అష్టాదశ పురాణాలు (18 మహాపురాణాలు)
ఈ పేజీలో ఆష్టాదశ పురాణాల జాబితా, వాటి సంక్షిప్త వివరణ, రచనా కాలం గురించి తెలుగులో వివరంగా అందించబడింది.
పరిచయం
అష్టాదశ పురాణాలు అంటే హిందూ సంప్రదాయంలోని ప్రధాన 18 పురాణాలు. వేదవ్యాసుడిచే సంకలితం చేయబడినట్లు సంప్రదాయంగా చెప్పబడింది. పురాణాలు ఒక్కసారిగా రాయబడలేదు — శతాబ్దాలుగా సంకలనం, మార్పులు, జోడింపుల దశల్లో వచ్చాయని పాఠకులు తెలుసుకోవాలి.
గమనిక: బుద్ధుని కాలం (సుమారు 563–483 BCE)కి అసలు అష్టాదశ పురాణాల రచనలు చెందవు. ఈ పురాణాల పూర్తి రూపాలు బౌద్ధ కాలంకి తర్వాతి శతాబ్దాలలో ఏర్పడ్డాయి.
అష్టాదశ మహాపురాణాల జాబితా
- బ్రహ్మ పురాణం
- పద్మ పురాణం
- విష్ణు పురాణం
- వాయు పురాణం
- భవిష్య పురాణం (భౌతిక)
- భాగవత పురాణం
- నారద పురాణం
- మార్కండియ పురాణం
- అగ్ని పురాణం
- లింగ పురాణం
- వరాహ పురాణం
- స్కంద పురాణం
- వామన పురాణం
- కూర్మ పురాణం
- మత్స్య పురాణం
- గరుడ పురాణం
- బ్రహ్మాండ పురాణం
- బ్రహ్మవైవర్త పురాణం
ప్రతి పురాణం గురించి సంక్షిప్తంగా
ప్రతి పురాణం ప్రత్యేక దైవాలకి సంబంధించిన కథలు, వంశావళి, సృష్టి-పరిపాలన, ధర్మశాస్త్ర, ఉపదేశాలు, స్థలపూజా కారణ కథలు మొదలైన విషయాలను కలిగి ఉంటుంది. కొన్ని ముఖ్యాంశాలు:
- బ్రహ్మ పురాణం: సృష్టి, దేవతలు, బ్రహ్మసంప్రదాయాల సందర్భాలు.
- పద్మ పురాణం: విష్ణు రూపాలు, పురాణ కథలు మరియు తీరుప్రత్యేకాలు.
- విష్ణు పురాణం: విష్ణు అవతారాల సంగ్రహం.
- భాగవత పురాణం: శ్రీకృష్ణ జీవితం మరియు భక్తి సారాంశం (భాగవతం అత్యంత ప్రజ్ఞాపూరిత గ్రంధం).
- లింగ పురాణం: శివ పరిచయాలు, లింగ పూజా కథల సరళి.
- ఇలాగే మిగతా పురాణాలు స్థానిక పూజాపద్ధతులు, క్షేత్రకథలు, పురాణ చరిత్రలను వివరిస్తాయి.
రచనా కాలాల సంక్షిప్త టైమ์లైన్
సారాంశంగా:
- క్రీ.పూ. 500 – క్రీ.పూ. 100: పురాణాల తొలి విత్తనాల ప్రారంభం (కొన్ని మూల వచనాలు).
- క్రీ.శ. 100 – 500: అనేక పురాణాల అసలు రూపం ఏర్పడిన కాలం.
- క్రీ.శ. 500 – 1200: పురాణాల విస్తరణ, కథల గూడ చిత్రాలు, స్థానిక జోడింపులు.
- క్రీ.శ. 1200 – 1500: తుది రూపాల సమాస్య; భక్తి ఉద్యమం ప్రభావం ఉండవచ్చు.
ఎలా ఉపయోగించుకోవాలి
పురాణాలు చరిత్రాత్మకనిఖిలంగా కాకుండా, సాంస్కృతిక, ఆధ్యాత్మిక మార్గదర్శకత్వం, స్థానిక ఆచారాల మూలాలుగా చూడాలి. అధ్యయనానికి ప్రాథమికంగా పలు భాగాలను ఎలా తీర్చిదిద్దారు అనేది పరిశోధన అవసరం.