1. బుద్ధుడు
తత్వం: బౌద్ధమతం, మధ్యమార్గం, నాలుగు సత్యాలు, అష్టాంగ మార్గం.
ప్రభావం: ఆధ్యాత్మిక ఆలోచనలో విప్లవాత్మక మార్పు మరియు అహింస, దయ, భారతీయ ఆత్మబోధ ఆసియావ్యాప్తంగా వ్యాప్తి చెందాయి.
బుద్ధుని బోధనలు ప్రధానంగా చతురార్య సత్యాలు మరియు అష్టాంగ చుట్టూ తిరుగుతాయి:
1. చతురార్య సత్యాలు:
దుఃఖం: ప్రపంచంలో దుఃఖం అనివార్యమని బుద్ధుడు బోధించాడు. జీవితం సంతోషం, సవాళ్లు, మరియు దుఃఖం ద్వారా నిర్ధారితమవుతుంది.
దుఃఖ కారణం: దుఃఖానికి ప్రధాన కారణం తృష్ణ లేదా కోరిక, అత్యాశ. మనిషి ఆశలు మరియు వాటి సాధనలో ఇబ్బంది పడతాడు.
దుఃఖ నివృత్తి: ఈ కోరికలను నశింపజేసినప్పుడు దుఃఖం నుంచి విముక్తి పొందవచ్చు.
దుఃఖ నివృత్తి మార్గం: ఈ విముక్తి పొందడానికి అష్టాంగ మార్గం అనుసరించాలి.
2. అష్టాంగ మార్గం:
సమ్యక్ దృష్టి (సరిగ్గా అర్థం చేసుకోవడం)
సమ్యక్ సంకల్పం (సరిగ్గా ఆలోచించడం)
సమ్యక్ వాక్కు (సరిగ్గా మాట్లాడడం)
సమ్యక్ కర్మ (సరిగ్గా చెయ్యడం)
సమ్యక్ జీవన విధానం (సరిగ్గా జీవించడం)
సమ్యక్ ప్రయత్నించడం (సరిగ్గాడం)
సమ్యక్ స్మృతి (సరిగ్గా జ్ఞాపకం ఉంచుకోవడం)
సమ్యక్ సమాధి (సరిగ్గా ధ్యానం చేయడం)
ఈ బోధనలు బౌద్ధమతానికి పునాది. బుద్ధుడు చెప్పిన ఈ మార్గాలు మనిషి మానసిక, ఆధ్యాత్మిక శాంతికి దారి తీస్తాయి.
2. సోక్రటిస్
తత్వం: ప్రశ్నల ద్వారా జ్ఞాన సాధన (సోక్రటిక్ పద్ధతి).
ప్రభావం: పశ్చిమ తత్వానికి పునాది, నైతికత, తర్కం, మరియు విమర్శనాత్మక ఆలోచనలో మార్గదర్శకుడు.
సోక్రాటిస్ తత్వ శాస్త్రంలో అత్యంత ప్రాముఖ్యమైన వ్యక్తులలో ఒకడు. ఆయన బోధనలు ముఖ్యంగా సోక్రటిక్ పద్ధతి (సాక్రటిక్ పద్ధతి) ద్వారా ప్రసిద్ధి చెందాయి. ఈ పద్ధతి ప్రశ్నలు అడగడం ద్వారా జ్ఞానాన్ని ఆవిష్కరించే ఒక మార్గం. సోక్రాటిస్ నమ్మిన ముఖ్యమైన విషయాలు:
1. సొంత జ్ఞానం:
సోక్రాటిస్ "నేనెవరినో నేను తెలుసుకుంటాను" (నిన్ను తెలుసుకో) అని ప్రసిద్ధి చెందిన తాత్విక ఆలోచనను బోధించాడు. ప్రతి ఒక్కరూ తమ జీవితం గురించి ఆలోచించి, తమ నిజమైన స్వరూపాన్ని తెలుసుకోవాలని ఆయన నమ్మాడు.
2. నైతికత మరియు గుణము:
సోక్రాటిస్ అబద్ధం, కపటం వంటి చెడు ప్రవర్తనలను తిరస్కరించాడు. ఆయన తికత మీద దృష్టి పెట్టి, మంచి జీవన విధానం నడపాలని చెప్పేవాడు.
