28.1.25

41.దేశియ వైద్యం ఆయుర్వేదం

by ch ramamohan 

Here is the data in text format:

2. Enter the following column headers:
In cell A1: Age
In cell B1: Height (cm)
In cell C1: BMI

A2: 63 (Age)
B2: 150 (Height in cm)
C2: Use the formula to calculate BMI:
=A2 / (B2 / 100)^2 (Replace A2 with the weight if you want to calculate it manually).
Model
ID: 1 dt 10-1-25
Name: CH Ramamohan
Age: 63
Weight (kg): 73.4
Height (cm): 150
BMI: 32.6

DietSheet: Customized as per health condition 

సంజీవని టీ (by CHVL)

ఆరోగ్యం & శ్రేయస్సుకు ఉచిత ఆహ్వానం
ప్రత్యేక పదార్థాలు:

1. చెక్క – రక్త ప్రసరణకు సహకారం.
2. లవంగం – వ్యాధి నిరోధక శక్తిని పెంపొందిస్తుంది.
3. యాలక – జీర్ణవ్యవస్థ శక్తివంతంగా పనిచేయడానికి.
4. అల్లం – శరీరానికి వేడి అందించటంలో సహాయం.
5. మిరియం – రోగనిరోధక శక్తి పెంచే పోషకాలతో.
6. సబ్జా గింజలు – జీర్ణశక్తి మెరుగ్గా ఉండేందుకు.
7. గ్రీన్ టీ – యాంటీ ఆక్సిడెంట్ల సమృద్ధితో శరీరం ప్రక్షాళన.
8. తులసి – శరీర శుభ్రతకు సహకారం.
9. పుదీనా – రక్త శుద్ధికి అవసరమైన ఔషధ గుణాలు.
10. నిమ్మరసం – రోగనిరోధక శక్తి & శరీరం చురుకుతనం.
11.తేనే - శరీర రోగ నిరోధకశక్తిని పెంచుతుంది.
చర్మం తేలికగా మెరుస్తుంది.
జలుబు, దగ్గు నుండి ఉపశమనం ఇస్తుంది.

పదార్థాలు:

1. చెక్క
2. లవంగం
3. యాలక
4. అల్లం
5. మిరియాలు
6. సబ్జా గింజలు
7. గ్రీన్ టీ
8. తులసి
9. పుదీనా
10. నిమ్మరసం
11.తేనే 

తయారీ:
1. ఒక కప్పు నీటిలో చెక్క, లవంగం, యాలక, అల్లం, మిరియాలు వేసి మరిగించండి.
2. మరిగిన తర్వాత గ్రీన్ టీ, తులసి, పుదీనా వేసి మరో రెండు నిమిషాలు ఉడికించండి.
3. ఫిల్టర్ చేసి సబ్జా గింజలు, నిమ్మరసం తేనే కలపండి.
లాభాలు:
రోగనిరోధక శక్తి పెరుగుతుంది.
శరీర శుద్ధి.
జీవనశక్తి.
ప్రతిరోజు ‘సంజీవని టీ’తో ఆరోగ్యం ఆనందం!

ప్రతిరోజు సరికొత్త శక్తికి 'సంజీవని టీ'ను ఉపయోగించండి!
ఇది ఆరోగ్యానికి సహజ శక్తి 
మీరూ అనుభవించండి.

డైట్ (Diet) అనేది మన దైనందిన ఆహారపు అలవాటులు మరియు ఆహారపదార్థాల ఎంపికను సూచిస్తుంది. ఇది మన శరీరానికి అవసరమైన శక్తిని, పోషకాలు అందించడమే కాకుండా, శారీరక ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరచడంలో కూడా ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుంది.

డైట్ ప్రయోజనాలు:
1. శరీరబరువును అదుపులో ఉంచడం.
2. శక్తిని పెంచడం.
3. ఇమ్యూనిటీ మెరుగుపరచడం.
4. అనారోగ్యాలను నివారించడం.

డైట్ రకాలు:
1. సాధారణ డైట్ (Balanced Diet):
అన్ని పోషకాల (కార్బొహైడ్రేట్స్, ప్రోటీన్స్, కొవ్వులు, విటమిన్స్, మినరల్స్) సమతుల్యంలో ఉండే ఆహారం.
ఉదాహరణ: భత్తి, పెరుగు, కూరగాయలు, పప్పు వంటకాలు, పండ్లు.
2. కెటోజెనిక్ డైట్ (Ketogenic Diet):
ఎక్కువ కొవ్వులు, తక్కువ కార్బొహైడ్రేట్స్ పాళ్లలో ఉండే ఆహారం.
ప్రధానంగా బరువు తగ్గడం కోసం.
3. పోషక డైట్ (Nutritious Diet):
విటమిన్స్, ప్రోటీన్స్ అధికంగా ఉండే ఆహారం.
శరీర శక్తిని, నాడీ వ్యవస్థను మెరుగుపరచడానికి.
4. ఘాటు డైట్ (Crash Diet):
కొన్ని రోజులు మాత్రమే పాటించేవి.
సాధారణంగా బరువు తగ్గడం కోసం, కానీ దీర్ఘకాలం ఉపయోగకరం కాదు.

మంచి డైట్ మార్గదర్శకాలు:

1. నిత్యం కొత్త కూరగాయలు, పండ్లు తినండి.
2. ఎక్కువ నీళ్లు తాగండి.
3. తక్కువ నూనె, తక్కువ మిఠాయిని వాడండి.
4. ఫాస్ట్ ఫుడ్, కార్బొహైడ్రేట్ అధికంగా ఉన్న పదార్థాలను తగ్గించండి.
5. తినే ముందు ఆహార పరిమాణాన్ని జాగ్రత్తగా నిర్ణయించుకోండి.
మీ గమ్యాన్ని బట్టి డైట్ ను ఎంపిక చేయడం అనేది చాలా ముఖ్యం.

For wieght loss 
100 days programme 

వ్యాయామము మరియు ఆహారం 
cycling🚲 0600am, 0500egg

0600 am tea (నిమ్మరసం అల్లం మిరియం యాలక లవంగా పుదీనా చెక్క సబ్జాగింజలు teaegg

0800 am boiled egg

1000 am (rice) మీల్స్ 350 grams
 
0100 pm snaks tea
0400 pm snaks tea
0600 pm chapati/upma/rice 250 grams 
0800 pm fruits banana, orange, జామ 
(Or Any three )Per day
Non veg,oil food Sweets hot ristricted 


"అతి సర్వత్రా వర్జితే" అంటే "అతి ప్రతి సందర్భంలోనూ వర్జించబడాలి" అని అర్థం.

ఈ వాక్యం యొక్క మూల సందేశం ఏమిటంటే, ఏ విషయం మీద అయినా హద్దులు దాటడం తగదు. జీవనంలో సమతుల్యత పాటించడం మితిమీరిన కృషి, ఆసక్తి, కోపం, ప్రేమ, దుఃఖం వంటి అన్ని భావాలు అవసరమైతే మంచివి, కానీ అవి అధికమైతే నష్టాన్ని తెస్తాయి.
ఉదాహరణలు
1. ఆహారం: కడుపు నిండేంత ఆహారం తినడం శరీరానికి ఆరోగ్యకరమని చెప్తారు, కానీ అదనం పెరగడం ఆరోగ్యాన్ని చెడగొడుతుంది.
2. కోపం: కొన్నిసార్లు కోపం కావాలనిపిస్తుంది, కానీ అదనంగా కోపం కలిగితే సంబంధాలు బాగుండవు.
3.కృషి (శ్రమ): శ్రమ మహత్తరమైన గుణం, కానీ అతిగా పనిచేస్తే శారీరక మానసిక ఒత్తిడి వస్తుంది.
నిబంధనలో తాత్వికత:
ఈ పదం "మధ్యమ మార్గం" అనే బౌద్ధ సూత్రానికి దగ్గరగా ఉంది. బుద్ధుడు తన ఉపదేశాలలో చెప్పిన ప్రకారం, మితమైన జీవనం జీవించడంలో నిజమైన ఆనందం ఉంటుంది. అతిగా నిర్లక్ష్యం చేయటం లేదా అదనంగా ఒత్తిడి చేసుకోవటం, రెండూ తగదు.
మొత్తానికి, "అతి సర్వత్రా వర్జితే" అనేది సమతుల్య జీవనానికి మార్గదర్శనం చేస్తుంది.
చరకుడు గొప్ప ఆయుర్వేద శిఖామణి. సుశ్రుతుడి లాగానే చరకుడు కూడా "చరక సంహిత" అనే గొప్ప ఆయుర్వేద సమగ్ర విజ్ఞాన గ్రంథం రచించాడు. చరకుని ఆయుర్వేద పరిజ్ఞానం మహోత్కృష్టమైనది. చరక సంహిత వెలువడిన కొన్ని శాతాబ్దాల తరువాత కూడా అనేక మంది వైద్య శాస్త్రవేత్తలు చరక సంహితను మళ్ళీ మళ్ళీ తిరిగి రచించి ఎన్నో వ్యాఖ్యానాలు రాశాడు. వాళ్ళలో కాశ్మీకరుడు, ధ్రువబాల మొదలైన వాళ్ళు ముఖ్యులు. "చరకసంహిత" సా.శ.987 లో అరబ్, పర్షియన్ భాషల్లోకి అనువదింపబడింది.
శరీరానికి కలిగే వ్యాధులు ముఖ్యంగా వాత, పిత్త, శ్లేష్మ దోషాల వల్లే కలుగుతాయని సిద్ధాంతీకరించాడు చరకుడు. ఆయుర్వేద వైద్యుల చిట్టాలో ముఖ్య ఔషధాలలో ఒకటైన ఉసిరి కాయ, తానికాయ, కరక్కాయ లతో తయారైన త్రిఫల చూర్ణం చరకుడు ప్రసాదించినదే! అలాగే వ్యాధికి జరిపే చికిత్స కంటే ముందు వ్యాధి కారణాలను కనుగొనడం ముఖ్యమని ప్రతిపాదించాడు చరకుడు. క్యాన్సర్ కణాలకు, పక్షవాతం, మూర్చ, కుష్టువ్యాధి, చూపు మందగించటం లేదా పూర్తిగా పోవడం వంటి వ్యాధులకు అతి సులభమైన నివారణోపాయాలను చరకుడు తన చరక సంహితలో పొందుపరిచాడు.
మనిషి రోగాన్ని తగ్గించే శక్తి పాదరసానికి ఉందని ప్రపంచానికి చాటి చెప్పాడు. ఎన్నో మొండి రోగాలకు పాదరసాన్ని పుటం పెట్టి చరకుడు వైద్య ప్రయోగం చేసి రోగం నయం చేసిన తీరు పెద్ద పెద్ద వైద్య ప్రముఖుల్ని సైతం విస్మయానికి గురి చేసింది. మానసిక, శారీరక, ఆరోగ్యాలు రెండూ సరిగా ఉండటమే నిజమైన సంపూర్ణ ఆరోగ్యస్థితి అని ఆయుర్వేద వైద్య శాస్త్రం ఎన్నడో పేర్కొంది. భౌతిక పదార్థాలైన వృక్ష, జంతు, ఖనిజ, రసాయన సంబంధమైన ఔషధాలు శారీరక రుగ్మతల్ని తగ్గిస్తే కొన్ని రకాలైన మంత్రోచ్ఛాటన ఒక క్రమ పద్ధతిలో చేయటం వల్ల మానసిక రుగ్మతలు ఉపశమిస్తాయని చరకుడు ప్రతిపాదించాదు. ఇప్పుడు ఆధునిక వైద్యులు చేస్తున్న "ఆల్టాసోనిక్" వైద్య చికిత్సా విధానానికి చరుని సిద్ధాంతమే ప్రేరన.

