(చరిత్రలో బౌద్ధ ధర్మాన్ని ప్రోత్సహించి, విస్తరింపజేసిన ముఖ్య రాజులు)
1. బింబిసారుడు (Bimbisara)
రాజ్యం: మగధా సామ్రాజ్యం – హర్యాంక వంశం
కాలం: 558–491 BCE
బుద్ధుని సమకాలికుడే. బౌద్ధానికి తొలి రాజకీయ ఆదరణ ఇచ్చినవారిలో ముఖ్యుడు.
2. అజాతశత్రు (Ajatashatru)
రాజ్యం: మగధ
కాలం: 492–460 BCE
బుద్ధకాలానికే చెందిన మరో శక్తివంతుడు. మొదటి బౌద్ధ సంగీతి (First Buddhist Council) అతని కాలంలో జరిగింది.
3. అశోక చక్రవర్తి (Ashoka the Great)
రాజ్యం: మౌర్య సామ్రాజ్యం
కాలం: 268–232 BCE
బౌద్ధాన్ని ప్రపంచవ్యాప్తంగా వ్యాప్తి చేసిన మహారాజు.
ధర్మచక్రం, శాంతి, అహింస వంటి విలువలను నాటుకున్నాడు.
శ్రీలంక, నేపాల్, మయన్మార్, గ్రీకు ప్రాంతాలకు బౌద్ధ ధర్మదూతలను పంపాడు.
4. కనిష్కుడు (Kanishka)
రాజ్యం: కుశాణ వంశం
కాలం: 127–150 CE
మహాయాన బౌద్ధమతం అభివృద్ధి అతని కాలంలో వేగంగా జరిగింది.
4వ బౌద్ధ సంగీతి అతని కాలంలో జరిగింది.
5. హర్షవర్ధనుడు (Harsha / Harshavardhana)
రాజ్యం: పుష్యభూతి వంశం
కాలం: 606–647 CE
బౌద్ధానికి రెండవ స్వర్ణయుగాన్ని ఇచ్చిన రాజు.
ప్రపంచ పర్యాటకుడు యువాన్చ్వాంగ్ (Hiuen Tsang) అతని రాజ్యంలో కొన్నేళ్లు గడిపాడు.
సంక్షిప్తంగా – బౌద్ధాన్ని ఆదరించిన ప్రధాన రాజులు
1. బింబిసారుడు – 558–491 BCE
2. అజాతశత్రు – 492–460 BCE
3. అశోకుడు – 268–232 BCE
4. కనిష్కుడు – 127–150 CE
5. హర్షవర్ధనుడు – 606–647 CE