3. విమర్శనాత్మక ఆలోచన:
ఆయన చెప్పిన ప్రకారం, విమర్శనాత్మకంగా ఆలోచించడం మనిషి యొక్క అత్యుత్తమ గుణం. అసత్యాలను చేసి, నిజమైన జ్ఞానాన్ని కనుగొనడానికి నిరంతరం ప్రశ్నించడం అవసరమని ఆయన నమ్మాడు.
4. జ్ఞానం మరియు ధర్మం:
సోక్రాటిస్ బోధనల ప్రకారం, జ్ఞానం మనకు మోక్షం కలిగిస్తుంది, మరియు ధర్మబద్ధంగా ఉంటే వారు నిజమైన జ్ఞానాన్ని పొందగలరని నమ్మకం.
సోక్రాటిస్ తన బోధనల ద్వారా పాశ్చాత్య తాత్విక ఆలోచనలపై అత్యంత ప్రభావం చూపింది.
3. స్పార్టకస్
తత్వం: నిర్బంధానికి వ్యతిరేకంగా పోరాటానికి చిహ్నం.
ప్రభావం: రోమన్ దాస్య వ్యతిరేక యుద్ధం ద్వారా స్వేచ్ఛ కోసం పోరాటానికి ఒక శాశ్వత చిహ్నంగా నిలిచాడు.
స్పార్టకస్ (స్పార్టకస్) ప్రాచీన రోమ్ చరిత్రలో అత్యంత ప్రసిద్ధి చెందిన వ్యక్తుల్లో ఒకరు. ఆయన సుమారు క్రీస్తు పూర్వం 111–71 సంవత్సరాల మధ్య కాలంలో జీవించాడు. స్పార్టకస్ మొదట థ్రేస్ అనే యోధుడిగా ఉండేవాడు, కానీ రోమన్ సైన్యంలో సేవ చేయడానికి బలవంతం చేయబడిన తర్వాత రోమన్ పాలనలోకి బందీగా మారి, అద్భుతమైన గ్లాడియేటర్‌గా ఉన్నాడు.
1. గ్లాడియేటర్ తిరుగుబాటు:
స్పార్టకస్ నాయకత్వంలో కాపువా నగరంలో సుమారు క్రీస్తు పూర్వం 73 సంవత్సరంలో గ్లాడియేటర్లు రోమన్లపై తిరుగుబాటు ప్రారంభించారు. ఈ తిరుగుబాటు రోమ్ లో బానిసత్వం మరియు గ్లాడియేటర్ వ్యవస్థకు వ్యతిరేకంగా పెద్దది కావడంతో, ఇది రోమన్ సామ్రాజ్యంలో విప్లవం లాగా మారింది.
2. స్పార్టకస్ యుద్ధం:
ఈ తిరుగుబాటు రోమన్ చరిత్రలో స్పార్టకస్ యుద్ధం (Third Servile War) అని పేరుపొందింది. స్పార్టకస్ తన అనుచరులైన బానిసలు, గ్లాడియేటర్లతో కలిసి పెద్ద సైన్యాన్ని ఏర్పాటు చేశాడు. అతను రోమన్ సైన్యాన్ని అనేక యుద్ధాలలో ఓడించి, కొన్ని సంవత్సరాలు స్వేచ్ఛగా జీవించాడు.
3. సమరాంతం:
చివరికి, క్రీస్తు పూర్వం 71 సంవత్సరంలో మార్కస్ క్రాసస్ నాయకత్వంలోని రోమన్ సైన్యం స్పార్టకస్ నాయకత్వంలోని బానిసల సైన్యాన్ని ఓడించింది. ఈ యుద్ధంలో స్పార్టకస్ చనిపోయాడు, కానీ ఆయన తిరుగుబాటు రోమన్ సామ్రాజ్యాన్ని కదిలించింది.
స్పార్టకస్ చరిత్ర అంతటా దాస్యవాదం మరియు అన్యాయానికి వ్యతిరేకంగా పోరాడిన ఒక ధైర్యవంతుడి చిహ్నంగా నిలిచిపోయింది.
4. జీసస్ క్రీస్తు
తత్వం: ప్రేమ, క్షమా ధర్మం, మరియు దైవ రాజ్యం.
ప్రభావం: క్రైస్తవ మతానికి కేంద్రీయ వ్యక్తి, పశ్చిమ సంస్కృతి మీద ఆయన బోధలు మరింత ప్రభావం చూపాయి.