హెర్బల్ టీ 
పదార్దాలు 
చెక్క 
లవంగం 
యాలక 
అల్లం 
తులసి 
మిరియం 
పుదీనా
నిమ్మరసం 
గ్రీన్ టీ 

ఈ పదార్థాలన్నీ ఆరోగ్యకరమైన హెర్బల్ టీ (Herbal Tea) తయారీలో ఉపయోగించే ప్రకృతిసిద్ధమైన పదార్థాలు. ఈ పదార్థాల వైశిష్ట్యాన్ని చూద్దాం:

1. చెక్క (Cinnamon) 
ఆకర్షణీయమైన వాసన, సహజ తీపి.
జీర్ణశక్తిని పెంచి రక్తంలో చక్కెర స్థాయిలను నియంత్రిస్తుంది.
2. లవంగం (Clove)
శక్తివంతమైన యాంటీఆక్సిడెంట్.
కోల్డ్, దగ్గు వంటి సమస్యలకు ఉపశమనం ఇస్తుంది.
3. యాలక (Cardamom)
మంచివాసనతోపాటు జీర్ణతంత్రానికి సహాయం చేస్తుంది.
మానసిక ప్రశాంతత కలిగిస్తుంది.
4. అల్లం (Ginger)
రోగనిరోధక శక్తిని పెంచుతుంది.
జీర్ణక్రియను మెరుగుపరుస్తూ, అలసట తగ్గిస్తుంది.
5. తులసి (Tulsi)
యాంటీబాక్టీరియల్, యాంటీఫంగల్ లక్షణాలు కలిగి ఉంటాయి.
ఊపిరితిత్తుల ఆరోగ్యానికి మేలు చేస్తుంది.
    6. మిరియం (Black Pepper)
 Dరోగనిరోధక శక్తిని పెంపొందించి, జలుబు తగ్గిస్తుంది.
మెటబాలిజం మెరుగుపరిచి, కొవ్వును కరిగిస్తుంది.
7. పుదీనా (Mint)
తక్షణ శాంతి కలిగిస్తుంది.
జీర్ణ సమస్యలు, పొట్టతీవ్రతను తగ్గిస్తుంది.
8. నిమ్మరసం (Lemon Juice)
విటమిన్ సీ అధికంగా ఉండి రోగనిరోధకతను పెంచుతుంది.
శరీరాన్ని డిటాక్సిఫై చేస్తుంది.
9. గ్రీన్ టీ (Green Tea)
పల్లపు పదార్థాలతో యాంటీఆక్సిడెంట్ల క్షేత్రం.
కొవ్వు కరిగించడంలో, ఒత్తిడిని తగ్గించడంలో సహాయం చేస్తుంది.
తయారీ విధానం:
ఈ పదార్థాలను గోరువెచ్చటి నీటిలో మరిగించి, నీటిని వడకట్టి తాగితే గోప్ప ఆరోగ్యపానీయంగా హర్షాతిరేకంగా మీ ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరుస్తుంది. నిమ్మరసం చివరలో వేసుకుంటే రుచికి వేరే కోణాన్ని ఇస్తుంది.
త్రిఫల చూర్ణం 
తానికాయ ఆయుర్వేద ఔషధాల తయారీలో అనేక విధాలుగా వాడబడుతుంది. దీని శాస్త్రీయ నామము -"తెర్మినలియా బెల్లిరికా".
తానికాయ, కరక్కాయ, ఉసిరికాయ మూడు విలువైన ప్రకృతిసిద్ధమైన ద్రవ్యాలు, భారతీయ సంప్రదాయ వైద్యపద్ధతిలో ముఖ్య పాత్రను పోషిస్తాయి.
1. తానికాయ (Terminalia chebula)
పేరు: హరితకి.
గుణం: జీర్ణ సమస్యల కోసం అనేక ఆయుర్వేద చిట్కాల్లో ఉపయోగించబడుతుంది.
ప్రయోజనాలు జీర్ణక్రియ మెరుగుపరుస్తుంది.
ఉపయోగం: చూర్ణంగా తీసుకుంటారు లేదా ఔషధ రూపంలో ఉపయోగిస్తారు.
2. కరక్కాయ (Soapnut / Reetha)
పేరు: కరుక వృక్షం నుంచి లభ్యమయ్యే ప్రకృతి ఉత్పత్తి.
గుణం: సహజమైన డిటర్జెంట్.
ప్రయోజనాలు:
జుట్టు రాలడాన్ని తగ్గిస్తుంది.
చర్మవ్యాధులను నివారిస్తుంది.
3. ఉసిరికాయ (Indian Gooseberry / Amla)
పేరు: ఆమలకీ.
గుణం: పోషకాలను పెంచే గుణం మరియు విటమిన్ C అధికం.
ప్రయోజనాలు:
రోగనిరోధక శక్తిని పెంచుతుంది.
జుట్టు నల్లగా ఉంచి ఆరోగ్యంగా తయారు చేస్తుంది.
శరీరంలోని వ్యర్థాలను వెలువరించే శక్తి కలిగి ఉంది.
ఉపయోగం: రసం, చూర్ణం, నూనె లేదా పచ్చడిగా వినియోగిస్తారు.
త్రిఫల చూర్ణం 
సమిష్టి ప్రయోజనాలు:
ఈ మూడు పదార్థాలు కలిపి ఉపయోగించడం ద్వారా జీర్ణక్రియ మెరుగుపడి రోగనిరోధకత పెరుగుతుంది. ఇవి భారతీయ సాంప్రదాయ వైద్య పద్ధతిలో కీలకమైనవి.

Sambar and Rasam powder 
సాంబారు రసం పౌడర్ 
Preparation Ingredients and Uses
1. Black Pepper
Adds a spicy kick and depth of flavor to the powder.
Aids digestion and improves metabolism.
2. Asafoetida (Hing)
Imparts a unique aroma and enhances the dish's flavor.
Helps reduce bloating and aids in gut health.
3. Dry Ginger (Shunti)
Provides a warm, slightly sharp flavor.
Acts as a powerful antioxidant and aids digestion.
4. Turmeric Root
Adds a natural yellow hue and anti-inflammatory properties.
Boosts immunity and promotes overall health.
5. Cumin Seeds (Jeera)
Contributes an earthy, warm flavor.
Improves digestion and enhances the body's energy.
6. Coriander Seeds (Dhaniya)
Provides a mild, fresh taste and a pleasant aroma.
Aids in digestion and is rich in antioxidants.
Preparation Method
1. Clean all the ingredients thoroughly to remove any impurities.
2. Dry the spices in a shaded area or lightly roast them for added aroma.
3. Grind all the ingredients into a fine powder using a blender or grinder.
4. Store the powder in an airtight container to preserve freshness.
This homemade Sambar and Rasam Powder not only enhances the flavor of your dishes but also adds health benefits to your meals.

సాంబారు రసం పౌడర్ 
సాంబారు మరియు రసం పౌడర్ తయారీలో ఉపయోగించే ఈ పదార్థాల వ్యాసములు మరియు వాటి ప్రయోజనాలు ఇలా ఉన్నాయి:

1. మిరియాలు (Black Pepper)
సాంబారు, రసం పౌడర్‌కు మసాలా రుచిని, కారం ని తెస్తుంది.
దాహం తగ్గించడంలో మరియు జీర్ణక్రియకు సహాయపడటంలో ప్రత్యేక పాత్ర.
2. ఇంగువ (Asafoetida)
Guthealth( ప్రేగు )నియంత్రణకు మేలుచేసి, వంటకు ప్రత్యేకమైన సువాసన కలిగిస్తుంది.
వాయు సమస్యలు తగ్గించడంలో సహాయం చేస్తుంది.
3. శొంఠి (Dry Ginger)
పచ్చి అల్లం కన్నా శక్తివంతమైన ఆంటీఆక్సిడెంట్.
రుచికి చిటకైన గర్రదనం తీసుకువస్తూ, ఆరోగ్యానికి ఉపకరిస్తుంది.
4. పసుపు కొమ్ము (Turmeric Root)
సహజ రంగును మరియు యాంటీఇన్‌ఫ్లమేటరీ లక్షణాలను అందిస్తుంది.
ఆరోగ్యానికి భిన్న ప్రయోజనాలను కలిగిస్తుంది.
5. జిలకర (Cumin Seeds)
రుచి, మసాలా గారాన్ని ఇస్తుంది.
జీర్ణశక్తి మెరుగుపరిచి, శరీరానికి ఉత్సాహాన్ని ఇస్తుంది.
6. ధనియాలు (Coriander Seeds)
మృదువైన రుచిని, ఆకర్షణీయమైన వాసనను సృష్టిస్తుంది.
జీర్ణ సంబంధిత ఆరోగ్య సమస్యల్ని పరిష్కరించడంలో సహకరిస్తుంది.
పౌడర్ తయారీ విధానం:
1. పైన ఇచ్చిన పదార్థాలను బాగా శుభ్రపరచండి.
2. నీడలోనో, శీతల పొడిగుట్టులోనో తగినట్టుగా ఆరబెట్టండి.
3. అన్ని పదార్థాలను మిక్సీ లేదా మిల్లోనిం బాగా పొడిగా చేసుకోవాలి.
4. వేడి ఉండే గిన్నెలో స్వల్పంగా కాల్చడం ద్వారా సువాసనతో కూడిన పౌడర్ తయారు అవుతుంది.
ఈ సాంబారు మరియు రసం పౌడర్ ఆహారానికి మంచి రుచి, ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు కలిగిస్తాయి.

సుశ్రుత సంహితలో సంపూర్ణ ఆయుర్వేద శస్త్రచికిత్సా విజ్ఞానం యిమిడి ఉంది. ఈ గ్రంథంలో ప్రధానంగా రెండు భాగాలు ఉన్నాయి. మొదటిది పూర్వ తంత్ర కాగా రెండోది ఉత్తర తంత్ర, ఈ గ్రంథంలో ఆయుర్వేద శాస్త్రంలో చెప్పబడిన "అష్టాంగ హృదయం " వివరింపబడింది.

ఈ "శుశృత సంహిత" లలో 184 అధ్యాయాలు ఉన్నాయి. దీనిలో మనిషి సాధారణంగా గురికాబడే వ్యాధులు 1120 గా నిరూపింపబడింది. అలాగే మానవ శరీరం నిర్మాణం తీరుతెన్నుల గురించి, ప్రతి అవయవ నిర్మాణం గురించి విపులంగా చెప్పబడింది. 700 పై బడిన ఔషధీ మొక్కల లక్షణ విశేషాలు - ఏ వ్యాధికి ఏ మొక్క ఎలా ఔషధంగా ఉపయోగపడి రోగాన్ని ఎలా తగ్గిస్తుందో ఉదాహరణ పూర్వకంగా నిరూపించబడింది. 64 రకాల ఖనిజాల నుండి మందులను ఎలా తయారుచేసుకోవాలో యివ్వబడినాయి. అంతేకాక జంతు సంబంధమైన అవయవాల నుండి 57 ఔషదాలను తయారుచేసే వైద్య విన్ఞానం ఉంది.

