🟦 భారతదేశం పురాతన భాషలు – వివరంగా
భారతదేశంలో భాషల చరిత్ర ఎంతో పురాతనమైనది. వేదాల కాలం నుండి బౌద్ధ కాలం వరకు అనేక భాషలు అభివృద్ధి చెందాయి. ఇవి ప్రధానంగా రెండు విభాగాలు:
1. ఆర్య భాషలు (Indo-Aryan)
2. ద్రావిడ భాషలు (Dravidian)
ఇప్పుడు ప్రధాన పురాతన భాషలను ఒక్కోటి వివరంగా చూద్దాం.
1. సంస్కృతం (Sanskrit)
కాలం: వేద కాలం (సుమారు క్రీస్తుపూర్వం 1500 నుండి)
ప్రకృతి: ఆర్య భాష.
లక్షణాలు:
అత్యంత సిస్టమాటిక్, వ్యాకరణం పాణిని రాసిన “అష్టాధ్యాయి” ఆధారంగా.
వేదాలు, ఉపనిషత్తులు, రామాయణం, మహాభారతం వంటి గ్రంథాల భాష.
ప్రాముఖ్యం:
భారతీయ తత్వశాస్త్రం, వేదాంతం, యోగ, ఆయుర్వేదానికి మూల భాష.
2. పాలి (Pali)
కాలం: క్రీస్తుపూర్వం 5వ శతాబ్దం నుండి.
ప్రకృతి: ప్రజలు మాట్లాడే ప్రాకృత భాష.
లక్షణాలు:
బుద్ధుడు ఉపయోగించిన భాష.
థేరవాడ బౌద్ధ గ్రంథాలు (త్రిపిటకాలు) ఈ భాషలో రాయబడ్డాయి.
ప్రాముఖ్యం:
శ్రీలంక, మయన్మార్, థాయ్లాండ్ వంటి దేశాల్లో ఇప్పటికీ ధర్మభాష.
3. మగధీ (Magadhi Prakrit)
కాలం: క్రీస్తుపూర్వం 6వ శతాబ్దం నుండి.
ప్రకృతి: ప్రాకృత భాష.
లక్షణాలు:
మగధ రాజ్యంలో మాట్లాడిన భాష.
ఆధికంగా బౌద్ధులు, జైనులు ఈ భాషను ఉపయోగించారు.
ఆశోకుడి శాసనాలు చాలావరకు మగధీ ఆధారిత ప్రాకృతంలో ఉన్నాయి.
ప్రాముఖ్యం:
ఆధునిక భాషలైన బెంగాలీ, ఒరియా, అస్సామీ భాషలకు మూలం.
4. ప్రాకృతం (Prakrit)
కాలం: క్రీస్తుపూర్వం 3వ శతాబ్దం – క్రీస్తుశకం 6వ శతాబ్దం.
ప్రకృతి: సంస్కృతం నుండి వచ్చిన, ప్రజా భాషల సమూహం.
లక్షణాలు:
కఠినమైన సంస్కృత పదాలు సులభంగా మార్చుకుని మాట్లాడే భాష.
మహారాష్ట్ర, రాజస్థాన్, బీహార్ వంటి ప్రాంతాలలో వివిధ రకాల ప్రాకృతాలు.
రకాలు:
శౌరసేనీ
మగధీ
మహారాష్ట్రీ
అర్ధమాగధీ
ప్రాముఖ్యం:
జైన గ్రంథాలలో విస్తృతంగా ఉపయోగించారు.
అనేక ఆధునిక ఇండో-ఆర్య భాషలకు పునాది.
5. అర్ధమాగధీ (Ardhamagadhi)
ప్రకృతి: మగధీ ప్రాకృతం యొక్క ఒక రూపం.
లక్షణాలు:
జైన ధర్మ గురువులు ఉపయోగించిన భాష.
జైన అగమాలు ఈ భాషలో ఉన్నాయి.
ప్రాముఖ్యం:
జైన ధర్మ ప్రచారం ఈ భాష ద్వారా జరిగింది.
6. తమిళం (Tamil)
కాలం: కనీసం క్రీస్తుపూర్వం 5వ శతాబ్దం నుండి.
ప్రకృతి: ద్రావిడ భాష.
లక్షణాలు:
ప్రపంచంలోనే అత్యంత ప్రాచీన & ఇంకా మాట్లాడే భాషలలో ఒకటి.
సంఘ సాహిత్యం, తిరుక్కురళ్ వంటి గ్రంథాలు ఈ భాషలో రాయబడ్డాయి.
ప్రాముఖ్యం:
భారతీయ ద్రావిడ సంస్కృతి, సాహిత్యం, సంగీతానికి ప్రాముఖ్య భాష.
7. బ్రాహ్మీ లిపి (Brahmi Script)
(భాష కాదు, కాని భారతదేశంలోని పురాతన లిపి)
కాలం: క్రీస్తుపూర్వం 3వ శతాబ్దం.
లక్షణాలు:
ఆశోక శాసనాలు ఈ లిపిలో రాయబడ్డాయి.
అన్ని ఆధునిక భారతీయ లిపుల (తెలుగు, హిందీ, కన్నడ, బెంగాలీ మొదలైనవి) కి మూల లిపి.
✔️ సారాంశం
భారతదేశం ప్రధాన పురాతన భాషలు:
సంస్కృతం, పాలి, మగధీ, ప్రాకృతం, అర్ధమాగధీ, తమిళం
అలాగే బ్రాహ్మీ అన్ని భారతీయ లిపులకి మూలం.