జీసస్ క్రీస్తు (Jesus Christ) సుమారు 4 BCE నుండి 30 CE మధ్య కాలంలో జీవించారు. ఆయన యూద మతంలో ఒక ప్రవక్తగా పుట్టి, కొత్త మతానికి పునాది వేశారు. ఆయన జీవితం, బోధనలు క్రైస్తవ మతానికి కేంద్రబిందువుగా ఉన్నాయి.
జీసస్ చరిత్ర:
1. జననం: జీసస్ బెత్లహేమ్ నగరంలో, క్షుద్ర కుటుంబంలో పుట్టారు. ఆయన తల్లిదండ్రులు మారియా మరియు యూదా రాజ్యానికి చెందిన యోసెఫ్.
2. యౌవన దశ: గలీలియా ప్రాంతంలో ఆయన ప్రాథమిక జీవితం గడిపారు. ఆయన యువకుడిగా carpentry లో పనిచేసేవాడు. 30వ ఏట, ఆయన బోధనలను ప్రారంభించారు.
3. బోధనలు: ఆయన కరుణ, ప్రేమ, మరియు క్షమా ధర్మాలను బోధించారు. ఆయన ముఖ్యంగా గనకులను, పేదలను, మరియు నిరాశ్రయులను చేరదీశారు.
4. సిలువ మరియు పునరుత్థానం: యూదా మత నాయకులు ఆయనను సిలువపై మరణ శిక్షకు గురిచేశారు. అయితే, మూడు రోజుల తరువాత పునరుత్థానం (మృతుల నుండి తిరిగి రావడం) పొందారని క్రైస్తవులు విశ్వసిస్తారు.
జీసస్ బోధనలు:
1. దైవ రాజ్యం: జీసస్ బోధనల ప్రధానాంశం దైవ రాజ్యం గురించి ఉంది. ఆయన దైవ రాజ్యాన్ని అహింస, కరుణ, మరియు సమానత్వం యొక్క రాజ్యంగా నిర్వచించారు.
2. ప్రేమ: "మీ పొరుగువారిని మీలా ప్రేమించండి" అని ఆయన బోధించారు. శత్రువులను కూడా ప్రేమించాలనీ, క్షమించాలనీ ఉపదేశించారు.
3. క్షమా ధర్మం: జీసస్ మానవాళిని క్షమించటానికి దేవుని శక్తి ఉందని, ప్రతి ఒక్కరు క్షమాపణ పొందగలరని తెలిపారు.
4. దీనులకు సహాయం: జీసస్ ధనవంతుల కంటే పేదలకు, అవసరములో ఉన్నవారికి పెద్ద ప్రాధాన్యం ఇచ్చారు.
జీసస్ బోధనలు అహింస, ప్రేమ, మరియు క్షమాపణల మీద ఉన్నాయ్, ఇవి ఆయన జీవితంలో అమలు చేసి చూపించారు.
5. వేమన
తత్వం: తెలుగులో సుప్రసిద్ధ కవి, సూటిగా ఆలోచనలు చెప్పే తాత్వికుడు.
ప్రభావం: సమాజంలో అసమానతలను విమర్శిస్తూ సమానత్వం, నైతికతను ప్రతిపాదించారు.
వేమన కవి 17వ శతాబ్దంలో ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో జన్మించాడు. ఆయన తెలుగులో సుప్రసిద్ధ తాత్విక కవి. వేమన తన సూటి, సామాజిక, మరియు తాత్విక ఆలోచనలను సులభమైన పద్యాల రూపంలో ప్రజలకు అందించాడు. ఆయన సవ్వడిలో ఆలోచనలకు మార్గదర్శకుడు, సామాజిక అసమానతలపై గట్టిగా విరుచుకుపడిన ఒక సమాజ సంస్కర్త.
వేమన చరిత్ర:
వేమన జననం, జీవిత కాలం గురించి సరిగ్గా నమోదు లేదు. అతను విజయనగర రాజ్య కాలంలో, ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రాంతంలో నివసించినట్లు పండితులు భావిస్తున్నారు.
వేమన తన పద్యాల ద్వారా తనకున్న విప్లవాత్మక ఆలోచనలను వ్యక్తపరిచాడు. ఆయన సమాజంలోని కుల వ్యవస్థ, మూఢనమ్మకాలు, ధనవంతుల ఆణచివేతపై విమర్శలు చేశారు.