ఈ గ్రంథంలో 101 శస్త్ర పరికరాల గురించి వివరించాడు. సంపూర్ణ ఆరోగ్యాన్ని నిర్వహించుటకు అందరికీ ప్రయోజనకరమైన అనువైన విధానాలతో, తేలికగా అర్థం చేసుకునే విధంగా ఈ గ్రంథ రచన చేశరు. ఈ రోజున కూడా వైద్య సమాచారం నిమిత్తం ఒక బంగారు నిధి తరహాలో ఈ గ్రంథం ఉపయోగపడుచున్నది. ఏ చిన్న సర్జరీ లేకుండా అనేకానేక వ్యాథులను నియంత్రించడానికి, తగ్గించడానికి ఎన్నో సూచనలు ఈ గ్రంథంలో చోటుచేసుకున్నాయి.

ఈ గ్రంథంలో విరిగిన ఎముకలు పనిచేసేందుకు కట్టే కర్ర బద్దీల గురించి, శస్త్ర చికిత్సలలో వాడే వివిధ పరికరాల గురించి, ప్రస్తావన ఉంది. శస్త్ర చికిత్సల గురించి విస్తృతంగా చర్చించడమే కాకుండా శస్త్ర చికిత్సలలో వాడే వివిధ శలాకల గురించి ఏకంగా ఒక తంత్రాన్నే రచించారు. దీనినే "శల్యతంత్ర" అంటారు. ఇతర వైద్య విభాగాలలో కూడా ఎంతో సాధికారత సాధించిన ఈయన గాయాలకు, పుండ్లకు చీము చేరకుండా నయం చేయడమే చికిత్స అని, వేగవంతమైన చికిత్స ఇతర వ్యాథులను దరిచేరచివ్వడని పేర్కొన్నాడు. మత్తుమందు ఇవ్వకుండా శస్త్రచికిత్స చేయటం అమానుషమని భావించి మూలికారసము, సోమరసము (మధ్యం) స ద్వారా మత్తు కలిగించి, "అనస్తీషియా" ప్రక్రియకు తొలిరూపం అందించినవారయ్యారు.

"నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ సైన్సెస్ ఆఫ్ ఇండియా (ప్రోసీడింగ్స్, 1952), [ 8 ] యొక్క క్రోనాలజీ కమిటీ క్రీ.శ. మూడవ నుండి నాల్గవ శతాబ్దాలను నాగర్జునుడు సుశ్రుత సంహితను పునఃప్రారంభించిన తేదీగా అంగీకరించవచ్చని అభిప్రాయపడింది. డల్లానా వ్యాఖ్యానం ఆధారంగా."
అత్యవసర మైన పనిమీద ఒక వ్యక్తి అడవిలో నుండి ప్రయాణిస్తూ పరుగులు తీస్తున్నాడు. మార్గమధ్యంలో అకస్మాత్తుగా ఒక ప్రమాదం జరిగి అతని ముక్కు తెగిపడింది. రక్తం విపరీతంగా కారుతుండగా తెగిన ముక్కు భాగాన్ని అరచేతిలో పట్టుకొని సమీపంలోని ఒక ఋషి ఆశ్రమానికి చేరుకున్నాడు. తలుపు తట్టాడు. అర్థరాత్రివేళ సుశ్రుతుడు నిద్రనుంచి మేల్కొని తలుపు తీసి చూస్తే ఒక యాత్రికుడు ముఖమంతా రక్తసిక్తమై రొదిస్తూ కనిపించాడు. అతడి ముక్కు విరిగి వుండడం సుశ్రుతుడు గమనించాడు. రక్తం ధారగా ప్రవహిస్తోంది. ముందు అతడికి ధైర్యం చెప్పి లోపలికి తీసుకు వెళ్ళాడు.

ఆరోజుల్లో మనిషికి మత్తు కలిగించే మందులు లేవు. నీటితో అతడి గాయాన్ని కడిగాడు. మూలికా రసంతో అద్దాడు. తర్వాత అతనికి మత్తునిచ్చే నిమిత్తం ఒక చిన్న గిన్నెడు సుర (మధ్యం) ఇచ్చి తాగించాడు. అతడు నెమ్మదిగా స్పృహ కోల్పోగా, వెంటనే అతి సూక్ష్మమైన కత్తులు, సూదులతో చికిత్స ప్రారంభించాడు. ఒక ఆకుతో అతని ముక్కును కొలిచారు. అతి చిన్నది, పదునైన కత్తిని వేడిచేసి, దవడ భాగం నుంచి కొంత కండ తీసుకున్నాడు. దానిని రెండు ముక్కలుగా చేసి బహు జాగ్రత్తగా అతని ముక్కు పుటాలలో అమర్చారు. ముక్కు ఆకారాన్ని సరిచేసి, బియ్యపు పిండిని అద్ది, చందనపు (గంధం) పట్తు వేసారు. దానిమీద బూరుగు దూదిని పెట్టి, ఔషధ నూనెను పోసి, చక్కగా కట్టు కట్టారు. వనమూలికల నుంచి సేకరించిన మిశ్రమ నూనె బాగా పనిచేసింది. రెండు రోజుల్లో అతడు నెమ్మదిగా కోలుకున్నాడు. అతను ఆహార విహారాల్లో ఏ విధంగా మసలుకోవాలో ఏయే మందులు సేవించాలో వివరాలను సుశ్రుతుడు వివరించి పంపించాడు.
జీవక ( పాలి : జీవక కొమరభచ్చ ; సంస్కృతం : జీవక కౌమారభృత్య )  బుద్ధుని మరియు భారతీయ రాజు బింబిసారుని వ్యక్తిగత వైద్యుడు ( సంస్కృతం : వైద్య ) . అతను 5వ శతాబ్దం BCEలో రాజగృహ, ప్రస్తుత రాజ్‌గిర్‌లో నివసించాడు. కొన్నిసార్లు "మెడిసిన్ కింగ్" మరియు ( పిన్యిన్ : యి వాంగ్ ) మరియు "త్రీస్ క్రౌన్ ఫిజిషియన్"  గా వర్ణించబడ్డాడు , అతను ఆసియాలోని పురాణ ఖాతాలలో ఒక మోడల్ హీలర్‌గా ప్రముఖంగా గుర్తించబడ్డాడు మరియు అనేక ఆసియా దేశాలలో సాంప్రదాయ వైద్యులచే గౌరవించబడ్డాడు.
జీవక గురించి మధ్యయుగ చైనీస్ ఖాతాలు హాజియోగ్రాఫిక్ స్వభావం కలిగి ఉంటాయి మరియు వైద్య జీవిత చరిత్రగా పరిగణించబడకుండా బౌద్ధమతం యొక్క మతమార్పిడిలో ఎక్కువగా ఉపయోగించబడ్డాయి.  వైద్యం చేసే జ్ఞానం మరియు బౌద్ధమతం యొక్క మతమార్పిడి దగ్గరి సంబంధం ఉన్నందున, జీవక యొక్క వైద్య నైపుణ్యానికి ప్రశంసలు అంటే బౌద్ధమతం యొక్క ప్రశంసలు మరియు చట్టబద్ధత.  ఆరు రాజవంశాల కాలం (ప్రారంభ మధ్యయుగం) నుండి వైద్యం గురించిన చైనీస్ గ్రంథాలలో , జీవక వైద్యులందరిలో ప్రముఖంగా ఉంటాడు మరియు అతని కథలు ఇతర పురాణ వైద్యుల కథలను ప్రభావితం చేశాయి, అలాగే వారి కథనాల ద్వారా ప్రభావితమయ్యాయి.  తూర్పు ఆసియాలో, జీవక స్త్రీ జననేంద్రియ శాస్త్రంతో సంబంధం కలిగి ఉంది మరియు జీవక అనే పేరు ప్రాచీన స్త్రీ రోగనిర్ధారణ మరియు పీడియాట్రిక్స్‌కు సంబంధించినది .  అనేక మధ్యయుగ వైద్య సూత్రాలు అతని పేరు పెట్టబడ్డాయి మరియు కనీసం 4వ శతాబ్దం CE నుండి అనేక వైద్య గ్రంథాలలో అతను సూచించబడ్డాడు. 6వ శతాబ్దపు చైనీస్ ఫార్మకాలజీ గ్రంథాలలో, "భూమిపై ఉన్న ప్రతిదీ ఔషధం తప్ప మరేమీ కాదు"  అనే సామెత అతనికి ఆపాదించబడింది. 10వ శతాబ్దపు చైనీస్ వైద్యంలో, అనేక గ్రంథాలు జీవకతో అనుబంధించబడ్డాయి లేదా ఆపాదించబడ్డాయి.  భారతీయ ఆయుర్వేద వైద్యానికి జీవకుడిని ఒక ముఖ్యమైన వ్యక్తిగా పరిగణించే సాక్ష్యం కూడా ఉంది:  ఉదాహరణకు, 11వ మరియు 13వ శతాబ్దాల మధ్య జీవించిన భారతీయ పండితుడు హల్హణ , సుశ్రుత సంహితపై వ్యాఖ్యానంలో ఇలా వ్రాశాడు. "జీవక సంగ్రహం" అధికారికంగా పరిగణించబడింది పిల్లల వ్యాధులపై వచనం, అయితే ఈ టెక్స్ట్ ఇప్పుడు పోయింది. జీవకను ఆసియా మొత్తం ఏకగ్రీవంగా గౌరవించిందని దీని అర్థం కాదు; మాతరవృత్తి వంటి అనేక మధ్యయుగ భారతీయ గ్రంథాలు మరియు క్షేమద్రుని పద్యాలు అతనితో పాటు ఇతర వైద్యులను మోసగాళ్లుగా చిత్రీకరించాయి.  భారతీయ గ్రంథాలలో, బౌద్ధ గ్రంథాలు ప్రత్యేకంగా నిలుస్తాయి, అవి వైద్యుని వృత్తికి చాలా గౌరవాన్ని ఇస్తాయి,  మరియు వైద్య పరిజ్ఞానం చాలా గౌరవించబడింది. మొదటిది బౌద్ధమతం యొక్క మోక్ష సిద్ధాంతానికి సంబంధించినది కావచ్చు, దీనిలో బుద్ధుడు తరచుగా మానవ జాతి యొక్క అనారోగ్యాలను నయం చేసే వైద్యుడిగా వర్ణించబడ్డాడు. 
Gut Health (ఆత్రాలు / ప్రేగుల ఆరోగ్యం) అంటే మన పాకశాయ వ్యవస్థ (digestive system) యొక్క మొత్తం ఆరోగ్యాన్ని సూచిస్తుంది, ముఖ్యంగా పేగుల (intestines) ఆరోగ్యాన్ని. ఇది మంచి జీవక్రియ (digestion), పోషకాల శోషణ (nutrient absorption), వ్యర్థాలను సక్రమంగా తొలగించడం మరియు పేగు మైక్రోబయోమ్‌ (gut microbiome) స్థితి సమతుల్యం క్రమబద్ధంగా ఉండటంపై ఆధారపడి ఉంటుంది.

పేగు ఆరోగ్యం ఎందుకు ముఖ్యమని?

1. Intestaion ని మద్దతు ఇస్తుంది: ఆహారం సరిగా జీర్ణమై, పోషకాలు చక్కగా శోషించబడతాయి.

2. రోగనిరోధక శక్తిని పెంచుతుంది: రోగనిరోధక వ్యవస్థలో 70% భాగం పేగులలో ఉంటుంది, ఇది మన ఆరోగ్యాన్ని కాపాడుతుంది.

