణులు, దేవోరుఖ బ్రాహ్మణులు, కారడ బ్రాహ్మణులు, పల్షే బ్రాహ్మణులు, చిత్పావన్ బ్రాహ్మణులు—all బ్రాహ్మణుల ఉపవిభాగాలుగా చెప్పుకుంటారు. కానీ వీరి మధ్య ఉన్న వ్యతిరేక భావన ఇతర కులాలపట్ల ఉన్న వ్యతిరేకతంతే తీవ్రమైనది. ఇది ఆశ్చర్యకరం కాదు. ఒక సమూహం తన ప్రయోజనాలను కాపాడుకోవడమే ధ్యేయంగా పెట్టుకున్నప్పుడు, ఆ సమూహం ఇతరులతో కలవదు, వ్యతిరేక సామాజిక భావన ఏర్పడుతుంది.

[3] ఈ వ్యతిరేక సామాజిక భావన కులాల మధ్య ఎంత స్పష్టంగా ఉంటుందో, జాతుల మధ్య కూడా అంతే ఉంటుంది. బ్రాహ్మణులు తమ ప్రయోజనాలను రక్షించుకోవడమే ప్రధానంగా భావిస్తారు; నాన్-బ్రాహ్మణులు కూడా తమ ప్రయోజనాలను బ్రాహ్మణుల నుండి కాపాడుకోవడమే ప్రాధాన్యం ఇస్తారు. అందువల్ల హిందువులు ఒక సమాజం కాదు, అనేక యుద్ధప్రియ కులాల సమాహారం మాత్రమే.

[4] మరో దుర్గుణం ఏమిటంటే, ఇంగ్లాండ్‌లో రోసెస్ యుద్ధం, క్రామ్వెల్ యుద్ధం జరిగినప్పుడు ఒకవైపు లేదా మరోవైపు పోరాడినవారి సంతతి ఇప్పుడు ఒకరిపై మరొకరు ద్వేషం పెట్టుకోరు. కానీ నేటి నాన్-బ్రాహ్మణులు శివాజీని అవమానించినందుకు నేటి బ్రాహ్మణులను క్షమించలేరు. కాయస్థులు తమ పూర్వీకులపై జరిగిన అపకీర్తికి నేటి బ్రాహ్మణులను క్షమించలేరు. ఈ తేడా కులవ్యవస్థ వల్లే వచ్చింది. కులభావన పాత శత్రుత్వాల జ్ఞాపకాలను తాజాగా ఉంచింది, ఐక్యతను అడ్డుకుంది.

[కులవ్యవస్థ హిందువులను నిజమైన సమాజం లేదా జాతిగా మారకుండా అడ్డుకుంది]

[1] కులవ్యవస్థ ఆర్థిక సామర్థ్యానికి దారితీయదు. కులవ్యవస్థ జాతిని మెరుగుపరచలేదు. కానీ ఒక పని చేసింది. హిందువులను పూర్తిగా అసంఘటితులను, నైతికంగా క్షీణింపజేసింది.

[2] ముఖ్యంగా గ్రహించాల్సిన విషయం ఏమిటంటే హిందూ సమాజం అనేది ఒక మిథ్. "హిందూ" అనే పేరు స్వదేశీ పేరు కాదు. ఇది మొహమ్మదీయులు తమకు భిన్నంగా గుర్తించుకోవడానికి ఇచ్చారు. మొహమ్మదీయుల దండయాత్రకు ముందు ఏ సంస్కృత గ్రంథంలోనూ ఈ పదం లేదు. హిందువులు తాము సమాజమని ఎప్పుడూ భావించలేదు. హిందూ సమాజం అనేది లేదు. ఇది కులాల సమాహారం మాత్రమే.

[3] ప్రతి కులం తనలోనే భోజనం, వివాహం చేసుకుంటుంది. ప్రత్యేక దుస్తులు ధరిస్తుంది. భారతదేశంలో అనేక రకాల దుస్తులు కనిపించడం దీనికి ఉదాహరణ. ప్రతి హిందువు తన కుల భావనతోనే జీవిస్తున్నాడు. అందువల్ల హిందువులను ఒక సమాజం లేదా జాతి అని పిలవలేం.

[4] కొందరు దేశభక్తులు హిందువులను జాతి అని పిలవకపోవడాన్ని అంగీకరించరు. వారు "భారతదేశవ్యాప్తంగా ఒకే విధమైన ఆచారాలు, నమ్మకాలు ఉన్నాయి కాబట్టి హిందువులు సమాజమే" అంటారు. నిజమే, అలాంటి సారూప్యత ఉంది. కానీ అది సమాజాన్ని నిర్వచించడానికి సరిపోదు.

[5] అలవాట్లు, నమ్మకాలు, ఆచారాల్లో సారూప్యత ఉండటం సరిపోదు. వివిధ ఆదిమ జాతుల మధ్య అలాంటి సారూప్యత ఉంటుంది, కానీ అవి ఒక సమాజంగా మారవు. ఎందుకంటే ఒక సమాజం కావడానికి సాధారణ విషయాలను కలిగి ఉండాలి, పంచుకోవాలి.

[6] సమాజం కొనసాగడానికి సంభాషణ, పరస్పర భాగస్వామ్యం అవసరం. కేవలం సమాంతర కార్యకలాపాలు (ఉదా: ఒకే పండుగ జరపడం) సరిపోదు. పంచుకున్న భావోద్వేగాలు అవసరం. కులవ్యవస్థ ఈ పంచుకున్న కార్యకలాపాలను అడ్డుకుంది. అందువల్ల హిందువులు ఒక ఏకీకృత సమాజం, జాతిగా మారలేకపోయారు.

👉 ఇదంతా బి. ఆర్. అంబేద్కర్ గారి కులవ్యవస్థపై గాఢమైన విమర్శ. ఆయన స్పష్టం చేసినట్టు, కులవ్యవస్థ హిందూ సమాజాన్ని విభజించి, ఐక్యత, సంస్కరణ, జాతి చైతన్యం అన్ని అడ్డుకుంది.

[Caste prevents Hindus from forming a real society or nation]

[Caste is a powerful weapon for preventing all reform]

[The worst feature of the Caste System is an anti-social spirit]

B. R. Ambedkar

Indian Politician

Bhimrao Ramji Ambedkar, popularly known as Babasaheb, was an Indian lawyer, politician and academic. A revivalist for Buddhism in India, he inspired the Modern Buddhist movement.

Born: April 14, 1891, Mhow

Died: December 6, 1956, Delhi

Education: London School of Economics and Political Science (1916–1922), more

Books: The Buddha and His Dhamma,Who Were the Shudras?, more

Spouse: Savita Ambedkar (m. 1948–1956), Ramabai Ambedkar (m. 1906–1935)

Parents: Bhimabai Sakpal, Ramji Maloji Sakpal

[Caste is a powerful weapon for preventing all reform]

[1:] The assertion by the individual of his own opinions and beliefs, his own independence and interest—as over against group standards, group authority, and group interests—is the beginning of all reform. But whether the reform will continue depends upon what scope the group affords for such individual assertion. If the group is tolerant and fair-minded in dealing with such individuals, they will continue to assert [their beliefs], and in the end will succeed in converting their fellows. On the other hand if the group is intolerant, and does not bother about the means it adopts to stifle such individuals, they will perish and the reform will die out.  

[2:] Now a caste has an unquestioned right to excommunicate any man who is guilty of breaking the rules of the caste; and when it is realized that excommunication involves a complete cesser [=cessation] of social intercourse, it will be agreed that as a form of punishment there is really little to choose between excommunication and death. No wonder individual Hindus have not had the courage to assert their independence by breaking the barriers of Caste.

