ఆకాశంలోని మన సూర్యుడు , పాలపుంత గేలక్సీ లోని ఒక నక్షత్రం ; మన సౌరమండలములో భూమి , ఇతర గ్రహాలు సూర్యుని చుట్టూ పరిభ్రమిస్తూ ఉంటాయి .
కొన్ని కోట్ల నక్షత్రాల సముదాయం గెలాక్సీ అయితే అటువంటి గెలాక్సీలు మరి కొన్ని కోట్లుగా ఉన్నట్లు నిర్ధారించబడింది. ఒక గెలాక్సీ పేరు మిల్కీవేవ్ లేదా పాలపుంత. అందులో ఒక మూల ఉన్న నక్షత్రం సూర్యుడు. అనగా అనంత విశ్వంలో విస్తరించిన కోట్లాది నక్షత్రాలలో సూర్యుడు కూడా ఒక నక్షత్రం. ఆ సూర్యగోళం భూమి నుంచి 10 కోట్ల మైళ్ళ దూరంలో ఉండి తన చుట్టూ తిరుగుతూ శక్తిని వెదజల్లుతూ ఉంది. సూర్యుని వ్యాసాన్ని 8,66,000 మైళ్ళుగా లెక్కవేశారు.
సూర్య భ్రమణం 25days
సూర్య పరిభ్రమణం 25 cr yrs to galaxy
18 సార్లు మన గెలక్సీ చుట్టూ ×25 కోట్ల సం (ఒక రౌండ్) = 450 yrs సూర్యుడు పుట్టి ఇప్పటికి
భూమి చుట్టుకొలత అంటే భూమి చుట్టూ ఉన్న దూరం . భూమధ్యరేఖ చుట్టూ కొలుస్తారు, ఇది 40,075.017 కిమీ (24,901.461 మైళ్ళు)
- మన గెలాక్సీలో 400బిలియన్ నక్షత్రాలు
- అన్ని నక్షత్రాల్లో ఒకటి మన సూర్యుడు
- గ్రహాలన్నింటిని తనతో పాటే తిప్పుతున్న సూర్యుడు
- గంటకు 8లక్షల ఎత్తుతో సూర్యభ్రమణం
- గెలాక్సీని ఓ చుట్టు చుట్టిరావటానికి 25కోట్ల సంవత్సరాలు
శతబ్దాలు - చరిత్ర
పాతరాతి యుగం
కొత్తరాతి యుగం
కంచుయుగం
మొదటి నగరీకరణ (క్రీ.పూ.3300 – క్రీ.పూ.1500)
మహాజనపదములు
ద్వితీయ నగరీకరణ (క్రీ.పూ 600 – 200)
చరిత్ర ఆధారాలు పూర్వ పరాలు సేకరణ :
ప్రపంచ చరిత్ర
Stone Age: It is divided into three phases:
Paleolithic,
Mesolithic,
and Neolithic.
In the Paleolithic period, the emergence of Homo sapiens and the use of primitive tools occurred, while the Neolithic period led to agriculture and the development of permanent settlements.
Cultural Development: During this time, cave paintings, megalithic structures (like Stonehenge), and early belief systems (such as animism and ancestor worship) evolved.
A. ప్రాచీన యుగం
1. వివరణ:
1. Paleolithic - పురాతన రాతి మానవ యుగం
2. Mesolithic - మధ్య రాతి మానవ యుగం
3. Neolithic - నూతన రాతి మానవ యుగం
పాలియోలిత్ కాలంలో హోమో సాపియన్స్ యొక్క ఉత్పత్తి మరియు ప్రాథమిక సాధనాల ఉపయోగం ఉంది,
అయితే నియోలితిక్ కాలం లో వ్యవసాయమునకు మరియు శాశ్వత కట్టెలకు దారితీసింది.
సాంస్కృతిక అభివృద్ధి: ఈ కాలంలో గుహా చిత్రాలు, మెగలిథిక్ నిర్మాణాలు (స్టోన్‌హెంజ్ లాంటి), మరియు మొదటి నమ్మక విధానాలు (ఆనిమిజం మరియు తండ్రి పూజ) అభివృద్ధి చెందాయి.
2. ప్రధాన సంఘటనలు:
వ్యవసాయ ఆవిష్కరణ (సుమారు 10,000 BCE), శాశ్వత సమాజాల మరియు నాగరీకతల స్థాపనకు దారితీసింది.