3. మానసిక ఆరోగ్యంతో సంబంధం: గుట్-బ్రెయిన్ యాక్సిస్ (Gut-Brain Axis) ద్వారా గుట్ ఆరోగ్యం మన మానసిక స్థితిని ప్రభావితం చేస్తుంది.

4. ఆరోగ్య సమస్యల నివారణ: బద్ధకం, IBS, కడుపు ఉబ్బరం వంటి సమస్యలను తగ్గిస్తుంది.

పేగుల ఆరోగ్యం మెరుగుపరుచుకునేందుకు చిట్కాలు:

1. జీవక్రియ ఆహారాలు తినండి: పండ్లు, కూరగాయలు, మొత్త గింజలు, లెగ్యూమ్స్ వంటి తంతు (fiber) అధికమైన ఆహారాలు తినాలి.

2. ఫెర్మెంటెడ్ ఫుడ్స్ (Fermented Foods): పెరుగు, కిఫిర్, కెంపు నూనె గుత్తి మిరప (kimchi), మరియు సవుక్రాట్ వంటి ప్రోబయోటిక్ ఆహారాలు పేగు మైక్రోబయోమ్ కు మంచి పీట వేసుతాయి.

3. పరిమితమైన నీరు తాగండి: నీరు తగిన మోతాదులో తాగడం జీర్ణక్రియకు సహాయపడుతుంది.

4. శరీర శ్రమ చేయండి: క్రమం తప్పకుండా వ్యాయామం చేయడం ప్రేగుల ఆరోగ్యాన్ని ప్రోత్సహిస్తుంది.

5. ప్రాసెస్‌డ్ ఫుడ్స్ తగ్గించండి: చెడు ఫ్యాట్లు, అధిక చక్కెర, మరియు కల్తీ ఆహారాలు గుట్ ఆరోగ్యాన్ని దెబ్బతీస్తాయి.

ప్రేగుల ఆరోగ్యం పరిపూర్ణంగా ఉంటే, అది శరీరంలో పలు రకాల శక్తి స్థాయిలు మరియు మానసిక శాంతికి దోహదపడుతుంది.

A to Z సర్వీస్ సెంటర్
లక్ష్మీ మోహన్
సేవలు:
కిరాణా & ఫాన్సీ
సైకిల్ & మోటార్ సర్వీసులు
పెయింటింగ్ & కార్పెంటర్
ఎలక్ట్రీషియన్ & ప్లంబర్
మెయిడ్ సర్వీస్
మెడికల్ ఎయిడ్
ట్రావెల్స్ & సినిమా టికెట్స్
సర్వీసుల మొత్తం ఒకే చోట!

ఆంధ్రాలో మిరపకాయ రకాలూ మరియు ఉపయోగాలు

1. గుంటూరు మిరపకాయ (Guntur Sannam – No. 334)

ఈ మిరపకాయలు Andhra Pradesh గుర్తింపుగా ఉన్నాయి.

ప్రత్యేకత: యావరేజు కారంగా ఉండి, ఘాటుగా ఉంటుంది.

SHU (Scoville Heat Units): 35,000-40,000

ఎక్కువగా మిరపపుడి తయారీలో, అలాగే ఎగుమతులలో ప్రసిద్ధి గాంచింది.

2. బ్యాడగి మిరపకాయ

ఇది తక్కువ కారంగా ఉండి, మంచి ఎర్రరంగు ఇచ్చే మిరపకాయ.

పప్పు, కూరలకూ రంగు కోసం ఎక్కువగా వాడతారు.

3. ధని మిరపకాయ

చిన్నదిగా ఉండే ఈ మిరపకాయ బాగా ఘాటుగా ఉంటుంది.

ముఖ్యంగా పచ్చళ్లు, మిరపపుడి, స్పైస్ మిక్చర్లలో ఉపయోగిస్తారు.

4. 334 సూపర్ హాట్

ఇది గుంటూరు మిరపకాయ రకం ఒక ఉపరకం. మరింత ఘాటు ఉంటుంది.

SHU: 70,000+

5. తేజా మిరపకాయ

ఇది అధిక ఘాటుదనం గల రకం.

SHU: 50,000-100,000

అత్యధికంగా పిక్కల్ మరియు స్పైసీ పౌడర్లు తయారీలో వాడతారు.

6. పచ్చటి మిరపకాయలు (ఉప్పలగు)

పచ్చిమిరపకాయలను ఉప్పుతో కలిపి ఎండబెట్టి తయారు చేస్తారు.

ఉపయోగం: వేడి పప్పులలో, కూరలలో వేరుశెనగ నూనెతో వేయించి తీసుకోవటానికి అనువైనది.

ఆంధ్రవంటల్లో మిరపకాయల ఉపయోగాలు

1. పచ్చడి: కొత్త మిరపకాయలతో పచ్చటిని తయారు చేస్తారు.

2. ఆవకాయ: మిరపపొడి కాంపోనెంట్‌గా కీలకభూమిక పోషిస్తుంది.

3. కారం పప్పు: గుంటూరు మిరపతో తయారయ్యే కారం, కూరలు మరియు పప్పు కోసం ప్రసిద్ధి చెందింది.

4. రుచికరమైన కూరలు మరియు పాపడులు: పచ్చమిరపకాయలు మరియు పొడి కారం విభిన్న రుచులు, ఘాటును తీసుకొస్తాయి.


కవులు తులనాత్మక పరిశీలన, తిక్కన

తిక్కన లేదా తిక్కన సోమయాజి (1205 - 1288). విక్రమసింహపురి (నేటి నెల్లూరు ప్రాంతాన్ని) పరిపాలించిన మనుమసిద్ధికి మంత్రిత్వం వహించారు. కవిత్రయములో తిక్కనది నాటకీయ శైలి, సంభాషణాత్మక శైలి. అతనికి "కవి బ్రహ్మ", "ఉభయ కవిమిత్రుడు" అనే బిరుదులు ఉన్నాయి.


తిక్కనసోమయాజి చిత్రపటం
జీవిత విశేషాలు
మార్చు
తిక్కన శిష్యుడు మారన. ఇతడు రాసిన మార్కండేయ పురాణం ప్రతాపరుద్ర దేవుని మంత్రులలో ఒకడైన నాగయగన్న మంత్రికంకితం చేసెను. గణపతిదేవుని ఆస్థానంలోకి చేరేటప్పటికి తిక్కన సోమయాజి యజ్ఞము చేయలేదు. భారతమును కూడా రచించలేదు.

అతని తల్లిదండ్రులు కొమ్మన, అన్నమ్మలు. కేతన, మల్లన, పెద్దన ఇతని పెదతండ్రులు. తిక్కన సోమయాజి పెదతండ్రి కుమారుడు అయిన సహోదరుడు ఖడ్గతిక్కన. తిక్కన కుమారుడు కొమ్మన. తిక్కన మనుమరాలి భర్త యల్లాడమంత్రి. ఈ యల్లాడమంత్రి మనుమడు కవి సింగన్న. ఈ సింగన్న తండ్రి అయ్యలమంత్రి. తిక్కనసోమయాజి తాత మంత్రి భాస్కరుడు. తిక్కన కవి గౌతమిగోత్రుడు.

ఈ తిక్కన నియోగిబ్రాహ్మణుడు. ఈయన పూర్వుల నివాసస్థలము మొట్టమొదట కృష్ణామండలంలోని వెల్లటూరు గ్రామం. ఉద్యోగరీత్య ఇతని తాత కాలమున గుంటూరునకు వచ్చారు. తరువాత నెల్లూరు రాజగు మనుమసిద్ది ఇతని కుటుంబమును ఆదరించి నెల్లూరుకి తీసుకొనివచ్చి పూర్వము హరిహర దేవాలయము ఉండిన ఇప్పటి రంగనాయకస్వామి ఆలయ సమీపమున గృహము కట్టించి ఇచ్చి తిక్కనసోమయాజులను అందుంచాడు. కేతన రాసిన దశకుమార చరిత్రనుబట్టి చూడగా తిక్కన ఇంటి పేరు కొత్తరువుయరయినట్టు తెలియవచ్చునది. తిక్కనకి అంకితం చేయబడిన దశకుమారచరిత్రము అను గ్రంథమునందు తిక్కన వంశావళి సమగ్రముగా వర్ణించబడింది.

తిక్కన తను రచించిన నిర్వచనోత్తర రామాయణము నందు

సారకవి తాభిరామ గుంటూరివిభుని
మంత్రి భాస్కరు మత్పితామహునిన్ దలచి
యైన మన్ననమెయి లోక మాదరించు
వేఱ నాకృతి గుణములు వేయు నేత?

అని తన కావ్యము స్వగుణముచేత కాకపోయిననూ తన తాత అయిన మంత్రిభాస్కరుని సారకవిత్వమహిమచేత అయిననూ లోకాదరణమునకు పాత్రయగునని చెప్పియున్నాడు. సూర్యవంశపు రాజైన మనుమసిద్ది ఆస్థానకవిగా తిక్కన ఉండడమే కాదు అతనితో సమానుడిగా గౌరవం పొందేవాడు. రాజునకు, కవికి మామవరుస ఉంది. తిక్కన నిర్వచనోత్తర రామాయణముని మనుమసిద్దికి అంకితం చేసెను. దీనితో మనుమసిద్ది

ఏనిన్ను మామ యనియెడ
దీనికిన్ దగనిమ్ము భారతీకన్యక నా
కీ నర్హుడావగు దనినని
భూ నాయకు పలుకు చిత్తమునకిం పగుడున్

నిన్ను మామా అని పిలుచునందుకైనా భారతమును నాకు అంకితం ఇమ్మని అడిగినట్లు చెప్పబడియున్నది.

తిక్కన నన్నయని ఆదికవిగా చెప్పలేదు. భారతమున మొదట మూడుపర్వాలను వ్రాసెనని చెప్పాడు.

తిక్కన కావ్యములు రెండు.1. నిర్వచనోత్తర రామాయణం. దీనినంతటిని పద్యములుగానే రచించెను. ఇది బాల్యమునందు రచించబడింది. ఇందలికథ సంస్కృతంలో ఉన్నంత లేక మిక్కిలి సంగ్రహపరచబడింది. పలుచోట్ల శైలి నారికేళపాకం అని చెప్పవచ్చును. అందుచేత ఈ గ్రంథం భారతమువలె సర్వత్ర వ్యాపింపకున్నది. యితడు 10 ఆశ్వాసములు ఈ గ్రంథమున రచించినను పుస్తకమును మాత్రము ముగింపలేదు. రామనిర్యాణకథను చెప్పుటకు భీతిల్లి దానిని వదిలిపెట్టినయెడల తిక్కన భారతమునందు స్త్రీపర్వకథయు కృష్ణనిర్యాణ మును చెప్పుటకేల భయపడలేదని ఒకరు ప్రశ్న వేయుచున్నారు. ప్రతీమరణకథకును భయపడి దానిని విడుచుచూ వచ్చినచో భారతమును రచింపకయే యుండవలెను. తిక్కన భారతమును మనుమసిద్దికి ఇచ్చినచో నరాంకితం అవుతుందని మనుమసిద్దికి ఇవ్వక శ్రీ భద్రాద్రిరామునికి అంకితం

హరిహరోపాసన
మంత్రిత్వ పటిమ
సమకాలీనులు, శిష్యులు
మహాకవి తిక్కన రుద్రాక్షమాల లభ్యం

27.1.25

36.ప్రపంచ చరిత 3్ర (History)

ఆకాశంలోని మన సూర్యుడు , పాలపుంత గేలక్సీ లోని ఒక నక్షత్రం ; మన సౌరమండలములో భూమి , ఇతర గ్రహాలు సూర్యుని చుట్టూ పరిభ్రమిస్తూ ఉంటాయి . 