[3:] It is true that man cannot get on with his fellows. But it is also true that he cannot do without them. He would like to have the society of his fellows on his terms. If he cannot get it on his terms, then he will be ready to have it on any terms, even amounting to complete surrender. This is because he cannot do without society. A caste is ever ready to take advantage of the helplessness of a man, and to insist upon complete conformity to its code in letter and in spirit.

[4:] A caste can easily organize itself into a conspiracy to make the life of a reformer a hell; and if a conspiracy is a crime, I do not understand why such a nefarious act as an attempt to excommunicate a person for daring to act contrary to the rules of caste should not be made an offence punishable in law. But as it is, even law gives each caste an autonomy to regulate its membership and punish dissenters with excommunication. Caste in the hands of the orthodox has been a powerful weapon for persecuting the reformers and for killing all reform.

[The worst feature of the Caste System is an anti-social spirit]

[1:] The Hindus often complain of the isolation and exclusiveness of a gang or a clique and blame them for anti-social spirit. But they conveniently forget that this anti-social spirit is the worst feature of their own Caste System. One caste enjoys singing a hymn of hate against another caste as much as the Germans enjoyed singing their hymn of hate against the English during the last war [=World War I]. The literature of the Hindus is full of caste genealogies in which an attempt is made to give a noble origin to one caste and an ignoble origin to other castes. The Sahyadrikhand is a notorious instance of this class of literature.

[2:] This anti-social spirit is not confined to caste alone. It has gone deeper and has poisoned the mutual relations of the sub-castes as well. In my province the Golak Brahmins, Deorukha Brahmins, Karada Brahmins, Palshe Brahmins, and Chitpavan Brahmins all claim to be sub-divisions of the Brahmin caste. But the anti-social spirit that prevails between them is quite as marked and quite as virulent as the anti-social spirit that prevails between them and other non-Brahmin castes. There is nothing strange in this. An anti-social spirit is found wherever one group has “interests of its own” which shut it out from full interaction with other groups, so that its prevailing purpose is protection of what it has got.

[3:] This anti-social spirit, this spirit of protecting its own interests, is as much a marked feature of the different castes in their isolation from one another as it is of nations in their isolation. The Brahmin’s primary concern is to protect “his interest” against those of the non-Brahmins; and the non-Brahmins’ primary concern is to protect their interests against those of the Brahmins. The Hindus, therefore, are not merely an assortment of castes, but are so many warring groups, each living for itself and for its selfish ideal.

[4:] There is another feature of caste which is deplorable. The ancestors of the present-day English fought on one side or the other in the Wars of the Roses and the Cromwellian War. But the descendants of those who fought on the one side do not bear any animosity—any grudge—against the descendents of those who fought on the other side. The feud is forgotten. But the present-day non-Brahmins cannot forgive the present-day Brahmins for the insult their ancestors gave to Shivaji. The present-day Kayasthas will not forgive the present-day Brahmins for the infamy cast upon their forefathers by the forefathers of the latter. To what is this difference due? Obviously to the Caste System. The existence of Caste and Caste Consciousness has served to keep the memory of past feuds between castes green, and has prevented solidarity.

6 [Caste prevents Hindus from forming a real society or nation]

[1:] Caste does not result in economic efficiency. Caste cannot improve, and has not improved, the race. Caste has however done one thing. It has completely disorganized and demoralized the Hindus.

[2:] The first and foremost thing that must be recognized is thatHindu Society is a myth. The name Hindu is itself a foreign name. It was given by the Mohammedans to the natives for the purpose of distinguishing themselves [from them]. It does not occur in anySanskrit work prior to the Mohammedan invasion. They did not feel the necessity of a common name, because they had no conception of their having constituted a community. Hindu Society as such does not exist. It is only a collection of castes. Each caste is conscious of its existence. Its survival is the be-all and end-all of its existence. Castes do not even form a federation. A caste has no feeling that it is affiliated to other castes, except when there is a Hindu-Muslim riot. On all other occasions each caste endeavours to segregate itself and to distinguish itself from other castes.

[3:] Each caste not only dines among itself and marries among itself, but each caste prescribes its own distinctive dress. What other explanation can there be of the innumerable styles of dress worn by the men and women of India, which so amuse the tourists? Indeed the ideal Hindu must be like a rat living in his own hole, refusing to have any contact with others. There is an utter lack among the Hindus of what the sociologists call “consciousness of kind.” There is no Hindu consciousness of kind. In every Hindu the consciousness that exists is the consciousness of his caste. That is the reason why the Hindus cannot be said to form a society or a nation.

[4:] There are, however, many Indians whose patriotism does not permit them to admit that Indians are not a nation, that they are only an amorphous mass of people. They have insisted that underlying the apparent diversity there is a fundamental unity which marks the life of the Hindus, inasmuch as there is a similarity of those habits and customs, beliefs and thoughts, which obtain all over the continent of India. Similarity in habits and customs, beliefs and thoughts, there is. But one cannot accept the conclusion that therefore, the Hindusconstitute a society. To do so is to misunderstand the essentials which go to make up a society. Men do not become a society by living in physical proximity, any more than a man ceases to be a member of his society by living so many miles away from other men.

[5:] Secondly, similarity in habits and customs, beliefs and thoughts, is not enough to constitute men into society. Things may be passed physically from one to another like bricks. In the same way habits and customs, beliefs and thoughts of one group may be taken over by another group, and there may thus appear a similarity between the two. Culture spreads by diffusion, and that is why one finds similarity between various primitive tribes in the matter of their habits and customs, beliefs and thoughts, although they do not live in proximity. But no one could say that because there was this similarity, the primitive tribes constituted one society. This is because similarity in certain things is not enough to constitute a society.

[6:] Men constitute a society because they have things which they possess in common. To have similar things is totally different from possessing things in common. And the only way by which men can come to possess things in common with one another is by being in communication with one another. This is merely another way of saying that Society continues to exist by communication—indeed, in communication. To make it concrete, it is not enough if men act in a way which agrees with the acts of others. Parallel activity, even if similar, is not sufficient to bind men into a society.

[7:] This is proved by the fact that the festivals observed by the different castes amongst the Hindus are the same. Yet these parallel performances of similar festivals by the different castes have not bound them into one integral whole. For that purpose what is necessary is for a man to share and participate in a common activity, so that the same emotions are aroused in him that animate the others. Making the individual a sharer or partner in the associated activity, so that he feels its success as his success, its failure as his failure, is the real thing that binds men and makes a society of them. The Caste System prevents common activity; and by preventing common activity, it has prevented the Hindus from becoming a society with a unified life and a consciousness of its own being. 

*రంగనాయకమ్మ 

సమాజంలో ఉన్న ప్రతీ మనిషీ శ్రమ చెయ్యాలని గ్రహించడమూ; ప్రతి మనిషీ శారీరక – మేధా శ్రమలు రెండూ చెయ్యాలని గ్రహించడమూ, మొదటి సంగతి. ఆ మార్పుల కోసం, శ్రామిక వర్గ పోరాటం అత్యవసరమని గ్రహించడం, మరో సంగతి. ఏ గ్రహింపూ లేకుండా, ‘కుల విధానాన్ని తక్షణం నిర్మూలించాలి’ అంటూ అరిచే నినాదాలు ఆ నిర్మూలనకు ఏ మాత్రమూ పనికి రావు. పైగా ఆ శబ్దాలు, సిద్ధాంత శబ్ద కాలుష్యాన్ని మాత్రమే దట్టంగా సృష్టిస్తాయి.