పశువుల మరియు మొక్కల సంరక్షణ, సమాజ నిర్మాణాలు మరియు ఆర్థిక వ్యవస్థలపై గణనీయ ప్రభావాన్ని చూపింది.
B. ప్రాచీన నాగరికతలు
1. వివరణ:
రాత రాయడం మరియు సంక్లిష్ట సమాజాల ఉనికి ఈ కాలాన్ని సూచిస్తుంది. ముఖ్యమైన నాగరికతలు:
1.ఆర్యుల నాగరికత
1500 BCE – 1200 BCE:
(Aryan Civilization) యొక్క కాలపరిమితి కింద ప్రధానంగా వేద కాలం (Vedic Period) మరియు ఆ సమయంలో ఆర్యుల సమాజం, సంస్కృతి మరియు మత ప్రవర్తనలు చేర్చబడ్డాయి. ఆ కాలం గురించి సాధారణంగా చెప్పగల timeline:
1500 BCE – 1200 BCE: ఆర్యులు భారత ఉపఖండంలో ప్రవేశించడం ప్రారంభించిన కాలం. ఈ కాలంలో వేద సంస్కృతిని అంగీకరించినట్లు భావిస్తారు, ఇది వేద కాలం ప్రారంభం.
దాసరాజ్ఞ యుద్ధం (The Battle of the Ten Kings) వేదకాలంలో ఒక ప్రముఖ సంఘటన, ముఖ్యంగా ఋగ్వేదంలో ప్రస్తావించబడిన ఒక పెద్ద యుద్ధం. ఈ యుద్ధం ప్రాచీన వేద సమాజంలో చాలా కీలకమైనది, ఎందుకంటే ఇది ఆ సమాజంలోని రాజకీయ, సామాజిక, మరియు ప్రాంతీయ స్థాయిలను ప్రతిఫలిస్తుంది.
దాసరాజ్ఞ యుద్ధం నేపథ్యం:
దాసరాజ్ఞ యుద్ధం అనేది వేద కాలపు ఒక బహు రాజ్యాల మధ్య జరిగిన యుద్ధం. ఈ యుద్ధం ఋగ్వేదం యొక్క ఏడవ మండలంలో ప్రస్తావించబడింది.
ఈ యుద్ధం ప్రధానంగా సుదాస్ అనే రాజు మరియు అతని పూరువుల పక్షం (తృత్సు వంశం) మరియు అతనికి వ్యతిరేకంగా ఇతర పది రాజ్యాల కూటమి మధ్య జరిగింది.
సుదాస్ వ్యతిరేకంగా పది రాజ్యాలు కలిసి ఈ యుద్ధం చేశారు, అందుకే దీనికి దాసరాజ్ఞ యుద్ధం (Ten Kings' Battle) అని పేరు వచ్చింది.
యుద్ధంలో ప్రధాన పాత్రధారులు:
సుదాస్: తృత్సు వంశానికి చెందిన రాజు, అతను భరతుల పక్షాన ఉన్నాడు.
పది రాజ్యాల కూటమి: ఈ యుద్ధంలో సుదాస్‌పై పోరాడిన పది రాజ్యాల రాజులు వీటికి చెందినవారు: పూరు, యదు, తుర్వస, ద్రుహ్యు, అనూ, అలీనా, పక్త, భలానస, శివ మరియు విషాణిన్.
యుద్ధం ఎలా జరిగింది:
ఈ యుద్ధం పరుష్ణి నది (ప్రస్తుత రావి నది) ఒడ్డున జరిగింది. పది రాజ్యాల కూటమి సుదాస్‌ను ఓడించడానికి ప్రయత్నించినప్పటికీ, సుదాస్ విజయం సాధించాడు.
ఈ యుద్ధం తర్వాత సుదాస్ వేదకాలపు గౌరవనీయ నాయకుడిగా ఎదిగాడు, మరియు ఈ యుద్ధం వేదాల్లో సుదాస్ విజయాన్ని ప్రశంసిస్తూ కీర్తించబడింది.
దాసరాజ్ఞ యుద్ధం ప్రాముఖ్యత:
ఇది ప్రాచీన వేద సమాజంలో ఉన్న త్రైబల్ (గోత్ర) పోరాటాల ఒక ఉదాహరణ, మరియు ఆ కాలంలో గోత్ర రాజకీయాల ప్రాముఖ్యతను తెలియజేస్తుంది.
ఈ యుద్ధం వేద సమాజంలోని అధికార మార్పిడులను ప్రతిబింబిస్తుంది, మరియు గోత్ర సమూహాలు ఎలా ప్రాధాన్యం పొందాయో అర్థం చేసుకోవడానికి ముఖ్యమైనది.