 కొన్ని కోట్ల నక్షత్రాల సముదాయం గెలాక్సీ అయితే అటువంటి గెలాక్సీలు మరి కొన్ని కోట్లుగా ఉన్నట్లు నిర్ధారించబడింది. ఒక గెలాక్సీ పేరు మిల్కీవేవ్ లేదా పాలపుంత. అందులో ఒక మూల ఉన్న నక్షత్రం సూర్యుడు. అనగా అనంత విశ్వంలో విస్తరించిన కోట్లాది నక్షత్రాలలో సూర్యుడు కూడా ఒక నక్షత్రం. ఆ సూర్యగోళం భూమి నుంచి 10 కోట్ల మైళ్ళ దూరంలో ఉండి తన చుట్టూ తిరుగుతూ శక్తిని వెదజల్లుతూ ఉంది. సూర్యుని వ్యాసాన్ని 8,66,000 మైళ్ళుగా లెక్కవేశారు.

సూర్య భ్రమణం 25days
సూర్య పరిభ్రమణం 25 cr yrs to galaxy
18 సార్లు మన గెలక్సీ చుట్టూ ×25 కోట్ల సం (ఒక రౌండ్) = 450 yrs సూర్యుడు పుట్టి ఇప్పటికి 
భూమి చుట్టుకొలత అంటే భూమి చుట్టూ ఉన్న దూరం . భూమధ్యరేఖ చుట్టూ కొలుస్తారు, ఇది 40,075.017 కిమీ (24,901.461 మైళ్ళు)

- మన గెలాక్సీలో 400బిలియన్ నక్షత్రాలు
- అన్ని నక్షత్రాల్లో ఒకటి మన సూర్యుడు
- గ్రహాలన్నింటిని తనతో పాటే తిప్పుతున్న సూర్యుడు
- గంటకు 8లక్షల ఎత్తుతో సూర్యభ్రమణం
- గెలాక్సీని ఓ చుట్టు చుట్టిరావటానికి 25కోట్ల సంవత్సరాలు

శతబ్దాలు చరిత్ర 
పాతరాతి యుగం
కొత్తరాతి యుగం
కంచుయుగం
మొదటి నగరీకరణ (క్రీ.పూ.3300 – క్రీ.పూ.1500)
మహాజనపదములు
ద్వితీయ నగరీకరణ (క్రీ.పూ 600 – 200)



హర్షచరిత్రలో హర్ష వర్ధనుడి శక్తిమంతమైన పాలన, ధార్మిక చింతన, ప్రాచీన భారతదేశపు రాజకీయ పరిస్థితులను వివరించడం మాత్రమే కాకుండా, ఆయా కాలపు సాంఘిక, సాంస్కృతిక అంశాలు కూడా ప్రస్తావించబడినాయి.
గుణాడ్యుడు ప్రాచీన భారతీయ కవి మరియు రచయితగా ప్రసిద్ధి చెందాడు. అతను సంస్కృతం, ప్రాకృత భాషలలో సాహిత్యం సృష్టించినట్లు తెలుస్తుంది, అయితే అతని ప్రసిద్ధ రచన "బృహత్కథ" అనే ప్రాకృతంలో రచించబడిన ప్రాచీన సాహిత్యకావ్యం.

"బృహత్కథ" ఒక భారీ కావ్యం, ఇది గుణాడ్యుడు "పైశాచీ" అనే ఒక ప్రాచీన దుర్లభమైన భాషలో రచించాడు, కానీ ఈ భాష ఆధునిక కాలంలో దాదాపు కనుమరుగైంది. ఈ కావ్యం గుంపులు మరియు కథల సమాహారంగా ఉంటుంది, మరియు ఎన్నో అనుబంధ కథలను కలిగి ఉంటుంది, ఇవి ముఖ్యంగా ప్రేమ, యోధత్వం, అద్భుతాలు, సాహసాలు, మరియు మానవ స్వభావాల చుట్టూ తిరుగుతాయి.

అదే సమయంలో, గుణాడ్యుడి "బృహత్కథ" నేరుగా ఇప్పటి వరకు లభించలేదు, కానీ ఈ కథలను అనుసరించి రూపొందిన సంస్కృత రచనలు, ముఖ్యంగా "కథాసరిత్సాగరం" (సోమదేవుడు రచించినది) మరియు "బృహత్కథామంజరి" (క్షేమేంద్రుడు రచించినది), అతని రచనలను ఆధారంగా చేసుకున్నాయి.
గుణాడ్యుడు ప్రాచీన భారతీయ కవి, ఆయన జీవితకాలం గురించి ప్రత్యక్ష ఆధారాలు స్పష్టంగా లేవు, కానీ అతను అత్యంత ప్రజ్ఞాశాలి, ముఖ్యంగా సాహిత్యరంగంలో ప్రాచుర్యం పొందిన వ్యక్తి. గుణాడ్యుని కాలం గురించి వివిధ చారిత్రక మరియు సాహిత్య ఆధారాల ఆధారంగా, ఆయనను 1వ శతాబ్దం CE లేదా 2వ శతాబ్దం CE లోనిది అని భావిస్తారు.

ఆయన "బృహత్కథ" అనే కావ్యం రాసిన కాలం కూడా ఈ సమయంతో అనుసంధానించబడుతుంది. గుణాడ్యుడు సాతవాహన రాజుల కాలంలో జీవించి ఉండవచ్చని కొందరు భావిస్తారు, కాబట్టి ఆయన రచనల ప్రభావం ఈ కాలంలో ఉన్న సాంఘిక మరియు సాంస్కృతిక పరిస్థితులపై అధికంగా ఉండి ఉండవచ్చు.

గుణాడ్యుడు ప్రాచీన భారతీయ సాహిత్యంలోని ఒక ముఖ్యమైన స్థాయికి చేరుకున్న కవి.


హరప్పా వద్ద గేట్‌వే: సింధు లోయ నాగరికత

2600 BCE నాటికి మార్చబడింది, ప్రారంభ హరప్పా సమాజాలు పెద్ద పట్టణ కేంద్రాలుగా మార్చబడ్డాయి. అటువంటి పట్టణ కేంద్రాలలో ఆధునిక పాకిస్తాన్‌లోని హరప్పా, గనేరివాలా, మొహెంజో-దారో మరియు ఆధునిక భారతదేశంలోని ధోలావీరా, కలిబంగన్, రాఖీగర్హి, రూపార్ మరియు లోథాల్ ఉన్నాయి. మొత్తంగా, 1,052 కంటే ఎక్కువ నగరాలు మరియు స్థావరాలు కనుగొనబడ్డాయి, ప్రధానంగా సింధు నదులు మరియు వాటి ఉపనాదుల సాధారణ ప్రాంతం.

ప్రపంచ చరిత్ర


క్రీ.పూ. 2500ఈజిప్షియన్లు గిజా వద్ద సింహిక మరియు గ్రేట్ పిరమిడ్లను నిర్మించారు
క్రీ.పూ. 2400ప్రపంచంలోని మొట్టమొదటి గొప్ప కవితా రచన అయిన గిల్గమేష్ యొక్క బాబిలోనియన్ ఇతిహాసం వ్రాయబడింది
క్రీ.పూ. 2350అక్కాడ్ సర్గోన్ ది గ్రేట్ మెసొపొటేమియాలో మొదటి సామ్రాజ్యాన్ని సృష్టించాడు
క్రీ.పూ. 2000మినోవాన్ నాగరికత ప్రారంభం
క్రీ.పూ. 1750హమ్మురాబి బాబినియన్ సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించాడు మరియు చట్ట నియమావళిని సృష్టించాడు
క్రీ.పూ. 1550ఆర్యులు సింధు నాగరికతను నాశనం చేసి ఉత్తర భారతదేశంలో స్థిరపడ్డారు
క్రీ.పూ. 1450భారతీయ సాహిత్యం (వేదాలు) ప్రారంభం
క్రీ.పూ. 1400హిట్టైట్లు ఇనుమును కరిగించి నకిలీ చేస్తారు
క్రీ.పూ. 1193ట్రాయ్‌ను స్వాధీనం చేసుకోవడంతో ట్రోజన్ యుద్ధం ముగుస్తుంది
BC.1050-850కెనాన్ ఫోనిషియన్లు హీబ్రూ వర్ణమాల ఆధారంగా వర్ణమాలను అభివృద్ధి చేశారు
క్రీ.పూ. 800-700గ్రీకు వర్ణమాల అభివృద్ధి చెందడం జరిగింది. దాని మొదటి రెండు అక్షరాలు, ఆల్ఫా మరియు బీటా, మనకు వర్ణమాల అనే పదాన్ని అందిస్తాయి
క్రీ.పూ.776మొదటి ఒలింపిక్ క్రీడలు గ్రీస్‌లో జరిగాయి
BC 753రోమ్ స్థాపన యొక్క సాంప్రదాయ తేదీ
క్రీ.పూ. 650ఆసియా మైనర్‌లో ఉత్పత్తి చేయబడిన మొదటి నాణేలు
క్రీ.పూ. 612నీనెవాను కొల్లగొట్టడం: అస్సిరియన్ శక్తి కూలిపోయింది
క్రీ.పూ. 486సిద్ధార్థ బౌతమ (బుద్ధుడు) మరణం
క్రీ.పూ. 334అలెగ్జాండర్ ది గ్రేట్ ఆఫ్ మాసిడోన్ ఆసియా మైనర్‌లోకి దిగి పర్షియా అధికారాన్ని సవాలు చేస్తుంది
క్రీ.పూ. 331బాల్ట్ ఆఫ్ గౌగమేలా: అలెగ్జాండర్ డారియస్ IIIని ఓడించి పెర్షియన్ సామ్రాజ్యాన్ని నాశనం చేస్తుంది
క్రీ.పూ. 323అలెగ్జాండర్ ది గ్రేట్ మరణం తరువాత టోలెమీ I పాలస్తీనాపై నియంత్రణ సాధించాడు
క్రీ.పూ. 221-204గ్రేట్ వాల్ ఆఫ్ చైనా నిర్మించబడింది
క్రీ.పూ. 146రోమ్ కొరింత్‌ను కొల్లగొట్టింది: గ్రీస్ రోమన్ నియంత్రణలోకి వచ్చింది
క్రీ.పూ. 63పాంపీ ఆధ్వర్యంలోని రోమన్లు ​​జెరూసలేంను జయించారు