‘కులాల విధానం’ అనే సమస్యకి పరిష్కారం, కులాంతర వివాహాలే. కుల విధానాన్ని అంగీకరించని వారందరూ గ్రహించవలసింది ఇదే. సమస్య ఉంటే, దాని వెంటే పరిష్కారం ఉంటుంది. సమస్య వల్ల బాధపడే వాళ్ళకి పరిష్కారం తెలియలేదంటే సమస్యే తెలియలేదని అర్థం.

కుల విధానం పుట్టుక గురించి మాట్లాడే వారు కొందరు, ‘చాతుర్వర్ణాలు’ అనే పేరుతో ‘బ్రాహ్మణ, క్షత్రియ, వైశ్య, శూద్ర’ అంటూ మొదలు పెడతారు. అలా మొదలు పెట్టి, ఆ నాలుగు వర్ణాలూ, ఏ శ్రమల తోటీ, ఏ వృత్తుల తోటీ సంబంధాలు లేకుండా పుట్టుకొచ్చినట్టు చెప్పుకొస్తారు. ప్రతీ వర్ణమూ అనేక విభాగాలుగా వేరు వేరు వృత్తుల్లో నిమగ్నమై ఉండడమూ; ‘శూద్రులు’ అనే వర్ణం, అనేకానేక శారీరక శ్రమలు చేసే వృత్తులు గానూ, ప్రతీ వృత్తీ ఒక కులం గానూ ఏర్పరడమూ; ఇవన్నీ సమాజంలో స్పష్టంగా కనపడుతూ ఉన్నవే.

బట్టలు ఉతికే వృత్తి ఒక కులం. క్షవరాలు చేసే వృత్తి ఇంకో కులం. చేపలు పట్టే వృత్తి మరో కులం. నేతా, కుట్టూ, వేరు వేరు కులాలే. వృత్తులు మారినా, కలిసినా, కులాలు నిలబడే ఉండడం సంప్రదాయంగా సాగుతోంది. ఒక వృత్తినీ, దాని కులం పేరునీ చూస్తే, వృత్తి మొదటిదో, కులం మొదటిదో, తేలికగానే గ్రహించవచ్చు. శ్రమలే లేని కాలంలో వృత్తులు ఉండవు. వృత్తులే లేని కాలంలో, దానికి కులం పేరు ఏర్పడదు. ఒక కులం గల కుటుంబంలో ఒక పెళ్ళి జరగాలంటే, అదే కులం గల, అంటే అదే వృత్తి గల వ్యక్తే, ఆ కుటుంబంలోకి రావడం జరుగుతోంది. వివాహ సంబంధాలు ఏ కులానికి ఆ కులంలోనే ఏర్పడాలి – అనే సంప్రదాయానికి మూల కారణం, ‘ఒకే రకం వృత్తి’ అనేదే. అంటే, వృత్తిని బట్టే కులం. కులాన్ని బట్టే వివాహ సంప్రదాయం. అంటే, కులాలు పోవాలంటే, వృత్తుల విధానంలో పెద్ద మార్పు జరగాలని అర్థం.

‘కులాలు’ అన్నప్పుడు, అవి కేవలం వేరు వేరు భిన్న వృత్తులు మాత్రమే కాదు; ఆ వృత్తులకూ, వాటిని బట్టి ఆ కులాలకూ, చిన్నా – పెద్దా గుర్తింపులు కూడా ఏర్పడ్డాయి. అయితే, ‘వృత్తులు అన్ని దేశాల్లోనూ ఉన్నాయి. ఈ కుల విధానం ఈ దేశంలోనే ఎందుకు ఉంది?’ అనే ప్రశ్న తలెత్తుతుంది. ప్రశ్నలు ఎప్పుడూ మంచివి. కారణాల్ని గ్రహించాలనే ప్రయత్నాలు అవి. ఇతర దేశాల్లో ఉన్న వేరు వేరు చెత్త సంప్రదాయాలు ఈ దేశంలో లేవు. ఒక దేశంలో ఉన ్న మంచిగానీ చెడ్డగానీ, అదే రకంగా ప్రతీ చోటా ఉండడం లేదు. ఇక్కడి చెడ్డని మించిన చెడ్డ, అక్కడ ఉండవచ్చు. అక్కడి మంచిని మించిన మంచి, ఇక్కడ ఉండవచ్చు. ‘ఇక్కడ ఉన్నది అక్కడ లే దేం?’ ప్రశ్నకి జవాబు, ‘‘అక్కడ ఉన్నది ఇక్కడ లేదేం?’’ అనేదే. మన దగ్గిర ఉన్నది చెడ్డే అని తెలిస్తే, దాన్ని మనం మార్చుకోవాలి ‘కుల విధానం’ పోవలిసిందే. కానీ ఎలాగ? పరిష్కారం కావాలంటే, సమస్యని సరిగా అర్థం చేసుకోవాలి.

ఇద్దరు వేరు వేరు కులాల వాళ్ళు స్నేహంగా ఉన్నా, ఆ కులాలు పోయినట్టు కాదు. ఆ ఇద్దరూ రోజూ కలిసి భోజనాలు చేస్తూ ఉన్నా, ఆ కులాలు పోయినట్టు కాదు. కాలేజీల్లో, స్నేహాలూ, హోటళ్ళలో పక్కపక్కనే కూర్చుని భోజనాలూ, ఇవన్నీ సాగుతూనే ఉన్నాయి. అయినా కులాలు కులాల్లాగే ఉంటున్నాయి.

ఇద్దరు చిన్నా పెద్దా కులాల స్ర్తీ పురుషులు, రహస్య సంబంధాలతో ఉంటే, కులాలు పోయినట్లు కాదు. ఆ సీ్త్ర పురుషులు బహిరంగంగా, పెళ్ళి తంతు ఉన్నా లేకపోయినా, భార్యాభర్తలుగా, కుటుంబ సంబంధాలతోనే, పిల్లలకు తల్లిదండ్రులు గానే, కలిసి జీవిస్తూ ఉంటే, అటువంటి సంబంధంలో బైల్దేరే పిల్లలకు ఏ కులాలూ లెక్కలోకి రావు. కానీ, రిజర్వేషన్‌ పద్ధతి సాగుతూనే ఉంటే, తండ్రి కులమో, తల్లి కులమో, ఏది చిన్న కులమైతే అది, ఆ పిల్లలకు కూడా చుట్టుకుంటుంది. తల్లి దండ్రులు కులాంతర వివాహం చేసుకున్నా, రిజర్వేషన్ల ద్వారా, పిల్లల తరానికి కూడా చిన్న కులాలు నిలిచిపోతాయి!

కులాంతర వివాహాలు, నూటికొకటో కోటి కొకటో జరగడం గాక, నిరభ్యంతరంగా జరిగే మార్గం ఏది? ఆ మార్గం ఏమిటో తెలుసుకోవాలంటే, కనీసం 100 కులాంతర వివాహాల్ని పరిశీలించి చూడాలి. ఈ పరిశీలనలో, రెడ్డి యువతికి మాల యువకుడితో పెళ్ళీ; బ్రాహ్మణ యువతికి, మాదిగ యువకుడితో పెళ్ళీ; వైశ్య యువకుడికి, మంగలి యువతితో పెళ్ళీ; ఇలా ఆ 100 పెళ్ళిళ్ళూ చిన్నా పెద్దా కులాల మధ్య జరగడం కనపడతాయి. అందులో కారణాల కోసం వెతికితే, చిన్న కులాల వ్యక్తులకు, వారి కుల వృత్తులు మారిపోవడమే కనపడుతుంది. ఒక బ్రాహ్మణ యువతికీ, ఒక టీచరుగా ఉన ్న మంగలి యువకుడికీ పెళ్ళి జరిగిందంటే, ఆ చిన్న కులం యువకుడికి విద్యా స్థాయి పెరిగి, తన కుల వృత్తి వదిలి, పై స్థాయి ఉద్యోగిగా మారడమే, పెద్ద కులం యువతితో పరిచయం, చివరికి పెళ్ళికి అంగీకారం!