ఇది వేదకాలపు సామాజిక మరియు రాజకీయ దృశ్యాలను కూడా ప్రతిబింబిస్తుంది, ఎక్కడ గోత్రాల మధ్య సార్వభౌమత్వం కోసం పోరాటాలు జరిగేవి.
దాసరాజ్ఞ యుద్ధం వేద సమాజంలోని శక్తి సంతులనం, మరియు రాజకీయం ఎలా అభివృద్ధి చెందిందో తెలియజేసే ఒక ప్రధాన సంఘటన.
1200 BCE – 500 BCE: వేద కాలం యొక్క తరువాతి దశ, ఇందులో యాజుర్వేద, సామవేద వంటి వేదాలు రచించబడ్డాయి మరియు ఉపనిషత్తుల ఉత్పత్తి జరిగింది.
The Upanishads are ancient Indian texts that form the philosophical foundation of Hinduism. They are considered the concluding part of the Vedas, the oldest sacred scriptures of Hinduism, and primarily focus on exploring the nature of ultimate reality, the self, and the universe.
Key Concepts in the Upanishads:
1. Brahman: The ultimate reality or supreme cosmic power. It is formless, infinite, and transcendent.
2. Atman: The individual soul or self, which is ultimately one with Brahman. The realization that Atman is Brahman is central to Upanishadic thought.
3. Moksha: Liberation from the cycle of birth, death, and rebirth (samsara). It is achieved through self-realization and the understanding of the unity of Atman and Brahman.
4. Jnana (Knowledge): Knowledge that leads to liberation. The Upanishads emphasize self-knowledge and realization of the truth about one's divine nature.
5. Meditation (Dhyana): The Upanishads stress the importance of meditation as a means to realize the divine essence and to attain moksha.
Some Famous Upanishads:
1. Isha Upanishad: Focuses on the concept of the self and the Supreme Being.
2. Kena Upanishad: Discusses the nature of Brahman and how it is beyond the understanding of the human mind.
3. Katha Upanishad: Explores the concept of death and the nature of the soul.
4. Chandogya Upanishad: Contains famous teachings on the unity of Atman and Brahman.
5. Mundaka Upanishad: Introduces the idea of two kinds of knowledge – one that is worldly and the other that leads to liberation.
6. Taittiriya Upanishad: Focuses on the nature of human experience and the layers of existence, from physical to spiritual.
Influence:
The Upanishads have deeply influenced not only Hinduism but also various other Indian philosophies and religious traditions. They contributed to the development of ideas in Buddhism, Jainism, and even influenced Western philosophical thought, especially through the works of thinkers like Schopenhauer, Emerson, and Thoreau.
1000 BCE – 500 BCE: ఈ కాలంలో ఆర్యులు చిన్న రాజ్యాలను స్థాపించి, అవి పెద్ద సామ్రాజ్యాలుగా విస్తరించాయి. ఇదే కాలం మహాజనపదాలు, హిందూ ధర్మం, జైన మరియు బౌద్ధం వంటి మతాలలో వెలుగు చూసింది.
ఈ కాలంలో ఆర్యుల సమాజం బాగా సంఘటితంగా, వేద విధానాలు మరియు ఆచారాలతో ఏర్పడింది, ఇది భారత నాగరికతకు బలమైన ప్రేరణను అందించింది.
ఇది ఒక సాధారణ అంచనా, మరియు ఖచ్చితమైన తేదీలపై scholars మధ్య వివిధ అభిప్రాయాలు ఉంటాయి.
వేదకాల జనపదాలు లేదా మహాజనపదాలు ప్రాచీన భారతదేశంలో సామాజిక, రాజకీయ, మరియు సాంస్కృతిక దృక్పథాల పరంగా చాలా ముఖ్యమైనవి. ఇవి వేదకాలంలో ఏర్పడిన పది నుంచి పదినాలుగు పెద్ద రాజ్యాలు లేదా జనపదాలుగా ప్రసిద్ధి చెందాయి. వీటిని ప్రాముఖ్యంగా మహాజనపదాలు అని పిలుస్తారు, ఇవి ఆ కాలపు ముఖ్యమైన రాజ్యాలు, మరియు అట్టి రాజ్యాలు భౌగోళికంగా మరియు రాజకీయంగా భారతదేశాన్ని ప్రభావితం చేశాయి.