79వేసువియస్ పర్వతం విస్ఫోటనం చెంది, ఇటలీలోని పాంపీని నాశనం చేసింది
105చైనీస్ కాగితం కనిపెట్టింది
117రోమన్ సామ్రాజ్యం దాని గొప్ప స్థాయికి చేరుకుంది
220హాన్ రాజవంశం ముగిసింది: చైనాను మూడు రాష్ట్రాలుగా విభజించడం
312రోమన్ చక్రవర్తి కాన్స్టాంటైన్ క్రైస్తవ మతంలోకి మారాడు
410అలరిక్ కింద ఉన్న విసిగోత్‌లు రోమ్‌ని తొలగించారు
500గ్వాటెమాలాలో మాయన్ నాగరికత విలసిల్లుతోంది
625ముహమ్మద్ తన ప్రవచనాత్మక మిషన్‌ను ప్రారంభించాడు
641అరబ్బులు ఈజిప్టుపై దండెత్తారు మరియు ఉత్తర ఆఫ్రికాను జయించడం
732పర్యటనల యుద్ధం: ఐరోపాపై ముస్లింల దాడి ఆగిపోయింది
800చార్లెమాగ్నే పట్టాభిషేకం. కొత్త పాశ్చాత్య (తరువాత పవిత్ర రోమన్) సామ్రాజ్యం ప్రారంభం
882రష్యా రాజధాని కీవ్‌కు మార్చబడింది
900చైనీయులు గన్ పౌడర్‌ను కనుగొన్నారు
979సుంగ్ రాజవంశం చైనాను తిరిగి కలిపేసింది
1000లీఫ్ ఎరిక్సన్ ఉత్తర అమెరికాకు చేరుకున్నాడు
1066హెస్టింగ్స్ యుద్ధం: నార్మన్లు ​​ఇంగ్లండ్‌ను జయించారు
1095పాప్ అర్బన్ II ద్వారా మొదటి క్రూసేడ్ ప్రకటన
1100మొదటి యూరోపియన్ విశ్వవిద్యాలయాలు బోలోగ్నా మరియు సాలెర్నోలో స్థాపించబడ్డాయి
1150కంబోడియాలో అంగ్కోర్ వాట్ హిందూ దేవాలయం నిర్మాణం
1206చెంఘిజ్ ఖాన్ ఆధ్వర్యంలో మంగోలు ఆసియాను జయించడం
1239మంగోలు రష్యాను జయించారు
1275మార్కో పోలో చైనా చేరుకున్నాడు
1244జెరూసలేం ముస్లింల వశమైంది
1348బ్లాక్ డెత్ (బుబోనిక్ ప్లేగు) ఐరోపాకు చేరి, జనాభాలో మూడింట ఒక వంతు మందిని చంపుతుంది
1368మింగ్ రాజవంశం చైనాలో స్థాపించబడింది
1453కాన్స్టాంటినోపుల్ ఒట్టోమన్ టర్క్స్ చేతిలోకి వస్తుంది: బైజాంటైన్ సామ్రాజ్యం ముగింపు
1480ఇవాన్ III మంగోల్ నియంత్రణ నుండి రష్యాను విడిపించాడు
1492కొలంబస్ కొత్త ప్రపంచానికి బయలుదేరాడు
1500ఇటాలియన్ పునరుజ్జీవనోద్యమం ప్రారంభం
1505తూర్పు ఆఫ్రికాలో పోర్చుగీస్ వ్యాపార స్థావరాలు ఏర్పాటు చేశారు
1519స్పానిష్ అజ్టెక్ సామ్రాజ్యాన్ని జయించడం ప్రారంభించింది
1595విలియం షేక్స్పియర్ రోమియో అండ్ జూలియట్‌ని వ్రాసాడు
1607జేమ్స్‌టౌన్‌లో ఆంగ్లేయులు అమెరికాలో మొదటి శాశ్వత స్థావరాన్ని స్థాపించారు
1775అమెరికన్ విప్లవం ప్రారంభమవుతుంది
1804నెపోలియన్ ఫ్రాన్స్ చక్రవర్తి అవుతాడు
1835కేప్ కాలనీ నుండి బోయర్స్ యొక్క "గ్రేట్ ట్రెక్"
1848కార్ల్ మార్క్స్ మరియు ఫ్రెడరిక్ ఎంగెల్స్ ద్వారా కమ్యూనిస్ట్ మానిఫెస్టో ప్రచురణ
1859చార్లెస్ డార్విన్ చే ఆన్ ది ఆరిజిన్ ఆఫ్ స్పీసీస్ ప్రచురణ
1900సిగ్మండ్ ఫ్రాయిడ్ ద్వారా కలల వివరణ ప్రచురణ. మానసిక విశ్లేషణ ప్రారంభం
1914మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం ప్రారంభం
1917రష్యన్ విప్లవం
1939రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం ప్రారంభం
1945మొదటి అణు బాంబు పేలుడు
1946మొదటి ఎలక్ట్రానిక్ కంప్యూటర్
1948ఇజ్రాయెల్ రాష్ట్రం స్థాపించబడింది
1949చైనాలో కమ్యూనిస్టు విజయం
1958ప్రెసిడెంట్ ఐసెన్‌హోవర్ ARPA (ఇంటెనెట్‌కు పూర్వగామి) సృష్టించడానికి నిధులను అభ్యర్థించారు.
1969

 
మనిషి చంద్రునిపై అడుగుపెట్టాడు

1200 BCE హోమర్ ఒడిస్సి ట్రాయ్ నుండి ithaka ఒడిస్సస్ ప్రయాణం

Iliyad akhiles హెక్టర్ యుద్ధం రధం 

చక్రం - 

క్రీ.పూ 3500 లో మెసొపొటేమియన్లు మొదటగా చక్రాలుకల వాహనాలను నిర్మించారు. వారు కుండలు చేసే చక్రంతో చక్రం తయారు చేసారు. తర్వాత ఉరుకులో చేశారు. ఈ విధంగా అధిక బరువున్న వస్తువులను మోసుకు వెళ్ళడానికి చేసే ప్రయత్నంలో మనిషి చక్రాన్ని కనుగొన్నాడు. అతను ఒక దూలం మీద చెక్క ముక్కను ఉంచి అతని వస్తువులను లాగటానికి ఉపయోగించాడు. చక్రం కనుగొని ఉండకపోతే ఆధునిక ప్రపంచం ఇలాకాదు.


భట్టిప్రోలు లిపిలో ఐదవ శిలామంజూషికపైని పాకృత శాసనములు (మధ్యవరుసలు మూతరాయిపై, చుట్టూవున్నది గిన్నెరాయిపై )
తెలుగు దక్షిణ భాషా కుటుంబములోని మూలద్రావిడము నుండి క్రీ. పూ. 5-4 శతాబ్దాలలోనే విడివడి ప్రత్యేక రూపురేఖలను సంతరించుకుందని పండితుల అభిప్రాయము. నేటి తెలుగు లిపికి 'మాతృక'గా పరిణామక్రమంలో మొదటిదిగా 'భట్టిప్రోలు లిపి' ని పేర్కొంటారు. స్తూపంలో బుద్ధుని ధాతు అవశథష భాగాలను భద్రపరచారని భావించే శిలా మంజూషికల మీద ఈ లిపి వ్రాయబడింది. ఆ లిపి తెలుగు, ప్రాకృత లిపులకు ఆద్యమైనది కావచ్చును,.భాషా పరిశోధకుల ఆభిప్రాయం ప్రకారం ఈ లిపి క్రీ.పూ.500 కాలంలో అభివృద్ధి అయింది. తరువాత దక్షిణాపధంలో క్రీ.పూ.300 నాటికి భట్టిప్రోలులో మనకు కనుపించే రూపం సంతరించుకొంది.
శాసనాలలో దక్షిణ మౌర్యలిపికి చెందిన 23 అక్షరాలున్నాయి. "గ, శ" అనే అక్షరాలు మౌర్యలిపి లాగానే ఉన్నాయి. "భ, ద" అనే అక్షరాలు నేటి తెలుగు వర్ణాలకు దగ్గరగా ఉన్నాయి. "ఘ, జ, మ, ల, ష" అనే ఐదు అక్షరాలు చాల వైపరీత్యంతో కన్పిస్తున్నాయి. "గ, మ" అనే వర్ణములు మౌర్యుల లిపి కన్నా ప్రాచీన రూపంగా ఉన్నాయి. అశోకుని శాసనాలలో కన్పించని "ళ" ఇక్కడ ఉంది. వీటిని బట్టి చూస్తే ఈ శాసనాలు ఆశోకుని శాసనాలకన్నా ప్రాచీనమైనవని భావించవచ్చు.భట్టిప్రోలు స్తూపంలో దొరికిన స్పటికపు బరిణెల మీదనున్న అక్షరాలలో కొన్ని అచ్చతెలుగు ఆనవాళ్ళు కనిపిస్తున్నవి. వాటిలో ఇప్పటి తెలుగు ‘ళ’ అక్షరం భట్టిప్రోలు అక్షరానికి పరిణామమే. అలాగే ద అనే అక్షరము. హల్లుల పైన ఉండే తలకట్టుకు మూలమైన గీత భట్టిప్రోలు శాసనం నాటి లిపిలో కనబడుతుంది.

పూర్వ యుగము క్రీ.పూ.1500-క్రీ.శ.650 • మౌర్యులకు ముందు క్రీ.పూ.1500-క్రీ.పూ.322 • మౌర్యులు క్రీ.పూ.322 - క్రీ.పూ. 184 • శాతవాహనులు క్రీ.పూ.200 - క్రీ.త.200 • కళింగులు క్రీ.పూ.180? - క్రీ.త.400? •
ఇక్ష్వాకులు 210 – 300 •
బృహత్పలాయనులు 300 – 350 • ఆనందగోత్రికులు 295 – 620 •
శాలంకాయనులు 320 – 420 •
విష్ణుకుండినులు 375 – 555 •
పల్లవులు 400 – 550 .
గుప్తులు 500 - 600 .
బాదామి చాళుక్యులు 500 - 600
పూర్వమధ్య యుగము 650 – 1320 • మహాపల్లవులు •
రేనాటి చోడులు •
రాష్ట్రకూటులు 700 - 900 •
తూర్పు చాళుక్యులు 624 – 1076 • పూర్వగాంగులు 498 – 894 •
చాళుక్య చోళులు 980 – 1076 •
కాకతీయులు 750 – 1323 •
అర్వాచీన గాంగులు
ఉత్తరమధ్య యుగము 1320–1565 •
ముసునూరి నాయకులు 1333–1368 •
ఓఢ్ర గజపతులు 1513 •
రేచెర్ల పద్మనాయకులు 1368–1461 •
కొండవీటి రెడ్డి రాజులు 1324–1424 • రాజమహేంద్రవరం రెడ్డి రాజులు 1395–1447 • బహమనీ రాజ్యము •
విజయనగర సామ్రాజ్యము 1336–1565. ఆధునిక యుగము 1540–1956 •
అరవీటి వంశము 1572–1680 •
పెమ్మసాని నాయకులు 1423–1740 •
కుతుబ్ షాహీ యుగము 1518–1687 •
నిజాము రాజ్యము 1742–1948 •
బ్రిటిషు రాజ్యము •
స్వాతంత్ర్యోద్యమము 1800–1947 •
ఆంధ్ర రాష్ట్రం ఏర్పాటు 1912–1953 • హైదరాబాదు రాష్ట్రం ఏర్పాటు 1948–1952 • ఆంధ్ర ప్రదేశ్‌ అవతరణ 1953–1956 •
ఏకీకృత ఆంధ్ర ప్రదేశ్ చరిత్ర 1956–2014




  1. వాశిష్టీపుత్ర శాతకర్ణి యొక్క వెండి నాణెం (సా.శ..160).
  2. ముందు: Bust of king. అశోకుని కాలమునాటి బ్రాహ్మీలిపిలో ప్రాకృతం: శిరి శాతకనీస రానో ... వసితిపుతస.

  3. వెనుక: ఎడమవైపు ఉజ్జయినీ/శాతవాహన చిహ్నం. కుడివైపు ఆరు అర్ధచంద్రాకారపు ఆర్చులతో చైత్యగిరి. క్రింది భాగములో నది. తెలుగు బ్రాహ్మీ లిపిలో: అరహనకు వహిత్తి మకనకు తిరు హతకనికో.