చిన్న కులాల వ్యక్తులు, తమ కుల వృత్తుల్ని వదిలి వేస్తే, అప్పుడు సమాజానికి ఆ వృత్తులతో అవసరం ఎలా తీరుతుంది? ఈ నాడైతే, చిన్న కులాల్లో ఇంకా కుల వృత్తుల్ని వదలని వాళ్ళ ద్వారానే, సమాజ అవసరాలు తీరుతున్నాయి. కానీ, ఒక క్షవరాల కులంలో అందరూ కుల వృత్తిని వదిలేస్తే, అప్పుడేమవుతుంది? – సమాజానికి అవసరమైన ప్రతీ శ్రమనీ నిలబెట్టుకునే కొత్త విధానాన్ని మార్క్సిజం చెపుతుంది. చిన్నా – పెద్దా వృత్తులుగా సాగుతూ ఉన్న శ్రమ విభజనని, ‘సమానత్వ శ్రమ విభజన’గా మార్చాలనేదే ఆ కొత్త విధానం. కొత్త విధానమే లేకపోతే, అట్టడుగు శ్రమలు చేసే కులాలకు విముక్తి ఎలాగ?

ఈనాడు, చిన్న కులాల కుటుంబాల్లో మార్పులు, రిజర్వేషన్ల ద్వారా జరగడం నిజమే. కానీ ఆ మార్పు, ఆ కులాల జనాభాలో అత్యల్ప సంఖ్యకి మాత్రమే దొరుకుతుంది. రిజర్వేషన్లలోనే క్రీమీ లేయర్‌ పద్ధతిని ప్రవేశపెడితే, ఆ రకమైన మేలు కూడా ఎక్కువ జనాభాకి అందదు. భారత దేశంలో ఎస్సీ, ఎస్టీ, ఓబీసీ పేర్లతో ఉన్న మొత్తం జనాభాని చూస్తే, ఆ సంఖ్యలో మెజారిటీకి రిజర్వేషన్ల ద్వారా జరిగే మేలేమీ ఉండదు. పెద్ద కులాల పేదల్లో జరిగినట్టే చిన్న కులాల్లో కూడా, పరిశ్రమల్లో ఉద్యోగాలూ జీతాలూ సంపాదిస్తూ ఎదగడం అంటే, భూస్వాముల కిందా పెట్టుబడిదారుల కిందా వేతన బానిసలుగా బతకడమే. అదే ఆ ఎదుగుదలకి అర్థం! ఈనాడు కూడా, అనేక పరిశ్రమల్లో పని పనిచేసే ఇంజనీర్ల వంటి ఉద్యోగులకు కూడా, రోజుకి 16 గంటల పని, తప్పనిసరి నియమం!

ఒక చిన్న కులస్తుడు, పెట్టుబడిదారుడిగా ఎదిగి, లేదా రిజర్వేషన్ల మార్గం ద్వారా ప్రభుత్వంలో మంత్రిగా మారి, స్వంత భవనాలతో, స్వంత పెట్టుబడులతో ఎదిగిపోయినప్పుడు, తన పిల్లల వివాహాల కోసం, తన కులంలోనే పేదల వేపు చూడడు. పెద్ద కులాల్లో పేదల వేపు కూడా చూడడు. తనతో సమాన ఆర్థిక స్థాయి గల సంబంధాల కోసమే చూస్తాడు. పెద్ద కులాల వాళ్ళయినా చేసేది అక్షరాలా అదే. అంటే, యజమాని వర్గంగా ఎదిగిన ఆ చిన్నా – పెద్దా కులాల వాళ్ళకి, కులాల దృష్టి పోయి, యజమానుల వర్గ దృష్టే ప్రధాన దృష్టి అవుతుంది.

రాబోయే కాలం అంతా ప్రైవేటు పరిశ్రమల కాలమే. శ్రామికులు ఏ కులాల వారైనా, వారి డిగ్రీల గురించీ, జీతాల గురించీ, నిర్ణయాలన్నీ పారిశ్రామికవేత్తల ఇష్టాయిష్టాలే. అప్పుడు చిన్న కులాల్లో అల్పసంఖ్యని కూడా రిజర్వేషన్లు రక్షించలేవు. నిత్యం బానిస బతుకులూ, నిరుద్యోగాలూ, అడుగు స్థాయి వృత్తులూ, కులాల స్తిరత్వాలూ, అన్నీ వెనకడుగులే.

పెద్ద కులాల్లో అయినా, చిన్న కులాల్లో అయినా, అత్యధిక జనం శ్రామికులే. అందరూ తమ కులాల్ని గురించే తలపోస్తూ, కుల సంఘాలు పెట్టుకుంటూ, ‘కుల విధానాన్నే’ మరింత స్థిరంగా నిలబెట్టుకుంటున్నారు. చిన్న కులాల వారు రిజర్వేషన్ల భ్రమలతో, తమ కులాలే తమకు శాశ్విత రక్షణ అనుకుంటున్నారు. తాము ఏ వర్గ సంబంధాల్లో, ఏ స్తితిలో ఉన్నారో, గ్ర హించడం లేదు. రిజర్వేషన్లని ఉపయోగించుకుంటూ కూడా వర్గ స్పృహతో ఉండాలని గ్రహించడం లేదు. .

చిన్న కులాల జనాభాకి తాము ఘోరమైన ‘శ్రమ దోపిడీ’కి గురి అవుతున్నామని తెలీదు. దాని వల్ల దోపిడీ శ్రమ – విభజనలో చిక్కి ఉన్నామనీ తెలీదు. పిల్లి నోటిలో చిక్కిన ఎలక కూడా ఆత్మరక్షణ కోసం పెనుగులాడుతుంది. ఆ మాత్రపు రక్షణ స్పృహ కూడా శ్రామిక జనాభాకి లేదు.

కుల విధానమే కాదు. ఇంకా ఉన్న ఏ చెడ్డ విధానం అయినా గతించేది ఎవరి ద్వారా? సమస్య ఎవరిదో వారి ద్వారా.

మేధావులు బైల్దేరి, ‘కుల విధానం తక్షణం నశించాలి. దాన్ని వెంటనే తీసివెయ్యాలి’ అని ఘోషిస్తారు. దారి మధ్యలో ఉన్న ముళ్ళపొదని తక్షణం తవ్వి పైకి లాగి దాన్ని దారికి దూరంగా విసిరెయ్యడం ఎంత సాధ్యమో, కుల విధానాన్ని తీసివెయ్యడం అంత సాధ్యం అనుకుంటారు.

‘‘ఏ పెద్ద కులం వ్యక్తి అయినా, చిన్న కులం వ్యక్తినే పెళ్ళి చేసుకోవాలి’ అని చట్టం చెయ్యడం సాధ్యం కాదు. అలాంటి చట్టమే ఉంటే, పెద్ద కులాల వాళ్ళు పెళ్ళిళ్ళే మానుకుంటారు. పెళ్ళిళ్ళు లేని విధానాన్ని పెద్ద కులాల మధ్యనే పాటిస్తారు.

కులాంతరాల భార్యాభర్తలు, తమ పిల్లలకి తామే ఏదో ఒక కులాన్ని అంటగట్టడం తప్పకపోతే, కుల నిర్మూలన మాట ఎత్తడం దండగ.

సమాజంలో ఉన్న ప్రతీ మనిషీ శ్రమ చెయ్యాలని గ్రహించడమూ; ప్రతీ మనిషీ శారీరక – మేధా శ్రమలు రెండూ చెయ్యాలని గ్రహించడమూ, మొదటి సంగతి. ఆ మార్పుల కోసం, శ్రామిక వర్గ పోరాటం అత్యవసరమని గ్రహించడం, మరో సంగతి.