త్రివిధ ధర్మాలను (సత్యం, దయ, క్షమ) బోధిస్తూ వేమన తన ఆచరణ ద్వారా జీవించేవాడు.
వేమన పద్యాలు:
వేమన కవిత్వం చతురస్రంగా ఉండి, కుదించిన పరిమళాలుగా అనిపిస్తుంది. కొన్ని పద్యాలు:
1. "విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ"
ఈ పద్యం ప్రతి పద్యంలో చివర కనిపించే సంకేతం. వేమన తనను "విశ్వదాభిరాముడు"గా అభివర్ణించాడు, అంటే "సర్వజగత్తును రంజింపజేసేవాడు."
2. సామాజిక విమర్శలు:
వేమన పద్యాలు కులవ్యవస్థ, అసమానతలను, మరియు ధనవంతుల క్రూరత్వాన్ని ప్రతిపక్షించాయి.
ఉదాహరణ:
"విశ్వదాభిరామ వినుర వేమ
వాదులకు బుద్ధి వారలకే కాదు,
తృణ గల వారికే మేటి మరువాలి"
3. నైతికత గురించి:
వేమన తన పద్యాల ద్వారా నైతికత, ధర్మం, మరియు సత్యం గురించి ఉపదేశించాడు. ఈయన జీవిత బోధనలన్నీ సారాంశంగా మనిషి ఆత్మశుద్ధికి దారి తీసేలా ఉన్నాయ్.
వేమన రచనలు సూటిగా ఉండి, ప్రతిఒక్కరికీ సులభంగా అర్థమయ్యేలా ఉండటమే ఆయన ప్రత్యేకత.
6. కార్ల్ మార్క్స్
తత్వం: మార్క్సిజం, కాపిటలిజం పై విమర్శ, వర్గ పోరాటం.
ప్రభావం: ప్రపంచవ్యాప్తంగా కమ్యూనిస్ట్ ఉద్యమాల పునాది, రాజకీయ వ్యవస్థల్లో విప్లవాలకు దారి తీసింది.
కార్ల్ మార్క్స్ (Karl Marx) 19వ శతాబ్దంలో ఒక ప్రసిద్ధ తాత్త్వికుడు, ఆర్థిక శాస్త్రవేత్త మరియు సామాజిక తాత్త్వికుడు. ఆయన తన జీవితకాలంలో ప్రముఖంగా సామాజికత మరియు కమ్యూనిజం యొక్క అభివృద్ధికి దారితీసాడు. మార్క్స్ ముఖ్యంగా సమాజంలోని ఆర్థిక, సామాజిక అసమానతలపై తన రచనల ద్వారా విప్లవాత్మక ఆలోచనలు వ్యక్తం చేశాడు.
చరిత్ర:
1. జననం: మార్క్స్ 1818లో ప్రస్సియాలోని ట్రియర్ నగరంలో జన్మించాడు.
2. విద్య: బోనన్ యూనివర్శిటీలో చట్టాలు, ఫిలాసఫీ, మరియు ఆర్థిక శాస్త్రం చదువుకున్నాడు.
3. రచనలు: ఆయన ప్రధాన రచనలలో "కమ్యూనిస్ట్ మానిఫెస్టో" (1848) మరియు "కాపిటల్" (1867) ఉన్నాయి.
4. మరణం: మార్క్స్ 1883లో బ్రిటన్‌లో మరణించాడు.
మార్క్స్ బోధనలు:
1. సామాజిక అర్థవియవస్థ: మార్క్స్ సమాజంలో ఆర్థిక వ్యవస్థను సుప్రసిద్ధంగా పరిగణించాడు. ఆయన ఆలోచనల ప్రకారం, "పనికారులు" (ప్రోలెటేరియట్) మరియు "ధనికలు" (బుర్జువా) మధ్య ఉన్న విరోధం సామాజిక క్రాంతి కాబోయే దారిని నిర్ధారిస్తుంది.
2. భూమిక సమాజం: మార్క్స్ సామాజిక పుంజాలపై ప్రాథమికంగా అర్ధం చేసుకోవాలని నమ్మాడు. ఈ జాతీయత, ధర్మం, మరియు ఇతర వ్యవస్థలను ఆయన వర్గ సంఘర్షణల రూపంలో విశ్లేషించాడు.