పూర్వయుగము క్రీ.పూ.1500 వరకు

సాతవాహనులు - క్రీ.పూ.200 - సా.శ.200మార్చు

  • క్రీ.పూ. 10, 000 - క్రీ.పూ. 8, 000 - పాత రాతి యుగము - కడప, కర్నూలు, గుంటూరు, నెల్లూరు, అనంతపురం, నల్గొండ, వరంగల్, కరీంనగర్ జిల్లాలలో ఈ కాలంనాటి పనిముట్లు దొరికాయి.
  • క్రీ.పూ. 8, 000 - క్రీ.పూ. 6, 000 - సూక్ష్మ రాతి యుగము - చిన్న పనిముట్లు - గిద్దలూరు, నాగార్జునకొండ, కొండాపూర్ ప్రాంతాలలోను, అదిలాబాద్ జిల్లాలోను ఈ కాలం అవశేషాలు లభించాయి.
  • క్రీ.పూ. 6, 000 - క్రీ.పూ. 2, 000 - కొత్త రాతి యుగము - గిద్దలూరులోను, బళ్ళారి జిల్లా సంగనకల్లులోను ఈ కాలం అవశేషాలు లభించాయి. మహబూబ్‌నగర్ జిల్లా ఉట్నూరు వద్ద పేడకుప్పలను తగలబెట్టిన మసిదిబ్బలను కనుగొన్నారు.
  • క్రీ.పూ. 2, 000 - క్రీ.పూ. 1, 000 - రాగి యుగము - బ్రహ్మగిరి, పుదుచ్చేరిల వద్ద రాగి, కంచు పనిముట్లు లభించాయి. కర్నూలు జిల్లా పాతపాడు వద్ద అలంకరించిన మట్టి పాత్రలు లభించాయి.
  • క్రీ.పూ. 1, 000 - క్రీ.పూ. 500 - ఇనుప యుగము - "రాక్షసిగుళ్ళు" అనే సమాధులు ఈ కాలంలో నిర్మించారు. దాదాపు ఆంధ్రదేశం (విశాఖ మినహా) అందటా ఈ కాలం ఆనవాళ్ళు లభించాయి. తెలంగాణ ప్రాంతంలో ఇనుప పనిముట్ల తయారీ ఆధారాలు అధికంగా దొరికాయి. వ్యవసాయం అభినృద్ధి చెందింది.


పూర్వ యుగము క్రీ.పూ 2000 - క్రీ.పూ 500

  • క్రీ.పూ. 2, 000 - 1, 500 కాలం - ఇండో-యూరోపియన్ జాతులు వాయవ్య సరిహద్దులగుండా భారత ఉపఖండంలో ప్రవేశించారు.
  • క్రీ.పూ. 1, 500 - 1, 000 కాలం - ఐతరేయ బ్రాహ్మణంలో ఆంధ్రుల గురించి మొదటిసారిగా ప్రస్తావన
  • క్రీ.పూ. 600 - జైన, బౌద్ధ మతాల ఆరంభం. మొదటినుండి ఆంధ్రదేశంలో విస్తరణ - ఉత్తర, దక్షిణ దేశాల మధ్య అధికమైన సంబంధం
  • క్రీ.పూ. 500 - 400 - బౌద్ధ జాతక కథలలో ఆంధ్రాపధం (భీమసేన జాతకం), ఆంధ్రనగరి (సెరివణిజ జాతకం) ప్రస్తావన
  • క్రీ.పూ. 500 - అపస్తంబ సూత్రాలు (గోదావరి ముఖద్వారంలో)
  • క్రీ.పూ. 700 - 300 ఉత్తరాన మగధ కేంద్రంగా మహా జనపదాల పాలన. నందవంశం ఇందులోదే - క్రీ.పూ.450 మహాపద్మనందుడు కళింగపై దండయాత్ర చేశాడు.
  • నంద వంశం (The Nanda Empire) భారతదేశ చరిత్రలో మగధ సామ్రాజ్యాన్ని క్రీస్తుపూర్వం 5వ, 4వ శతాబ్దాల మధ్య కాలంలో పాలించింది. నంద సామ్రాజ్యం తూర్పున బెంగాల్ నుండి పశ్చిమాన పంజాబ్ వరకు, దక్షిణంగా వింధ్య పర్వతాల వరకు విస్తరించింది.[1] వీరిని చంద్రగుప్త మౌర్యుడు ఓడించి మౌర్య సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించాడు.చంద్రగుప్తా మౌర్య మహాపద్మనంద వారసుడే.
మౌర్యకాలము క్రీ.పూ.322 - 184
మార్చు
క్రీ.పూ. 300 - మెగస్తనీసు చంద్రగుప్తుని ఆస్తానంలో ఉన్న యాత్రికుడు. ఆంధ్రుల గురించి ఇలా వ్రాశాడు - "ఆంధ్రులకు 30 నగర దుర్గాలు, 10 వేల పదాతి సైన్యం, 2వేల గుర్రపు దళం, వేయి ఏనుగులు ఉన్నాయి"
క్రీ.పూ. 310 - చంద్రగుప్తుని కాలంలో ఆంధ్ర దేశం మౌర్య సామ్రాజ్యంలో భాగమయ్యింది.
క్రీ.పూ. 272 - క్రీ.పూ.232 - అశోకుని పాలన. అశొకుని 13వ శిలాశాసనం ప్రకారం ఆంధ్రులు "రాజవిషయం"లో ఉన్నారు. అశోకుని ఎర్రగుడిపాడు శాసనం
క్రీ.పూ.255 - అశోకుని కళింగ దండయాత్ర
క్రీ.పూ.400 - 200 - బౌద్ధమతం ఆంధ్రదేశంలో అంతటా ఉచ్ఛదశలో ఉంది. ఆంధ్రుల ఏకీకరణకు మార్గం సానుకూలమయ్యంది.

విజయనగర సామ్రాజ్యం

విజయనగర సామ్రాజ్యం (కర్ణాట సామ్రాజ్

విజయనగర సామ్రాజ్యాన్ని (కర్ణాట సామ్రాజ్యం అని,పోర్చుగీసువారు బిస్నెగర్ రాజ్యం కూడా పిలుస్తారు). ఇది దక్షిణ భారతదేశంలోని దక్కను పీఠభూమి ప్రాంతంలో ఉంది. దీనిని 1336 లో సంగమ రాజవంశానికి చెందిన మొదటి హరిహర రాయుడు, సోదరుడు మొదటి బుక్క రాయుడు స్థాపించా 11 వ శతాబ్దం చివరి నాటికి ఇస్లామికు దండయాత్రలను నివారించడానికి దక్షిణాది శక్తుల ప్రయత్నాల పరాకాష్ఠగా ఈ సామ్రాజ్యం ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకుంది. ఇది 1646 వరకు కొనసాగినప్పటికీ 1565 లో తళ్ళికోట యుద్ధంలో దక్కను సుల్తానేట్ల సంయుక్త సైన్యాలుతో జరిగిన పోరాటంలో ఓటమి తరువాత దాని శక్తి క్షీణించింది. ఈ సామ్రాజ్యం దాని రాజధాని విజయనగరం పేరు మీద ఉంది. దీని శిథిలాలు ప్రస్తుత హంపి పరిసరాలలో ఉన్నాయి. హంపి ప్రపంచ వారసత్వ సంపదగా గుర్తించబడింది డొమింగో పేసు, ఫెర్నావో నూన్సు, నికోలో డా కాంటి వంటి మధ్యయుగ ఐరోపా ప్రయాణికుల రచనలు, స్థానిక భాషలలోని సాహిత్యం దాని చరిత్ర గురించి కీలకమైన సమాచారాన్ని అందిస్తాయి. విజయనగరం వద్ద జరిపిన పురావస్తు త్రవ్వకాలలో సామ్రాజ్యం శక్తి, సంపద వెల్లడయ్యాయి.

విజయనగర సామ్రాజ్యం

1336–1646

విజయనగర సామ్రాజ్యం, 1446, 1520 CE

స్థాయిసామ్రాజ్యమురాజధానివిజయనగరంసామాన్య భాషలుతెలుగు, కన్నడoమతం

హిందూ ధర్మంప్రభుత్వంరాచరికంరాజు 
• 1336–1356
మొదటి బుక్క భుపతి రాయలు
• 1642–1646
మూడవ శ్రీరంగరాయలుచరిత్ర 
• స్థాపన
18 ఏప్రిల్ 1336
• Earliest records
1082
• పతనం
1646
Preceded bySucceeded by
హొయసల సామ్రాజ్యం
కాకతీయులు
పాండ్య రాజ్యంమైసూరు రాజ్యం
కేళడి నాయకులు
తంజావూరు నాయకులుమదురై నాయకులుచిత్రదుర్గ నాయకులు
విజయనగర సామ్రాజ్యం
సంగమ వంశంమొదటి హరిహర రాయలు
1336-1356మొదటి బుక్క రాయలు
1356-1377రెండవ హరిహర రాయలు
1377-1404విరూపాక్ష రాయలు
1404-1405రెండవ బుక్క రాయలు
1405-1406మొదటి దేవ రాయలు
1406-1422రామచంద్ర రాయలు
1422వీర విజయ బుక్క రాయలు
1422-1424రెండవ దేవ రాయలు
1424-1446మల్లికార్జున రాయలు
1446-1465రెండవ విరూపాక్ష రాయలు
1465-1485ప్రౌఢ రాయలు
1485సాళువ వంశంసాళువ నరసింహదేవ రాయలు
1485-1491తిమ్మ భూపాలుడు
1491రెండవ నరసింహ రాయలు
1491-1505తుళువ వంశంతుళువ నరస నాయకుడు
1491-1503వీరనరసింహ రాయలు
1503-1509శ్రీ కృష్ణదేవ రాయలు
1509-1529అచ్యుత దేవ రాయలు
1529-1542సదాశివ రాయలు
1542-1570ఆరవీడు వంశంఅళియ రామ రాయలు
1542-1565తిరుమల దేవ రాయలు
1565-1572శ్రీరంగ రాయలు
1572-1586వెంకట యి
1586-1614శ్రీ రంగ రాయలు
 21614-1614రామదేవ రాయలు
1617-1632వెంకటiii
1632-1642శ్రీరంగ రాయలుiii
1642-1646
దక్షిణ భారతదేశంలో విస్తరించిన సామ్రాజ్యం వారసత్వసంబంధిత అనేక స్మారక చిహ్నాలను కలిగి ఉంది. వీటిలో బాగా తెలిసినది హంపి వద్ద ఉన్న నిర్మాణ సమూహం. దక్షిణ, మధ్య భారతదేశంలో వివిధ ఆలయ నిర్మాణ సంప్రదాయాలు విజయనగర నిర్మాణకళా శైలిలో నిర్మితమయ్యాయి. ఈ సంశ్లేషణ హిందూ దేవాలయాల నిర్మాణ ఆవిష్కరణలకు ప్రేరణనిచ్చింది. విజయనగరపాలన సమర్థవంతమైన పరిపాలన, శక్తివంతమైన విదేశీ వాణిజ్యం, నీటిపారుదల, నీటి నిర్వహణ వ్యవస్థ వంటి కొత్త సాంకేతిక పరిజ్ఞానాన్ని తీసుకువచ్చింది. సామ్రాజ్యం ప్రోత్సాహంతో కన్నడ, తెలుగు, తమిళం, సంస్కృతంలో లలిత కళలు, సాహిత్యం కొత్త ఎత్తులకు చేరుకోగలిగింది. ప్రస్తుత రూపంలో కర్ణాటక సంగీతం ఉద్భవించింది. విజయనగర సామ్రాజ్యం దక్షిణ భారత చరిత్రలో హిందూ మత ప్రచారం చేయడం ద్వారా దక్షిణ భరతదేశాన్ని సమైక్యపరచి ప్రాంతీయతను అధిగమించింది.