ఏ గ్రహింపూ లేకుండా, ‘కుల విధానాన్ని తక్షణం నిర్మూలించాలి’ అంటూ అరిచే నినాదాలు ఆ నిర్మూలనకు ఏ మాత్రమూ పనికి రావు. పైగా ఆ శబ్దాలు, సిద్ధాంత శబ్ద కాలుష్యాన్ని మాత్రమే దట్టంగా సృష్టిస్తాయి.

. రంగనాయకమ్మ కులం వ్యాసం

ఆర్యుల వలసలు గురించి పురావస్తు ఆధారాలు ఎలా ఉన్నాయి అంటే:

1920లలో సింధు లోయ నాగరికతకు చెందిన హరప్పా, మొహెంజో-దారో, లోథల్ ప్రదేశాల్లో జరిపిన తవ్వకాలు ప్రధాన ఆధారాలు. అక్కడ ఉన్న పునాది, వసతి నిర్మాణాలు, వస్తువులు ప్రకారం ఆంధ్రియులు (ఆర్యులు) వచ్చి ఉంటారని భావిస్తున్నారు. ఇక్కడ ఆర్యులు వలస వచ్చాక నగరాల సంస్కృతి కొనసాగ్గా, అప్పటినుండి భాషా మరియు సాంస్కృతిక మార్పులు చోటు చేసుకున్నాయి.

మొహెంజో-దారో తవ్వకాలలో పూడ్చని అనేక శవాలు కనపడటం, వాటిని యుద్ధాల్లో మరణించిన వారిగా చూడడం ద్వారా “ఆర్యుల దండయాత్ర” అనే సిద్ధాంతానికి మద్దతు లభించింది. ఈ దండయాత్ర కారణంగా హరప్పన్ నాగరికత క్షీణించిందని పలు పురావస్తు శాస్త్రవేత్తలు అభిప్రాయపడ్డారు.

DNA పరిశోధనలు కూడా మధ్య ఆసియాలోని యురేషియన్ స్టెప్పీ ప్రాంతాల నుంచి ఆర్యులు భారతదేశానికి వలస వచ్చారని సూచిస్తున్నాయి. వారు గుర్రాలను వాడటం, బలి ఇవ్వడం వంటి సాంస్కృతిక అంశాలను కూడా తీసుకొచ్చారు.

సా.పూ 2000 తర్వాత ఈ వలసలు ప్రారంభమై, మధ్య ఆసియాలో నుండి అనటోలియా (పురాతన మిటాని) మరియు పంజాబ్ ప్రాంతాల ద్వారా భారతీయ ఉపఖండానికి చేరుకోవడం వంటివి పురావస్తు ఆధారాలతో నిరూపించబడిన విషయాలు.

ఈ వలస ప్రక్రియ తరువాత భారతదేశంలో సంస్కృత భాషా మరియు మత సాంప్రదాయాలలో మార్పులకు దారితీసింది.

సారాంశంగా, హరప్పన్ నాగరికతపై జరిగిన పురావస్తు పరిశోధనలు, తరలింపులు, శవాల భౌతిక విశ్లేషణలు, DNA ఆధారాలు ఈ ఆర్యుల వలసలను నిరూపించే ప్రాముఖ్యమైన సాక్ష్యాలు.

మనుస్మృతి (Manusmṛti / మనుస్మృతి) హిందూ ధర్మశాస్త్ర గ్రంథాలలో ఒకటి. దీన్ని మానవ ధర్మశాస్త్రం (Laws of Manu) అని కూడా అంటారు.

పరిచయం

రచయితగా మను (మనుః)ను సూచిస్తారు.

ఇది స్మృతి గ్రంథం, అంటే వేదాల ఆధారంగా జీవన నియమాలను నిర్దేశించే రచన.

సుమారు క్రీ.పూ. 2వ శతాబ్దం నుండి క్రీ.శ. 2వ శతాబ్దం మధ్య ఈ గ్రంథం రూపుదిద్దుకుంది అని పండితులు భావిస్తున్నారు.

నిర్మాణం

మొత్తం 12 అధ్యాయాలు, సుమారు 2,684 శ్లోకాలు ఉన్నాయి.

ప్రధాన విషయాలు:

1. సృష్టి, విశ్వనియమాలు

2. నాలుగు వర్ణాలు (బ్రాహ్మణ, క్షత్రియ, వైశ్య, శూద్ర) కర్తవ్యాలు

3. ఆశ్రమధర్మాలు (బ్రహ్మచర్యం, గార్హస్థ్యం, వానప్రస్థం, సన్యాసం)

4. రాజధర్మం – రాజు పాలన, న్యాయవ్యవస్థ

5. శిక్షా విధానం (దండనీతులు)

6. స్త్రీధర్మం, కుటుంబం, వారసత్వ హక్కులు

7. శౌచం, ఆహార నియమాలు, దినచర్య

8. మోక్షం, కర్మ, పునర్జన్మ సిద్ధాంతాలు

ప్రాముఖ్యత

మనుస్మృతి భారతదేశంలో సామాజిక, మతపర, రాజకీయ వ్యవస్థలపై దీర్ఘకాలిక ప్రభావం చూపింది.

బ్రిటిష్ పాలనలో హిందూ లా (Hindu Law)గా వాడబడింది.

అనేక సంస్కృత వ్యాఖ్యానాలు (మేధాతిథి, కుల్లూక భట్ట మొదలైనవి) అందుబాటులో ఉన్నాయి.

వివాదాస్పద అంశాలు

శూద్రుల హక్కులు, స్త్రీల స్థానం వంటి విషయాలలో మనుస్మృతి లోపభూయిష్టమైన లేదా కఠినమైన నియమాలు ఉన్నాయని విమర్శలు ఉన్నాయి.

డా. బి.ఆర్. అంబేద్కర్ గారు దానిని తీవ్రంగా విమర్శించారు; 1927లో ప్రజా నిరసనగా మనుస్మృతి దహనం కూడా జరిగింది.

తాత్విక దృక్కోణం

ఇది కాలానుగుణమైన “సామాజిక చట్టం” (social code)గా పరిగణించవచ్చు.

ఆధునిక దృష్టిలో దాని కొన్ని భాగాలు ప్రాసంగికం కాకపోయినా, అప్పటి సమాజ నిర్మాణాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి ప్రాముఖ్యం కలిగిన పుస్తకం.

 👌  మనుస్మృతి పై విమర్శాత్మక విశ్లేషణ (Positive–Negative దృక్కోణాలు).

✅ మనుస్మృతి సానుకూల అంశాలు

1. ఆశ్రమధర్మాలు

బ్రహ్మచర్యం (శిష్య స్థితి), గార్హస్థ్యము (కుటుంబజీవితం), వానప్రస్థం (విరమణ), సన్యాసం (త్యాగం) అనే నాలుగు దశలను చెప్పడం.

జీవనయానం దశలవారీగా ఎలా ఉండాలో స్పష్టత ఇచ్చింది.

2. సామాజిక క్రమం

అప్పటి సమాజంలో క్రమశిక్షణ కలగడానికి వర్ణవ్యవస్థ ఆధారంగా పనుల విభజన.

ఇది ఒక సామాజిక క్రమశాస్త్రం (code of conduct)గా పని చేసింది.

3. రాజధర్మం – న్యాయం

రాజు ప్రజలను రక్షించడం, న్యాయం చేయడం, పన్నులు సక్రమంగా వసూలు చేయడం వంటి విధులు.

న్యాయవ్యవస్థకు శిక్షా విధానాల స్పష్టత.