వేదకాలంలో 16 ప్రధాన మహాజనపదాలు ఉండేవి. ఇవి బౌద్ధ సాహిత్యంలో ప్రస్తావించబడ్డాయి. ఇవి దిగువ విధంగా ఉన్నాయి:
1. అంగ
2. మగధ
3. కాశి
4. వత్స
5. కోశల
6. శూరసేన
7. పఞ్చాల
8. కురు
9. మత్స్య
10. చేది
11. అవంతి
12. గాంధార
13. కంబోజ
14. అశ్మక
15. మూలక
16. వృజి లేదా వజ్జి
మహాజనపదాలు ప్రాచీన భారతదేశంలోని 16 మహాజనపదాలలో భాగం. ఈ మహాజనపదాల ప్రస్తుత స్థానాలు క్రింది విధంగా ఉన్నాయి:
1. అంగ: ఇప్పటి బీహార్ రాష్ట్రంలోని ముంగేర్ మరియు భాగల్పూర్ ప్రాంతాలు.
2. మగధ: ప్రస్తుత బీహార్‌లోని పాట్నా మరియు గయా ప్రాంతాలు.
3. కాశి: ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని వారణాసి (బనారస్) నగరం.
4. వత్స: ప్రస్తుత ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని అలహాబాద్ (ప్రయాగ్‌రాజ్) ప్రాంతం.
5. కోశల: ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని అయోధ్య మరియు సావ్రస్తి ప్రాంతాలు.
6. శూరసేన: ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని మథురా ప్రాంతం.
7. పఞ్చాల: ఉత్తరప్రదేశ్‌లోని రోహిల్ఖండ్ మరియు దోయాబ్ ప్రాంతాలు.
8. కురు: ప్రస్తుత హర్యానా మరియు ఢిల్లీ ప్రాంతాలు.
9. మత్స్య: రాజస్థాన్‌లోని జైపూర్ మరియు అల్వార్ ప్రాంతాలు.
10. చేది: మధ్యప్రదేశ్‌లోని బుందేల్‌ఖండ్ ప్రాంతం.
11. అవంతి: మధ్యప్రదేశ్‌లోని ఉజ్జయిని (ఉజ్జయినీ) మరియు మహిష్మతి ప్రాంతాలు.
12. గాంధార: ప్రస్తుత పాకిస్తాన్‌లోని పేశావర్ మరియు రావల్పిండి ప్రాంతాలు.
13. కంబోజ: ప్రస్తుత పాకిస్తాన్‌లోని హజారా ప్రాంతం.
14. అశ్మక: మహారాష్ట్రలోని గోదావరి నది తీర ప్రాంతం.
15. మూలక: ప్రస్తుత మహారాష్ట్రలోని భాగాలు.
16. వృజి లేదా వజ్జి: బీహార్‌లోని వైశాలి ప్రాంతం.
ఈ మహాజనపదాలు ప్రాచీన భారతదేశంలో ముఖ్యమైన రాజకీయ, సామాజిక, ఆర్థిక కేంద్రాలుగా ఉన్నాయి.
వేదకాలపు జనపదాలు పటిష్టమైన రాజకీయ వ్యవస్థలు, విశాలమైన సామ్రాజ్యాలు, మరియు చారిత్రక మార్పులకీ మూలస్థానాలుగా మారాయి. వీటి గురించి ముఖ్య సమాచారం బౌద్ధ మరియు జైన సాహిత్యంలో కనిపిస్తుంది. మగధ, వత్స, కోశల, మరియు అవంతి వంటి మహాజనపదాలు భారతదేశ రాజకీయ చరిత్రలో చాలా గంభీరమైనవి.
ఈ మహాజనపదాలు వేదకాలం నుంచి బౌద్ధకాలం వరకు తమ సాంస్కృతిక, ఆర్థిక, మరియు సామాజిక విధానాలతో ప్రాచుర్యం పొందాయి.
2.మేసోపొటామియా చరిత్ర
3000 BCE నుండి 539 BCE
(Mesopotamian Civilization) ప్రాచీన భారతదేశం మరియు సుదూర ప్రాంతాల ఒక గొప్ప నాగరికత. ఇది తూర్పు మధ్య ప్రాచ్య ప్రాంతంలో, ప్రధానంగా ఇరాక్ లో విస్తరించింది. ఇది సుమారు 3000 BCE నుండి 539 BCE వరకు.
మెసోపోటామియా నాగరికత కాలపరిమితి (Mesopotamian Civilization Timeline):
BCE – 2340 BCE:
సుమేరియన్ నాగరికత (Sumerian Civilization)
సుమేర్లు (Sumerians) మొదటి నగర రాజ్యాలను స్థాపించారు.