ఆనెగొంది 

విజయనగర సామ్రాజ్యాన్ని హరిహర (హక్క), బుక్క అనే అన్నదమ్ములు 1336 లో స్ధాపించారు. వారి రాజధాని మొదట ఆనెగొంది. ఆనెగొంది ప్రస్తుతము తుంగభద్ర ఉత్తర తీరమున ఒక చిన్న పల్లె. సామ్రాజ్యము బుక్కరాయని పరిపాలనలో అభివృద్ధి చెందిన తరువాత రాజధానిని తుంగభద్ర దక్షిణ తీరమున గల విజయనగరము నకు తరలించారు. ఈ సామ్రాజ్యం 1082 నుండి 1660 వరకు వర్ధిల్లింది. చివరి శతాబ్దాన్ని దీనికి క్షీణదశగా చెప్పుకోవచ్చు. సుల్తానుల సమాఖ్య వీరిని తళ్ళికోట యుద్ధంలో దారుణంగా ఓడించింది. సుల్తానుల సైన్యం రాజధానిని ఆరునెలల పాటు కొల్లగొట్టి, నేలమట్టం చేసింది. ఈ సామ్రాజ్యపు స్థాపన వివరాలూ, దాని చరిత్రలో ఎక్కువ భాగం అస్పష్టంగా ఉన్నాయి; కానీ దాని శక్తీ, అర్ధిక పుష్టి లను పోర్చుగీసు యాత్రికులైన డోమింగో పేస్‌, నూనిజ్‌ వంటి వారే కాక మరి కొందరు కూడా నిర్ధారించారు.
రాయలవారి రెండో రాజధాని పెనుగొండ. ప్రస్తుతం గంగావతి, ఆనెగొందిలో రాయల వంశానికి చెందిన 17వ తరం వారున్నారు. ఆనెగొందిలో ఏ ఇంట్లో పెళ్లి జరిగినా రాయల వారి ఇంటి నుంచే తాళిబొట్టు వెళుతుంది. ముస్లింలు సైతం ఏ పండుగ వచ్చినా నమాజ్ చేసిన తర్వాత నేరుగా రాయలవారి ఇంటికే వెళ్లి వారికి శుభాకాంక్షలు చెప్పిన తర్వాతే మిగతా కార్యక్రమాలు మొదలుపెడతారు. ఈ ఆచారం వందల సంవత్సరాలుగా ఆ గ్రామంలో కొనసాగుతోంది.
శ్రీరంగనాథస్వామి దేవాలయం, నవ బృందావనం, ఉచ్చప్పయ్య మఠం, 64 స్తంభాల మండపం, చింతామణి ఆలయం, గజశాల, ఒంటెశాల, ఆదిశక్తి దుర్గాదేవి ఆలయం, మేల్కోటే, గవి రంగనాథస్వామి దేవాలయం, పంపా సరోవరం (విజయలక్ష్మి దేవస్థానం), అంజినాద్రిబెట్ట ఆలయాలన్నింటిలోనూ రాయల కుటుంబీకుల ఆధ్వర్యంలోనే హోమాలు, ప్రత్యేక పూజలు జరుగుతుంటాయి. రాయల కుటుంబీకుల్లో ఎవరి వివాహం నిశ్చయమైనా మొదట హంపిలోనే పూజలు చేస్తారు.

మీరు నియాండర్తల్స్ గురించి ఎప్పుడైనా విన్నారా?  సుమారు 40 వేల ఏళ్ల క్రితమే ఈ జాతి అంతరించింది. తవ్వకాల్లో లభించిన నియాండర్తల్స్ జాతికి చెందిన మహిళ పుర్రె నుంచి ముఖాన్ని సృష్టించారు. 
#Neanderthals #SecretsOfNeanderthals
2700 B.C. Harappa Civilisation.
  1000 B.C. Aryans expand into the Ganga valley.
  900 B.C. Mahabharata War.
  800 B.C. Aryans expand into Bengal; Beginning of the Epic Age:
         Mahabharata composed, first version of Ramayana.
  550 B.C. Composition of the Upanishads.
  544 B.C. Buddha’s Nirvana.
  327 B.C. Alexander’s Invasion.
  325 B.C. Alexander marches ahead.
  324 B.C. Chandragupta Maurya defeats Seleacus Nicator.
  322 B.C. Rise of the Mauryas; Chandragupta establishes first Indian Empire.
  298 B.C. Bindusara Coronated.
  272 B.C. Ashoka begins reign ; Exclusive Interview with Ashoka.
  180 B.C. Fall of the Mauryas ; Rise of the Sungas.
  145 B.C. Chola king Erata conquers Ceylon.
  58 B.C. Epoch of the Krita-Malava-Vikram Era.
  30 B.C. Rise of the Satvahana Dynasty in the Deccan.
  40 A.D. Sakas in power in Indus Valley and Western India.
  50 A.D. The Kushans and Kanishkas.
  78 A.D. Saka Era begins.
  320 A.D. Chandragupta I establishes the Gupta dynasty.
  360 A.D. Samudragupta conquers the North and most of the Deccan.
  380 A.D. Chandragupta II comes to power; Golden Age of Gupta Literary Renaissance.
  405 A.D. Fa-hein begins his travels through the Gupta Empire.
  415 A.D. Accession of Kumara Gupta I.
  467 A.D. Skanda Gupta assumes power.
  476 A.D. Birth of astronomer Aryabhatta.
  606 AD హర్షవర్ధన్ గుప్తా ప్రవేశం.
  622 AD హెజిరా యుగం ప్రారంభమవుతుంది.
  711 AD ముహమ్మద్ బిన్ ఖాసిమ్ చేత సింధ్ పై దండయాత్ర.
  892 AD తూర్పు చాళుక్యుల ఆవిర్భావం.
  క్రీ.శ 985 చోళ రాజవంశం: గొప్ప రాజరాజు ప్రవేశం.
  1001 AD సుల్తాన్ మహుమద్ చేత జైపాల్ ఓటమి

ఏథెన్స్ పాశ్చాత్య సాహిత్యం జన్మస్థలంగా భావించబడుతుంది. గ్రీకు సాహిత్యం ప్రారంభంలో హోమర్: దిలియాడ్, ఒడిస్సీ రెండు స్మారక కట్టడాలు నిలిచాయి. కూర్పు తేదీలు ముందుగా ఈ రచనలు సుమారు క్రీ.పూ. 800 లేదా అంతకన్నా ముందుగా రచించబడినట్లు స్థిరపరచబడ్డాయి. సంప్రదాయాల కాలంలో పాశ్చాత్య సాహిత్యంలోని అనేక కళా ప్రక్రియలు మరింత ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకున్నాయి. సంగీత సాహిత్యం, ఓడెస్, పాస్టర్, ఎలిజియస్, ఎపిగ్రాంస్ సాహిత్యప్రక్రియలు, హాస్య, విషాదం నాటకీయ ప్రదర్శనలు, చరిత్రాత్మకత, అలంకార పరిశోధనలు, తాత్విక మాండలికాలు, తాత్విక గ్రంథాలయాలు ఈ కాలంలో జరిగాయి. సాహిత్య కవులలో సప్ఫో, పిందర్ ప్రాధాన్యత వహించారు. సాంప్రదాయ యుగం కూడా " డ్రామా డాన్ " (నాటక ఉదయం) ను చూసింది.

ఇతర గ్రంధాలతో పోలికలు
మార్చు
జలప్రళయం గురించి కేవలం గిల్గమేష్ కావ్యంలోనే కాక ఇతర మత గ్రంథాల్లో కూడా అందుబాటులోకి వచ్చింది. శతపధ బ్రాహ్మణంలో చేప అవతారంలో ఉన్న విష్ణువు మానవజాతికి మూలపురుషుడైన మనును జలప్రళయం నుండి రక్షిస్తాడు. బైబిల్ పాత నిబంధన గ్రంథంలోని యహోవా దేవుడు చెప్పిన ప్రకారం నోవహు పెద్ద ఓడను నిర్మించుకుని అందులో సమస్త జీవరాశులతో సహా జలప్రళయం నుండి తప్పించుకుంటాడు. గ్రీకు గ్రంథాల్లో డెక్యూలియన్ సృష్టించిన జలప్రళయం నుండి జూస్ పుత్రుడైన మెగారస్ గెరానియా పర్వతానికి ఈది తప్పించుకున్నాడు. గిల్గమేష్ కావ్యంలో నిత్యయవ్వనం ప్రసాదించే మొక్క రామాయణం యుద్ధకాండలో సంజీవని పేరుతో చెప్పబడింది.
సా.శ. 1520 వ సంవత్సరంలో పోర్చు గీసు దేశస్థుడైన డొమింగో పీస్ శ్రీకృష్ణదేవరాయలు రాజ్య పాలన చేయుచుండగా విజయనగరానికి వచ్చి ఇక్కడ ప్రత్యక్షంగా చూసిన విశేషాలను సందర్భానుసారంగా ఇంతవరకు చదివారు. ఇప్పుడు హంపి బజారు గురించి ఏమన్నాడో చదవండి. తర్వాత ప్రస్తుతం హంపి బజారు ఎలా ఉందో చదవవచ్చు. "విరూపాక్షాలయం ముఖానికి ఎదురుగా అత్యంత అందమైన ఇళ్లలోను, వరండాలతోను, అలరారు తున్న వీధిలో ఉన్నది. వీటిలో ఇక్కడికొచ్చే భక్తులకు, వసతి గృహాలకు వసతి కల్పించడానికి వీలుగా ఉంది. ధనవంతులకు కూడా యాత్ర వసతి గృహాలు ఉన్నాయి. రాజుగారి బసకు కూడ ఈ వీధిలో ఒక భవనం ఉంది. ఇక్కడ ఒక పెద్ద రథం ఉంది. ఉత్సవ దేవతలలో ఉంది. ఇక్కడే వజ్రాలు, రత్నాలు అమ్ముతున్నారు.. ........." అని అన్నాడు. హంపి
7 వ శతాబ్దం 
హర్షచరిత్ర ఒక ప్రసిద్ధ చారిత్రక గ్రంథం, దీనిని బాణభట్టుడు (బాణా) రచించాడు. ఇది హర్ష వర్ధనుడి పాలనకు సంబంధించిన సారాంశాన్ని అందిస్తుంది. హర్ష వర్ధనుడు 7వ శతాబ్దంలో ఉత్తర భారతదేశాన్ని పరిపాలించిన ప్రముఖ రాజు.

ఈ గ్రంథం రాజు హర్ష వర్ధనుడి జీవితంలోని ముఖ్య ఘట్టాలను, అతని విజయాలను, పరిపాలనా విధానాలను వివరిస్తుంది. హర్షచరిత్రను చరిత్రను మాత్రమే కాకుండా, ఒక సాహిత్య రచనగా కూడా పరిగణిస్తారు. దీనిలో కవి బాణభట్టుడు తన సృజనాత్మక శైలిని ఉపయోగించి, హర్ష వర్ధనుడి గౌరవాన్ని పెంచే విధంగా కథను వివరించాడు.
భావన (మానవ సంబంధాలు మరియు మానవ వనరుల అభివృద్ధి)