4. కర్మ సిద్ధాంతం

మన కర్మల ఆధారంగా పునర్జన్మ, ఫలితాలు ఏర్పడతాయి అనే ఆలోచన.

నైతికతకు ప్రాధాన్యం ఇచ్చింది.

❌ మనుస్మృతి ప్రతికూల అంశాలు

1. వర్ణవ్యవస్థలో కఠినత

జన్మ ఆధారంగా వర్ణ నిర్ణయం (బ్రాహ్మణ, క్షత్రియ, వైశ్య, శూద్ర).

ఇది సమాజంలో అసమానతను పెంచింది.

2. శూద్రుల స్థితి

విద్య, యజ్ఞం, ధర్మాధికారాలు వంచించబడ్డాయి.

శిక్షలు చాలా కఠినంగా ఉండేవి.

3. స్త్రీల స్థానం

స్త్రీ ఎప్పుడూ తండ్రి–భర్త–కొడుకుల ఆధీనంలో ఉండాలి అని చెప్పింది.

వారసత్వ హక్కులు పరిమితమైనవి.

4. మత పరమైన కఠిన నియమాలు

శౌచం, ఆహారం, కులమిశ్రణ వంటి నియమాలు కఠినంగా ఉండటం వల్ల సామాజిక మానవతా విలువలకు విరుద్ధంగా మారాయి.

🧭 ఆధునిక దృష్టిలో

పాజిటివ్: సమాజాన్ని ఒక క్రమబద్ధమైన విధానంలో నడిపించడానికి ప్రయత్నం చేసిన తొలి పెద్ద ధర్మశాస్త్రం.

నెగటివ్: సమానత్వం, మానవహక్కులు, స్వేచ్ఛ, మహిళా గౌరవం వంటి ఆధునిక విలువలకు విరుద్ధం.

అందుకే అంబేద్కర్, గాంధీ, ఫూలే వంటి మహానుభావులు దీన్ని తీవ్రంగా విమర్శించారు.

👉 మొత్తం మీద మనుస్మృతి ఒక చారిత్రక పుస్తకం — అది అప్పటి కాలానికి సరిపోయిన సామాజిక చట్టం, కానీ ఈనాటి మానవ సమానత్వ దృష్టికోణంలో వివాదాస్పదం.

 మనుస్మృతిలోని ముఖ్యమైన 10 నియమాలు (స్పష్టమైన ఉదాహరణలు – స్త్రీ, శూద్ర, రాజధర్మం, ఆశ్రమధర్మం) పట్టిక 

 🙏

 మనుస్మృతిలోని 10 ముఖ్యమైన నియమాలును పట్టిక రూపంలో ఇస్తాను — వాటిలో ఏది సానుకూలం / ప్రతికూలం 

📜 మనుస్మృతి – 10 ముఖ్య నియమాలు

సంఖ్య నియమం వివరణ దృక్కోణం

1 ఆశ్రమధర్మం బ్రహ్మచర్యం, గార్హస్థ్యం, వానప్రస్థం, సన్యాసం అనే నాలుగు జీవన దశలు ✅ సానుకూలం (జీవనక్రమానికి మార్గదర్శనం)

2 వర్ణవ్యవస్థ బ్రాహ్మణ–క్షత్రియ–వైశ్య–శూద్ర అని జన్మ ఆధారంగా విభజన ❌ ప్రతికూలం (అసమానతకు మూలం)

3 శూద్రధర్మం శూద్రుడు యజ్ఞం చేయరాదు, వేదపాఠం వినరాదు, కానీ ఇతర వర్ణాలకు సేవ చేయాలి ❌ ప్రతికూలం (సామాజిక వివక్ష)

4 స్త్రీల ఆధీనత స్త్రీ ఎప్పుడూ తండ్రి/భర్త/కొడుకుల ఆధీనంలో ఉండాలి ❌ ప్రతికూలం (మహిళా హక్కుల అణచివేత)

5 రాజధర్మం రాజు ప్రజలను రక్షించాలి, పన్నులు వసూలు చేయాలి, న్యాయం చేయాలి ✅ సానుకూలం (పాలనలో స్పష్టత)

6 దండనీతులు నేరం చేసినవారికి వర్ణం ఆధారంగా వేర్వేరు శిక్షలు ❌ ప్రతికూలం (సమాన న్యాయం లేకపోవడం)

7 శౌచం–ఆహార నియమాలు ఎవరు ఏమి తినాలి, ఎలా తినాలి అనే కఠిన నియమాలు ❌ ప్రతికూలం (అవసరంలేని కట్టుబాట్లు)

8 విద్య హక్కు బ్రాహ్మణ, క్షత్రియ, వైశ్యులకు వేదాధ్యయనం హక్కు, శూద్రులకు నిషేధం ❌ ప్రతికూలం (విద్యలో అసమానత్వం)

9 కర్మ ఫలిత సిద్ధాంతం మనం చేసిన కర్మల ఆధారంగా పునర్జన్మ, సుఖ–దుఃఖాలు ఏర్పడతాయి ✅ సానుకూలం (నైతికతకు ప్రాధాన్యం)

10 వారసత్వం ఆస్తి పంచుకోవడంలో ప్రధానంగా పురుషులకు హక్కు, స్త్రీలకు పరిమితి ❌ ప్రతికూలం (మహిళల హక్కుల లోపం)

🧭

మనుస్మృతి లో కొన్ని శాసనాలు అప్పటి సమాజానికి క్రమబద్ధత ఇచ్చాయి.

కానీ ఇప్పటి సమానత్వం, న్యాయం, మానవహక్కుల దృష్టిలో చూసినప్పుడు అవి వివక్షతను చూపిస్తున్నాయి.

 మనుస్మృతిని ఆధునిక రాజ్యాంగ విలువలతో పోల్చి (Equality, Liberty, Justice, Women Rights మొదలైనవి) ఒక పట్టిక 

 👌

ఇప్పుడు మనం మనుస్మృతి vs భారత రాజ్యాంగం (Constitution of India) ను పోల్చి ఒక పట్టికగా చూద్దాం.

📜 మనుస్మృతి మరియు భారత రాజ్యాంగం – పోలిక

అంశం మనుస్మృతి (పురాతన ధర్మశాస్త్రం) భారత రాజ్యాంగం (ఆధునిక న్యాయవ్యవస్థ) వ్యాఖ్య

సామాజిక క్రమం జన్మ ఆధారంగా వర్ణవ్యవస్థ (బ్రాహ్మణ, క్షత్రియ, వైశ్య, శూద్ర) Article 14 – సమానత్వం, జన్మ ఆధారంగా ఎలాంటి వర్గీకరణ నిషేధం రాజ్యాంగం సమాన హక్కులు ఇస్తుంది

విద్య హక్కు శూద్రులకు వేదాధ్యయనం నిషేధం Article 21A – ప్రతి ఒక్కరికి విద్యా హక్కు రాజ్యాంగం విద్యను మౌలిక హక్కుగా ఇచ్చింది

స్త్రీల స్థానం తండ్రి–భర్త–కొడుకుల ఆధీనంలో ఉండాలి, వారసత్వ హక్కులు పరిమితం Article 15 & Hindu Succession Act 2005 – పురుషులకు, మహిళలకు సమాన వారసత్వ హక్కులు మహిళా సమానత్వాన్ని రాజ్యాంగం హామీ ఇస్తుంది

న్యాయం వర్ణం ఆధారంగా వేర్వేరు శిక్షలు Article 14 – సమాన న్యాయం, ఒకే నేరానికి ఒకే శిక్ష రాజ్యాంగం impartial justice ఇస్తుంది