రాతిపతకాలు, పదాలు, క్రమంగా భాషా వ్యవస్థను అభివృద్ధి చేసారు.
2340 BCE – 1700 BCE:
ఆక్కడియన్ నాగరికత (Akkadian Civilization)
సార్గోన్కి (Sargon of Akkad) నాయకత్వంలో అక్కడియన్లు మెసోపోటామియాలోని ఒక పెద్ద సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించారు.
1900 BCE – 1600 BCE:
బాబిలోనియన్ నాగరికత (Babylonian Civilization)
హామురాబి (Hammurabi) మహారాజు రాజ్యాన్ని స్థాపించి, ప్రసిద్ధ హామురాబి కోడ్ (Hammurabi's Code) రూపొందించాడు, ఇది న్యాయ వ్యవస్థకు సంబంధించిన మొదటి చట్టాల సరళి.
1200 BCE – 539 BCE:
అసిరియన్ నాగరికత (Assyrian Civilization)
అసిరియులు శక్తివంతమైన సైన్యాన్ని సృష్టించి, సుమేర, అక్కద్, బాబిలోన్ ప్రాంతాలను ఆక్రమించారు.
ఈ కాలం చివరగా, బాబిలోనియన్ సామ్రాజ్యం పతనమైంది, మరియు 539 BCE లో పర్షియన్ సామ్రాజ్యానికి ఆ ప్రాంతం దక్కింది.
ఈ నాగరికతలు వ్రాసే విధానం, లిఖిత మరియు శిల్పం, మానవ సంస్కృతికి బలమైన మార్పులు తీసుకొచ్చాయి.
సారాంశం:
మెసోపోటామియా నాగరికత సుమేరియన్లు ప్రారంభించి, అక్కడియన్లు, బాబిలోనియన్లు, అసిరియన్లు వంటి ప్రముఖ రాజ్యాల మధ్య విస్తరించి, 539 BCEలో పర్షియన్ల చేతిలో పతనమైంది.
ఈ కాలాన్ని "ప్రపంచపు పుట్టుక" (Cradle of Civilization) అని కూడా పిలుస్తారు.
1. భూగోళ శ్రేణి:
మేసోపొటామియా అంటే "నదుల మధ్య" అని అర్థం, ఇది టైగ్రిస్ మరియు ఎఫ్రాటిస్ నదుల మధ్య ఉన్న ప్రాంతానికి సంబంధించినది, ప్రాథమికంగా ప్రస్తుత ఇరాక్‌లో ఉంది.
2. ప్రారంభ నాగరికతలు:
సుమేర్ (సి. 4500 - 1900 BCE): ఇది మాస్ట్రయా నాగరికతలలో మొదటిది, సుమేరియన్లు ఉరక్ మరియు ఉర్ వంటి నగర రాష్ట్రాలను అభివృద్ధి చేశారు. వారు జిగ్గురాత్లు (చిమ్మతల వంటి పిరమిడ్లు), కునీఫోర్మ్ రాయడం మరియు వ్యవసాయం మరియు వాణిజ్యంలో ఆధునికతను కల్పించారు.
అక్కడియన్ల సామ్రాజ్యం (సి. 2334 - 2154 BCE): ఈ సామ్రాజ్యం సార్గన్ ఆఫ్ అక్కాడ్ ద్వారా స్థాపించబడింది, ఇది వివిధ నగర రాష్ట్రాలను ఒకటిగా కలిపింది మరియు అక్కడియన్ భాషను వ్యాపించింది.
3. బాబెలియన్ యుగం:
బాబెల్ (సి. 1894 - 539 BCE): ఈ నగరం హమ్మురాబీ రాజ్యంపై ప్రసిద్ధి చెందింది, ఇది హమ్మురాబీ సంక్షిప్త చట్టం కోసం ప్రసిద్ధి, ఇది ప్రపంచంలోని ప్రాచీన చట్టాలలో ఒకటి.
న్యూ-బాబెలియన్ సామ్రాజ్యం (సి. 626 - 539 BCE): ఈ కాలంలో ఆర్కిటెక్చర్‌లో ముఖ్యమైన అభివృద్ధులు చోటుచేసుకున్నారు, అందులో బాబెల్ యొక్క హ్యాంజింగ్ గార్డెన్స్ కూడా ఉన్నాయి మరియు గణిత శాస్త్రం మరియు తారాగణనలో పురోగతి జరిగింది.