3. ఇతర ప్రధాన భావనలు:
మూలధనం: మార్క్స్ ప్రకారం, మూలధన బహుళ వర్గాల మధ్య అన్యాయాన్ని మరియు సామాజిక అసమానతలను ఉత్పత్తి చేస్తుంది.
శ్రమ విలువ సిద్ధాంతం: మార్క్స్ ప్రకారం, శ్రామికులు తమ శ్రేయోభిలాషలు మరియు సామాన్య అవసరాలకు మరింత విలువ కల్పించడానికి ప్రయత్నిస్తారు.
4. సామాజిక విప్లవం: మార్క్స్ భావన ప్రకారం, సామాజిక విప్లవం అనేది అనివార్యంగా జరిగి, పతనం, సమాధానం, మరియు కొత్త వ్యవస్థలకు దారితీస్తుంది.
సంక్షేపంగా:
మార్క్స్ సమాజాన్ని అనేక కోణాలలో చర్చిస్తూ, సామాజిక, ఆర్థిక, మరియు రాజకీయ అంశాలలో పునాది వేసాడు. ఆయన తాత్త్వికత ఆధునిక కమ్యూనిజం, సోషలిజం, మరియు ఇతర ఆర్థిక-సామాజిక సిద్ధాంతాల మీద పెద్ద ప్రభావం చూపించింది.
మరింత సమాచారం కోసం మార్క్స్ చరిత్ర మరియు బోధనలపై చూడండి.
7. సిగ్మండ్ ఫ్రాయ్డ్
తత్వం: మానసిక విశ్లేషణ, అపరిమిత మనస్సు సిద్ధాంతం.
ప్రభావం: మానవ మానసిక స్థితి పై లోతైన అవగాహన, వ్యక్తిత్వం, మరియు మానసిక రుగ్మతలపై ప్రభావం చూపించాడు.
సిగ్మండ్ ఫ్రాయిడ్ (Sigmund Freud) 1856–1939 కాలం లో జీవించిన ఒక ప్రసిద్ధ Austro-German న్యూరోలాజిస్ట్, మరియు సైకోఅనలిసిస్ పితా. ఆయన మానవ మనస్సులో ఉండే మౌలిక భావనలను మరియు ఈ భావనల సానుకూలతను పరిశీలించి కొత్త పద్ధతులను అభివృద్ధి చేశారు.
చరిత్ర:
1. జననం: ఫ్రాయిడ్ 1856లో ఆస్ట్రియా (ప్రస్తుత చెక్ రిపబ్లిక్) లో జన్మించారు.
2. విద్య: ఆయన వైద్య విజ్ఞానంలో డిగ్రీ పొందిన తర్వాత, న్యూరోలా స్త్రాల మీద ప్రత్యేక అధ్యయనం చేశాడు.
3. ప్రారంభిక సైకోథెరపీ: ఫ్రాయిడ్ "సైకోఅనలిసిస్" అనే సైకోథెరపీ పద్ధతిని అభివృద్ధి చేసాడు.
తత్త్వం:
1. అస్పష్ట భావన: ఫ్రాయిడ్ ప్రకారం, మానవ మేథస్సు మూడు భాగాలుగా విభజించబడింది:
ఈడ్ (Id): ప్రాథమిక సాదన మరియు ఆకాంక్షల ప్రతినిధి, ఇది తక్షణం సంయమనానికి సంబంధించినది.
ఎగో (Ego): వాస్తవాన్ని పరిగణనలోకి తీసుకుంటూ ఈడ్ మరియు సుప్రిమి సమతుల్యం కొనసాగించేందుకు సహాయపడుతుంది.
సుప్రిమ్ (Superego): సాంఘిక నైతికత, మానసిక గుణాలు మరియు నియమాలను సూచిస్తుంది.
2. సెక్స్ మరియు నెయ్యి: ఫ్రాయిడ్ నమ్మకాన్ని తెలిపాడు, మానసిక సమస్యలు నిత్యం మరియు మానసిక సమస్యల మధ్య సంబంధం ఉందని.
ఆయన మాట్లాడుతూ, వ్యక్తుల ఆలోచనలు మరియు ఆచరణలపై మానసిక క్షోభ, సంఘర్షణలు, మరియు అసంతృప్తి ప్రభావం చూపుతాయని సూచించాడు.