ఆశ్రమధర్మం బ్రహ్మచర్యం, గార్హస్థ్యం, వానప్రస్థం, సన్యాసం – జీవన దశల మార్గదర్శకం రాజ్యాంగం వ్యక్తిగత జీవనశైలిని నిర్దేశించదు, కానీ Article 21 – Right to Life & Liberty ఇస్తుంది రాజ్యాంగం స్వేచ్ఛను ప్రాధాన్యం ఇస్తుంది

మత స్వేచ్ఛ హిందూ ధర్మం, వేదాధారిత చట్టాలు Article 25 – ప్రతి ఒక్కరికి మత స్వేచ్ఛ రాజ్యాంగం సెక్యులర్ విధానం అవలంబిస్తుంది

ఆహార నియమాలు ఎవరు ఏమి తినాలి అనే కఠిన నియమాలు Article 21 & 19(1)(g) – వ్యక్తిగత స్వేచ్ఛ, ఆహార స్వేచ్ఛ రాజ్యాంగం వ్యక్తిగత హక్కులను రక్షిస్తుంది

కర్మ–పునర్జన్మ సిద్ధాంతం పాప–పుణ్యం ఆధారంగా పునర్జన్మ రాజ్యాంగం మతపరమైన విశ్వాసాలను బలవంతం చేయదు రాజ్యాంగం శాస్త్రీయ–సెక్యులర్ దృక్కోణం

రాజధర్మం రాజు దైవదత్త అధికారం, ధర్మాన్ని కాపాడాలి Democracy – We the People: ప్రజలే అధికారం రాజ్యాంగం ప్రజాస్వామ్యాన్ని స్థాపించింది

సమానత్వం కులం, లింగం ఆధారంగా భిన్నత్వం Article 14, 15, 17 – కులం, మతం, లింగం ఆధారంగా వివక్ష నిషేధం రాజ్యాంగం సమాజంలో సమానత్వాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది

🧭 తాత్విక విశ్లేషణ

మనుస్మృతి: సమాజాన్ని నియంత్రించే చట్టం, కానీ అసమానత్వం మరియు వివక్ష ప్రధానమైనవి.

భారత రాజ్యాంగం: ప్రతి వ్యక్తికి సమానత్వం, స్వేచ్ఛ, న్యాయం, బాంధవ్యం కల్పించే మౌలిక గ్రంథం.

కాబట్టి, రాజ్యాంగం సమానత్వం & మానవహక్కుల ఆధునిక ప్రతీక.

కుల, వర్ణ, మైనారిటీ వివక్షకు వ్యతిరేకంగా పోరాడిన యోధులు: ఒక వ్యాసం

కులం, వర్ణం, మైనారిటీ స్థితి ఆధారంగా జరిగే వివక్ష ప్రపంచంలోని అనేక సమాజాలలో లోతుగా వేరూరిన సమస్య. చరిత్ర అంతటా అనేక ధైర్యవంతులు ఈ అన్యాయాలను సవాలు చేసి, సమానత్వం, మానవ హక్కులు, మరియు అందరికీ గౌరవం కోసం పోరాడారు. వారి పోరాటం సమాజాలను మాత్రమే కాక, సమానత్వం కోసం జరుగుతున్న నిరంతర ఉద్యమాలను కూడా ప్రేరేపించింది.

సామాజిక అన్యాయానికి వ్యతిరేకంగా పోరాటాన్ని సూచించే మొదటి వ్యక్తుల్లో ఒకరు హీబ్రూ సంప్రదాయంలోని ప్రవక్త మోసెస్ (మోషే). ఆయన ఇశ్రాయేలీయులను ఈజిప్టు బానిసత్వం నుంచి విముక్తి చేసి, న్యాయం మరియు సమానత్వాన్ని ప్రతిపాదించే నైతిక నియమాలను స్థాపించారు. మోసెస్ నాయకత్వం అణగారిన ప్రజలను విముక్తి చేసి, వారిని న్యాయ సమాజం వైపు నడిపించే ప్రాముఖ్యతను చూపించింది. ఆయన కథ ఇప్పటికీ విముక్తి మరియు సామాజిక న్యాయం యొక్క శక్తివంతమైన ప్రతీకగా నిలుస్తుంది.

శతాబ్దాల తర్వాత, అమెరికాలో మార్టిన్ లూథర్ కింగ్ జూనియర్ నేతృత్వంలో జాతి వివక్షకు వ్యతిరేకంగా శక్తివంతమైన ఉద్యమం జరిగింది. కింగ్ అహింసాత్మక ప్రతిఘటన, పౌర అవిధేయత ద్వారా ఆఫ్రికన్ అమెరికన్లపై జరుగుతున్న జాతి వివక్షను అంతం చేయడానికి పోరాడారు. ఆయన ప్రసిద్ధ “I Have a Dream” ప్రసంగం, అలాగే 1964 సివిల్ రైట్స్ చట్టం, 1965 ఓటు హక్కుల చట్టం సాధనలో చేసిన కృషి అమెరికన్ సమాజాన్ని మాత్రమే కాక ప్రపంచవ్యాప్తంగా జాతి సమానత్వ దిశగా మలిచింది.

అలాగే, దక్షిణ ఆఫ్రికాలో నెల్సన్ మండేలా వర్ణవివక్షకు వ్యతిరేకంగా పోరాటానికి ప్రతీక అయ్యారు. “అపార్థైడ్” అనే చట్టబద్ధమైన జాతి వేరుచేర్పు విధానాన్ని ఎదిరించినందుకు మండేలా 27 సంవత్సరాలు జైలులో గడిపారు. తరువాత దక్షిణ ఆఫ్రికా యొక్క తొలి నల్లజాతీయ అధ్యక్షుడిగా మారారు. ఆయన అధ్యక్ష పదవి మానవ హక్కుల విజయాన్ని, జాతి అణచివేతపై సయోధ్యను సూచించింది. మండేలా వారసత్వం ప్రపంచవ్యాప్తంగా న్యాయ ఉద్యమాలకు దిక్సూచి.

భారతదేశంలో డాక్టర్ బి. ఆర్. అంబేద్కర్ కులవ్యవస్థకు వ్యతిరేకంగా పోరాటానికి ప్రతీక అయ్యారు. “అస్పృశ్యులు” అని పిలువబడిన దళితులు శతాబ్దాలుగా అణచివేయబడ్డారు. భారత రాజ్యాంగ ప్రధాన శిల్పిగా అంబేద్కర్ కుల వివక్షను నిర్మూలించడానికి, విద్యను ప్రోత్సహించడానికి, అణగారిన వర్గాలను శక్తివంతం చేయడానికి నిరంతరం కృషి చేశారు. ఆయన కృషి చట్టపరమైన రక్షణలు, రిజర్వేషన్ విధానాలకు పునాది వేసింది.

అంతర్జాతీయ వేదికపై యాసిర్ ఆరాఫత్ పాలస్తీనా ప్రజల స్వయంప్రతిపత్తి కోసం, అలాగే తరతరాలుగా అణచివేత మరియు సంఘర్షణ ఎదుర్కొంటున్న మైనారిటీ హక్కుల కోసం పోరాడారు. ఆయన కార్యకలాపాలు జాతి మైనారిటీలకు గుర్తింపు, శాంతియుత పరిష్కారం అవసరాన్ని ప్రపంచానికి తెలియజేశాయి.