4. అస్యూరియన్ ఆధిక్యం:
అస్యూరియన్ సామ్రాజ్యం (సి. 911 - 609 BCE): సైనిక సామర్థ్యాలకోసం ప్రసిద్ధి చెందిన అస్యూరియన్‌లు వారి విజయాలతో విస్తృతమైన సామ్రాజ్యాన్ని స్థాపించారు మరియు సాంస్కృతిక మరియు శాస్త్రీయ అభివృద్ధులకు ఆధారం కల్పించారు.
5. సాంస్కృతిక సంతానం:
మేసోపొటామియా అనేక ఆవిష్కరణలకు ప్రసిద్ధి చెందింది, అందులో చక్రం, పద్ధతి మరియు నీటి వ్యవస్థలు ఉన్నాయి. వారి రచనా విధానం (కునీఫోర్మ్) చరిత్రను నమోదుచేసే పునాది వేసింది.
6. క్షీణత మరియు వారసత్వం:
ఈ ప్రాంతం పర్షియన్లు, గ్రీకులు మరియు రోమన్‌ల చేత ఆక్రమణలు ఎదుర్కొంది. అయినప్పటికీ, మేసోపొటామియా సంస్కృతి తరువాతి నాగరికతలను ప్రభావితం చేసింది, ప్రత్యేకించి ప్రభుత్వ, చట్ట మరియు సాహిత్యంలో.
ఇజిప్ట్ – ప్రాచీన సంస్కృతి:
భూభాగం:
ఇజిప్ట్ ఉత్తర ఆఫ్రికాలో నైరుతి కోణంలో ఉంది. నైల్ నది చుట్టూ ఈ ప్రాంతం పురాతన కాలంలో అభివృద్ధి చెందింది. నదీ ప్రవాహం వల్ల వచ్చే సారవంతమైన మట్టితో వ్యవసాయం మరియు నాగరికత వికసించాయి. ఇజిప్ట్ చరిత్ర సుమారు క్రీ.పూ. 3100 ప్రాంతంలో ప్రారంభమైంది.
ప్రధాన చారిత్రక దశలు:
1. పాత రాజ్యము (క్రీ.పూ. 2686 - 2181):
దీనిని పిరమిడ్ల యుగం అని పిలుస్తారు.
గ్రేట్ పిరమిడ్ ఆఫ్ గిజా వంటి అద్భుత నిర్మాణాలు.
ఫరోలను (రాజులను) దేవతలుగా గౌరవించడం.
2. మధ్య రాజ్యము (క్రీ.పూ. 2055 - 1650):
ఆర్థిక పురోగతి మరియు సాంస్కృతిక వికాసం.
అంతఃకలహాల తర్వాత ఐక్యత నెలకొనింది.
3. క్రొత్త రాజ్యము (క్రీ.పూ. 1550 - 1070):
ఈ దశలో ఇజిప్ట్ అధిక శక్తి మరియు సంపదను పొందింది.
తుటాంకహామున్, హాట్షెప్సుట్, రామసెస్-II వంటి ప్రసిద్ధ ఫరోలు పరిపాలించారు.
సైనిక విజయాలు మరియు ప్రాంతీయ ప్రభావం.
మతం మరియు సంస్కృతి:
ఇజిప్టు ప్రజలు బహుదేవోపాసకులు, వారు రా (సూర్యదేవుడు), ఒసిరిస్ (పాతాళం దేవుడు), ఐసిస్ (మంత్రల పవిత్ర దేవి) వంటి దేవతలను ఆరాధించేవారు.
మరణానంతర జీవితం పట్ల పెద్ద విశ్వాసం ఉండేది. దీనితోనే మమ్మిఫికేషన్ (శరీర సంరక్షణ) మరియు టుంబుల నిర్మాణాలు ఉద్భవించాయి.
ఇజిప్ట్ యొక్క విశేష దోహదాలు:
1. నిర్మాణాలు: పిరమిడ్లు, దేవాలయాలు, స్ఫింగ్స్ వంటి అద్భుతాలు.
2. భాష: హైరోగ్లిపిక్స్ అనే పురాతన లిపిని అభివృద్ధి చేయడం.
3. శాస్త్రం మరియు గణితం: వైద్యం, నక్షత్ర శాస్త్రం, మరియు నిర్మాణాలలో కృషి.
4. కళ: శిల్పకళ, చిత్రలేఖన, ప్రకృతి దృశ్యాలను ప్రతిబింబించే శిల్పాలు.