3. సైకోథెరపీ: ఫ్రాయిడ్ సైకోథెరపీ పద్ధతిలో మానసిక చికిత్సలతో సంబంధం ఉన్న వివిధ పద్ధతులను అభివృద్ధి చేశాడు. ఆయన తన కస్టమర్లను అసలు భావాలను అందించే సబ్జెక్ట్ లను వెతకడం ద్వారా ప్రోత్సహించాడు.
సంక్షేపంగా:
ఫ్రాయిడ్ యొక్క సిద్ధాంతాలు మానవ మనస్సు పై ప్రత్యేక దృష్టిని కలిగి ఉన్నాయి. ఆయన పరిచయం చేసిన సైకోథెరపీ పద్ధతులు, ఆలోచనలు ఇప్పటికి మానసిక ఆరోగ్య శ్రేణిలో ఎక్కువగా ప్రాముఖ్యత పొందాయి. ఫ్రాయిడ్ యొక్క పాఠాలు మరియు సిద్ధాంతాల గురించి మరింత సమాచారం కోసం ప్రస్తుత న్యూస్ చూడండి.
8. వ్లాదిమిర్ లెనిన్
తత్వం: మార్క్సిజం-లెనినిజం, అగ్రగామం సిద్ధాంతం.
ప్రభావం: రష్యా విప్లవానికి నాయకత్వం వహించి సోవియెట్ యూనియన్ మరియు ప్రపంచవ్యాప్తంగా సామ్యవాద ఉద్యమాలకు మార్గనిర్దేశకుడు.
వ్లాదిమిర్ లెనిన్ (Vladimir Lenin) 1870–1924 కాలంలో జీవించిన రష్యన్ విప్లవకారుడు, రాజకీయ తాత్త్వికుడు మరియు సోషలిస్టు. ఆయన రష్యాలో కమ్యూనిస్టు పార్టీని స్థాపించి, 1917లో ఆ సంఘటనల పర్యవసానంగా రష్యన్ రివల్యూషన్‌లో ప్రముఖ పాత్ర పోషించాడు.
చరిత్ర:
1. జననం: లెనిన్ 1870లో రష్యాలో జన్మించాడు.
2. విద్య: ఆయన న్యాయశాస్త్రంలో విద్యను అభ్యసించారు మరియు క్రాంతికారుల భావాలను ప్రేరేపించిన పుస్తకాలను చదువుతుండగా, కమ్యూనిస్ట్ సిద్ధాంతం పట్ల ఆకర్షితుడయ్యాడు.
3. రష్యన్ రివల్యూషన్: 1917లో జరిగిన అక్టోబర్ విప్లవం ద్వారా, లెనిన్ ప్రధాన నేతగా నకిలీ ప్రభుత్వాన్ని కూల్చివేసి, సోషలిస్ట్ రాష్ట్రాన్ని స్థాపించాడు.
తత్త్వం:
1. మార్క్స్ మరియు మాలొటిజం: లెనిన్, మార్క్స్ సిద్ధాంతాన్ని ఆధునీకరించి, సోషలిజం, కమ్యూనిజం గురించి తన ప్రత్యేక భావాలను అభివృద్ధి చేశాడు.
ఆయన మార్క్స్ యొక్క వర్గసంఘర్షణ సిద్ధాంతాన్ని, సవాలులుగా ఉన్న సామాజిక ఆర్థిక విధానాలను స్వీకరించాడు.
2. ప్రాధమిక అభివృద్ధి:
లెనిన్ "నూతన ఆర్థిక విధానం" (NEP) ను ప్రవేశపెట్టారు, ఇది అర్థిక పునరుద్ధరణకు దారితీసింది.
ఆయన "ప్రొలేటరియట్ డిక్టేటర్" అనే భావనను ప్రచారం చేశారు, అంటే పనికారుల విప్లవం ద్వారా ప్రభుత్వాన్ని నడపాలి అని.
3. సామాజికతకు కట్టుబాట్లు:
లెనిన్ తన కాలంలో ఆర్థిక అభివృద్ధి, విద్య, ఆరోగ్యం వంటి రంగాలలో బహుళ రీఫార్మ్స్ ను నిర్వహించాడు.
ఆయన సోషలిజం మరియు కమ్యూనిజం యొక్క నిర్మాణానికి కీలకమైన ఆధారాలను సమకూర్చాడు.