కులం, వర్ణం, మైనారిటీ వివక్షకు వ్యతిరేకంగా పోరాడిన ఈ యోధులు మానవ ఆత్మ బలాన్ని, న్యాయం కోసం విశ్వవ్యాప్త ఆకాంక్షను ప్రతిబింబించారు. వారి పద్ధతులు వేర్వేరు అయినా—ప్రవక్తా నాయకత్వం, రాజ్యాంగ సంస్కరణ, అహింసాత్మక నిరసనలు, విప్లవాత్మక ఉద్యమాలు—వారి లక్ష్యం మాత్రం ఒకటే: జననం లేదా గుర్తింపుతో సంబంధం లేకుండా ప్రతి వ్యక్తి సమాన హక్కులు, గౌరవంతో జీవించే ప్రపంచం.

గణనీయమైన పురోగతి జరిగినప్పటికీ, వివక్ష ఇంకా కొనసాగుతోంది. ఈ పోరాటం కొనసాగుతూనే ఉంది. మోసెస్, మార్టిన్ లూథర్ కింగ్ జూనియర్, నెల్సన్ మండేలా, బి. ఆర్. అంబేద్కర్, యాసిర్ ఆరాఫత్ వంటి నేతల వారసత్వం అన్యాయం నిర్మూలనకు అచంచలమైన కట్టుబాటు, ధైర్యం అవసరమని గుర్తు చేస్తుంది. వారి జీవితం కొత్త తరాలను గౌరవం, న్యాయం, కరుణ ఆధారంగా సమానత్వ సమాజం నిర్మాణానికి ప్రేరేపిస్తోంది.

ముగింపుగా, కులం, వర్ణం, మైనారిటీ వివక్షకు వ్యతిరేక పోరాటం ఆధునిక మానవ చరిత్రలో ఒక నిర్వచనాత్మక లక్షణం. ఇది మరింత సమానత్వ ప్రపంచం వైపు సాగుతున్న సమిష్టి యాత్ర. వివిధతను సంబరంగా జరుపుకుంటూ, ప్రతి ఒక్కరూ అణచివేతలేని స్వేచ్ఛా జీవితం గడపగల సమాజమే మన లక్ష్యం.

Fighters Against Caste, Race, and Minority Discrimination: An Essay

Discrimination based on caste, race, and minority status has been a deeply entrenched issue in societies worldwide. Throughout history, many brave individuals have risen to challenge these injustices and fight for equality, human rights, and dignity for all. Their struggle not only transformed their societies but also left a lasting legacy that inspires ongoing movements for social justice.

One of the earliest figures symbolizing the fight against social injustice is Moses (Moshe), the prophet in the Hebrew tradition. Moses led the Israelites out of slavery in Egypt and established moral codes that emphasized justice and equality. His leadership underscored the importance of liberating oppressed people and guiding them toward a just society. Moses’ story remains a powerful symbol of deliverance and social justice that resonates in various cultures and religions.

Centuries later, the struggle against racial segregation and inequality took a prominent shape in the United States with the leadership of Martin Luther King Jr. King championed nonviolent resistance and civil disobedience to end racial discrimination against African Americans. His iconic “I Have a Dream” speech and efforts toward the Civil Rights Act of 1964 and Voting Rights Act of 1965 fundamentally changed American society, advancing the cause of racial equality not just in America but worldwide.

Similarly, in South Africa, Nelson Mandela became the face of resistance against apartheid—a legalized system of racial segregation. Mandela spent 27 years in prison for opposing this regime before becoming South Africa’s first Black president. His presidency symbolized reconciliation and the triumph of human rights over deep-rooted racial oppression. Mandela’s legacy remains a beacon for justice movements globally.

In India, Dr. B. R. Ambedkar epitomized the fight against the caste system, which socially marginalized millions known as Dalits or "untouchables." As the principal architect of India’s Constitution, Ambedkar worked tirelessly to abolish caste-based discrimination, promote education, and empower oppressed communities. His work laid the foundation for legal protections and affirmative action policies that continue to uplift marginalized groups.

On the international stage, leaders like Yasser Arafat advocated for Palestinian self-determination and the rights of a minority people facing decades of displacement and conflict. His activism highlighted the struggles of ethnic minorities caught in geopolitical turmoil, emphasizing the need for recognition and peaceful resolution.

These fighters against caste, race, and minority discrimination demonstrate the strength of human spirit and the universal desire for justice. While their methods and contexts differed—from prophetic leadership and constitutional reform to peaceful protests and revolutionary movements—their shared goal was clear: a world where all individuals, regardless of birth or identity, enjoy equal rights and dignity.

Despite significant progress, discrimination persists, and the struggle continues. The legacies of Moses, Martin Luther King Jr., Nelson Mandela, B. R. Ambedkar, and others remind us that ongoing commitment and courage are essential to dismantle all forms of social inequality. Their lives inspire new generations to advocate for inclusive societies based on respect, justice, and compassion.

In conclusion, the fight against caste, race, and minority discrimination is a defining feature of modern human history. It is a collective journey toward a more equitable world where diversity is celebrated and all people can thrive free from oppression.

యాసర్ అరాఫాత్ (Yasser Arafat) గురించి సంక్షిప్త చరిత్ర:

యాసర్ అరాఫాత్ 1929 ఆగస్ట్ 4 లేదా 24న ఇజిప్ట్ కైరోలో జన్మించాడు. ఆయనను చాలామంది అబూ అమ్మార్ అని కూడా పిలుస్తారు.

ఆయన పీలస్తీనా విమోచన సంఘం (PLO) 1969 నుండి 2004 వరకు చైర్మన్గా పని చేశారు.

1950లలో కాలేజీ విద్యార్థిగా ఇస్రాయెల్ ఏర్పడటానికి వ్యతిరేకంగా యోధత్వం చూపారు.

1959లో ఫత్హ్ (Fatah) అనే పీలస్తీనా మిలిటరీ పార్టీని స్థాపించి, దాని నాయకత్వం వహించారు.

1967లో ఐదు రోజుల యుద్ధం తరువాత PLOతో చేరి, 1969లో పీలస్తీనా నేషనల్ కౌన్సిల్ చైర్మన్ అయ్యారు.

1970లలో జోర్డాన్ నుండి లెబనాన్కు వెళ్లేపుడు, అక్కడ పీలస్తీనీయుల సమూహాలు ఇజ్రాయెల్ పై ఘాటు దాడులు చేశారు.

1980ల చివర నుంచి 1990ల మధ్య టునిసియాలో ఆశ్రయం పొందారు.

1988లో ఇజ్రాయెల్ అస్తిత్వాన్ని అంగీకరించి, రెండు దేశాల పరిష్కారం కోరారు.

1993లో ఒస్లో అగ్రిమెంట్ ద్వారా ఇజ్రాయెల్ తో సంప్రదింపులు మొదలుపెట్టి, 1994లో నోబెల్ శాంతి బహుమతి పొందారు.

1994లో పీలస్తీనా అధికార సంస్థకు అధ్యక్షుడిగా తిరిగి వచ్చారు.

2000లో క్యాంప్ డేవిడ్ శాంతి సమావేశంలో భాగంగా చర్చలలో పాల్గొన్నారు.

2004లో రామల్లాహలో ఇజ్రాయెల్ సైన్యం తన నివాసాన్ని కప్పడంలో ఉంటూ, కొమాలోకి వెళ్లారు, ఆ తర్వాత మరణించారు.

మరణ కారణం వివాదాస్పదంగా ఉంది; పర్యవేక్షణలు విభిన్నంగా చెప్పాయి.

అరాఫాత్ పీలస్తీనా ప్రజల ప్రతీకగా, ఒక యోధుడిగా మరియు శాంతి పోరాటకారుడిగా గుర్తింపబడ్డారు. మరియూ ఇజ్రాయెలీ వైఖరికి వ్యతిరేకంగా కూడా ఉన్నారు. ఈ కథనం అలాగే పూర్వం మరియు మధ్యస్తపు ప్రజా రాజకీయాలను ప్రతిబింబిస్తుంది.