పతనం:
ఇజిప్టు అస్సిరియన్లు, పర్శియన్లు, గ్రీకులు (అలెగ్జాండర్ ది గ్రేట్) మరియు రోమన్లు వంటి సామ్రాజ్యాల దాడులను ఎదుర్కొంది. క్లీopatra పాలన అనంతరం క్రీ.పూ. 30లో ఇది రోమ్ సామ్రాజ్యంలో భాగమైంది.
ప్రస్తుత కాలంలో, ప్రాచీన ఇజిప్టు అంటే మానవతా విజ్ఞానం, ఆధ్యాత్మికత మరియు కళాత్మక వైభవానికి గుర్తు.
TOI
Read ePaper
society & culture
Decoding 6,000-Year-Old Language Can Bury North-South Divide
Brishti Guha
Mar 8, 2025 | 13:09 IST
Given the immense interest sparked by Nirmala Sitharaman’s post, The Times of India has made this piece free to read. Yajnadevam’s research challenges the Aryan invasion theory—was Sanskrit spoken & written in 4000 BCE? Read on to explore a potential rewriting of history.
Yajnadevam, aka Bharath Rao, is a rare cryptographer – among epigraphists, archaeologists, linguists etc – who can claim to have cracked the code to deciphering the Indus Valley script. The earliest pottery with Indus script symbols dates to 4,000 BCE. Ever since, the Indus script has resisted attempted decipherments.
Some of the most famous decipherments of other ancient scripts were made largely due to the presence of bilingual or trilingual inscriptions. For example, during Napoleon’s invasion of Egypt, his army found the Rosetta Stone while demolishing a fort. This had the same message written in ancient Greek, Egyptian hieroglyphics, and another ancient Egyptian script. While England seized the Rosetta Stone after defeating France, a French scholar, Champollion, managed to decipher hieroglyphics using the fact that the same Greek names occurred both in the Greek portion and the hieroglyphic portion of the inscription.
Another famous decipherment was due to Henry Rawlinson, a young cadet with the East India Company’s army, who taught himself Persian and was posted to Persia. He travelled to the Zagros Mountains, where there was a trilingual inscription in old Persian cuneiform, Elamite, and Sumerian. Risking his life, Rawlinson managed to climb the sheer cliff and accurately copy the entire inscription. Later, he would use his knowledge of Persian to decipher the old Persian portion, which was key to also deciphering the Elamite and Sumerian scripts.
Closer home, a breakthrough in the decipherment of the Brahmi script was made using a bilingual coin minted by the Indo-Bactrian king, Agathocles. The coin had his name in Greek on one side, and in Brahmi on the other. Unlike all these cases, however, no bilingual or trilingual has been found for the Indus script. Indus inscriptions were never conveniently accompanied by another identical message in a known script!
Yajnadevam used cryptography, treating the unknown Indus script as a cipher encoding a known language (for which he had to first determine which language would be the best candidate). His work was built on information theory, specially on a famous 1945 paper written by Claude Shannon, the father of modern information theory. During World War II, Shannon was asked to determine how to make secret codes unbreakable. However, Shannon found that all codes could be broken once enough messages written in code had been read.
Moreover, reading enough text ensured that the solution found by the code-breakers was unique. Uniqueness and correctness mean that if I decipher your code as saying, “We will bomb the enemy on Tuesday,” it is not possible for the code to also mean, “We will have eggs for breakfast.” This had also been how, many centuries ago, an English code-breaker had broken the coded messages sent by Mary, Queen of Scots, to her loyalists, simply by intercepting enough of her coded letters.
Three more most read TOI+ stories:
Abdul Hamid won India the 1965 war. Why is his legacy under attack?
Cricket's darkest overs: When Pakistani umpires denied India victory
She was young, healthy, full of life — so why did her heart suddenly stop?
Most earlier attempts at decipherment involved assigning values to very short inscriptions (one or two symbols long). However, when the same symbols occurred in longer inscriptions, the assigned values would fail to result in a meaningful phrase or a grammatically correct word – resulting in the decipherers assigning an entirely different possible meaning to the same symbols once they occurred in longer inscriptions. Thus, the number of possible solutions kept going up as more messages were read, so no one could say what the correct solution actually was.
As an example, suppose a decipherer finds three one-symbol inscriptions and thinks they mean “cat”, “jar”, and “go”. But he then finds a fourth inscription with all three of these symbols. It is hard to justify “cat jar go” as a meaningful sentence, and so he must assign a completely different meaning to this combination of symbols once they occur together.