సంక్షేపంగా:
లెనిన్ తన ఆధిక్యాన్ని మరియు రాజకీయ శక్తిని బలపరిచి, సోషలిజాన్ని సమర్థించే విధంగా చారిత్రక పరిణామాలను గమనించాడు. ఆయన సిద్ధాంతాలు నేటి వరకు ప్రాచుర్యం పొందుతున్నాయి మరియు ఆర్థిక వ్యవస్థలతో సంబంధిత అనేక చర్చలకు ప్రేరణగా మారుతున్నాయి.
మరింత సమాచారం కోసం లెనిన్ గురించి చూడండి.
9. స్టాలిన్
తత్వం: స్టాలినిజం, అధికారం కేంద్రీకరణ, దేశంలో సామ్యవాదం.
ప్రభావం: సోవియట్ యూనియన్ ను ప్రభావితం చేసి, 20వ శతాబ్దంలో గ్లోబల్ రాజకీయాలకు కీలకమైన పాత్ర వహించాడు.
జోసెఫ్ స్టాలిన్ (Joseph Stalin) 1878–1953 కాలంలో జీవించిన సోవియట్ రాజకీయ నేత మరియు కమ్యూనిస్ట్ సిద్ధాంతకారుడు. ఆయన సొవియట్ యూనియన్ యొక్క జనరల్ సెక్రటరీగా మరియు ఆర్క్ మాస్టర్‌గా పనిచేశారు, మరియు దేశాన్ని చాలా కాలం గడువు మిక్కి ఆధిక్యంగా పరిపాలించారు.
చరిత్ర:
1. జననం: స్టాలిన్ 1878లో జార్జియాలోని గరి అనే గ్రామంలో జన్మించారు.
2. ప్రారంభిక జీవితం: ఆయన ఒక పేద కుటుంబంలో జన్మించాడు మరియు యువజనులు చురుకైన విప్లవ మార్గాన్ని స్వీకరించాడు.
3. రాజకీయ మార్గం: 1917లో జరిగిన రష్యన్ విప్లవంలో ముఖ్య పాత్ర పోషించాడు మరియు లెనిన్ యొక్క బలమైన అనుచరుడిగా గుర్తించబడాడు.
తత్త్వం:
1. డిక్టేటరషిప్: స్టాలిన్ ప్రజలకు విప్లవ స్థాపన కోసం తన నియంత్రణలో ఉన్న రాజకీయ పార్టీలకు సంతృప్తిని కలిగించడానికి నిరంతరం ప్రయత్నించాడు.
ఆయన నకిలీ రాజకీయ సృష్టికి ఆధారపడుతూ, పబ్లిక్ శ్రేయోభిలాషానికి వ్యతిరేకంగా పని చేశాడు.
2. పరిమితులు:
ఓడంకు వ్యతిరేకంగా: స్టాలిన్ తన పాలనలో విప్లవ కృషి వలన కఠినమైన నిబంధనలు, చెరాలు మరియు ప్రజలను కట్టుబాట్లు చేర్చడం ద్వారా అణచివేయలేక పోయాడు.
యోజనాలు: పదునైన బడ్జెట్ విధానాన్ని ప్రవేశపెట్టడంతో పాటు, అహరుతి మరియు పారిశ్రామికతను ప్రోత్సహించే మార్గాలను అనుసరించాడు.
3. మరో ముఖ్య అంశం:
స్టాలిన్ యొక్క పాలనలో ప్రజా ఆరోగ్య, విద్య, మరియు ఆర్థిక వ్యవస్థల విషయంలో అనేక అభివృద్ధులు జరిగాయి, కానీ ఈ అన్ని మార్గాలు ప్రజల స్వేచ్ఛకు తీవ్రంగా విరుద్ధంగా ఉంటాయి.
సంక్షేపంగా:
స్టాలిన్ తన సామ్రాజ్యాన్ని బలంగా పెంచడంతో పాటు, రాజకీయ తిరుగుబాట్లకు, దాడులకు, మరియు యుద్ధాలకు దారితీసే విధానాలను అభివృద్ధి చేశాడు. ఆయన యొక్క పాలన మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనలకు, మరియు మాంసాహార విధానాలకు ప్రాతినిధ్యం వహించింది.
మరింత సమాచారం కోసం స్టాలిన్ గురించి చూడండి.
10. మావో జెడోంగ్
తత్వం: మావో వాదం, నిరంతర విప్లవం, వ్యవసాయ సామ్యవాదం.