Yajnadevam’s first task was to fix on a likely candidate for the language of the Indus script. At the outset, he was able to rule out a large family of languages called “agglutinative languages”, that include all Dravidian languages, and ancient middle eastern or near eastern languages like Sumerian, Elamite, and Hittite. This was because of several mismatches between the pattern that all these languages follow, and the pattern of the Indus symbols.
First, the Indus script had cases where the same symbol was repeated three times consecutively. This never occurred in Dravidian or other agglutinative languages, but it did occur in old Vedic forms of Sanskrit (for instance, jajaja which means “I fought”).
Second, agglutinative languages never had compound words composed of more than two root words, while the Indus script had such words, as does Sanskrit. Third, agglutinative languages had prefixes or suffixes that could not exist as separate words and that were always joined to the root word in a fixed order. However, the Indus script had possible prefixes and suffixes also occur as separate words, and they occurred in different positional order in different inscriptions. This was inconsistent with agglutinative languages, but consistent with Sanskrit. Thus, Yajnadevam started his decipherment taking Sanskrit to be the language of the Indus script.
By using standard code-breaking methods (first identifying the symbol with the highest frequency, then the symbol which occurs most frequently along with it, in a sequence until all symbols are identified), he assigned values to the symbols.
He then found, to his surprise, that the assigned values resulted in meaningful words and grammatically correct Sanskrit expressions. At this point, he was able to decipher and translate messages on individual Indus inscriptions and seals, eventually reading more than enough to satisfy Shannon’s threshold for uniqueness. This showed that not only was it possible to read the inscriptions in Sanskrit, but that it would not be possible to read the entire body of Indus inscriptions using a different language. He says his work establishes Sanskrit as the language of the Indus Valley Civilisation (IVC).
The translated inscriptions mention Vedic deities (like Shiva/Rudra, Indra, and others), yajnas or havans, horses, food, and often ask the deities for blessings or protection for a sea voyage. There are messages where the writer mentions that the ocean is his home. This bears out archaeological evidence and Sumerian accounts of extensive international trade (including ocean trade) during the IVC.
Some messages were carved onto bangles and other ornaments, showing that both the craftsman and the buyer were literate. Some Indus script inscriptions found in foreign locations, like Susa or Ur, used Indus script to write words in Akkadian for specific traded goods, like “wine” or “cumin”. This was presumably done so that it would be understandable by both parties in an international transaction.
The next interesting thing that Yajnadevam did was to compare each Indus symbol with the symbol producing the same sound in Brahmi. He found an amazing physical similarity between Indus symbols and Brahmi symbols associated with the same sound. This, coupled with the existence of mixed inscriptions containing both Indus and Brahmi script, showed that Brahmi had naturally evolved from Indus script.
Such mixed inscriptions were found all over the country, even as far south as Keezhadi in Tamil Nadu, where 600 BCE mixed inscriptions could be read as meaningful Sanskrit words (for example, “powerful” was written on an axe). In fact, some mixed inscriptions persisted even into the Gupta age, while others were found in foreign countries like Vietnam (where they could also be read as Sanskrit).
How does this decipherment change our view of our history? First, the main tenet of the Aryan invasion/migration theory is that steppe invaders/migrants brought in Sanskrit into our country sometime around 1500 BCE. They then also imposed their culture, religion, and this language (Sanskrit) on us. However, the decipherment shows that Sanskrit was not only being spoken, but even written, way back in 4000 BCE, negating this.
Second, a main source of the north-south divide is also the Aryan invasion theory, which says northerners are descended from steppe invaders who drove away the original IVC inhabitants, who became the ancestors of the southerners. The decipherment, by beautifully establishing the linguistic, cultural, and religious continuity of our civilisation, has destroyed both these theories.
The writer is associate professor, School of International Studies, JNU
Read Comments
POST A COMMENT
More Stories
A FasTag for scholarships? Jhunjhunu pilot shows way in easing student pain
A FasTag for scholarships? Jhunjhunu pilot shows way in easing student pain
Rising transatlantic tensions can have dangerous consequences
Rising transatlantic tensions can have dangerous consequences
MUGs & Mrs: Kitchen patriarchy comes at a cost
Benevolent hegemon era over but Trump may not quit IMF, World Bank
The not-so-rocking side of the great Indian gig rush
Profit with punya? Sangam jal becomes big business
FAQs
Terms & Conditions
Privacy policy
Copyright © 2024 Bennett, Coleman & Co. Ltd. All rights reserved. For reprint rights: Times Syndication Service.