ప్రభావం: చైనా ప్రజా రిపబ్లిక్ వ్యవస్థాపకుడు, విప్లవాలు మరియు ఆర్థిక మార్పులలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రభావం చూపించాడు.
మావో జెడోంగ్ (Mao Zedong) 1893–1976 కాలంలో చైనా యొక్క కమ్యూనిస్టు నేత మరియు చైనా ప్రజాస్వామ్య గణతంత్రానికి స్థాపకులలో ఒకడు. ఆయన చైనా కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ (CCP) చీఫ్ మరియు చైనా యొక్క మొదటి అధ్యక్షుడు.
చరిత్ర:
1. జననం: మావో 1893లో చైనాలోని హునాన్ ప్రావిన్స్‌లో జన్మించాడు.
2. విద్య: ఆయన జాతీయ విద్యలో ప్రవేశించి, మావో అనేక యవ్వనపు విప్లవ కార్యక్రమాలకు చేరువయ్యాడు.
3. రాజకీయ మార్గం: 1949లో చైనా ప్రజాస్వామ్య గణతంత్రం స్థాపనకు కారణమైన చైనా గృహ యుద్ధంలో మావో ముఖ్యమైన నాయకుడిగా నిలిచాడు.
తత్త్వం:
1. ప్రోలేటరియట్ విప్లవం: మావో యొక్క సిద్ధాంతాలు మార్క్సిజం మరియు లెనినిజం పై ఆధారపడి ఉంటాయి, కానీ వాటిని చైనాలో ప్రాథమికంగా దృశ్యమానంగా మారుస్తూ అనేక సూత్రాలను ప్రవేశపెట్టాడు.
"ప్రొలేటరియట్ డిక్టేటర్‌షిప్": మావో మోడల్ ప్రకారం, పని కార్మికులు అధికారాన్ని కైవసం చేసుకోవాలని భావించాడు.
2. యోధా మేధస్సు:
"రాజకీయ రంగంలో సాయుధ విప్లవం": మావో యొక్క ప్రముఖ పదం, ఇది దేశంలో నూతన రాజకీయ శక్తిగా వైఫల్యం పొందిన ప్రజలు స్వాధీనం చేసుకోవడం ద్వారా సాధించబడుతుందని విశ్వసించాడు.
"మార్క్స్ లెనిన్ మావో ఈయన": మార్క్సిజం, లెనినిజం మరియు మావో సిద్ధాంతాల ఆధారంగా కమ్యూనిస్ట్ ఉద్యమాన్ని అభివృద్ధి చేయడంపై మావో దృష్టి పెట్టాడు.
3. కలరెప్పు విప్లవం:
"ప్రజాస్వామ్యం": మావో నమ్మకంగా మానవుల మానసిక ఆచారాలపై పనిచేస్తాడు.
"సాంఘిక వ్యవస్థలో మార్పులు": మావో ప్రజలకు వ్యతిరేకంగా తీవ్ర దాడులను నిర్వహించి, వివిధ వ్యత్యాసాలను ఎదుర్కొన్నాడు.
సంక్షేపంగా:
మావో చైనా కమ్యూనిస్ట్ పార్టీని నడిపించి, చైనా ప్రజాస్వామ్య గణతంత్రాన్ని స్థాపించాడు. ఆయన సిద్ధాంతాలు అనేక దేశాల్లో కమ్యూనిస్టు ఉద్యమాలకు ప్రేరణగా నిలిచాయి, అయితే ఆయన పాలనలో జరిగిన దుర్భిక్షం మరియు రాజకీయ దాడులు మనుషుల మరణానికి దారితీశాయి.
మావో జెడాంగ్ గురించి మరింత సమాచారం కోసం చూడండి.
పుస్తక నిర్మాణం:
ప్రవేశం: తాత్విక ఆలోచనలు చరిత్ర మీద చూపిన ప్రభావం.
ప్రత్యేక అధ్యాయాలు: ఒక్కో తాత్వికుడు/నాయకుడి జీవితం, వారి తాత్వికత, మరియు చారిత్రక ప్రభావం.
ముగింపు: వీరి ఆలోచనలు మరియు ప్రభావాలు ఆధునిక సమాజాన్ని ఎలా నిర్దేశించాయి అనే అంశం.
ఈ పుస్తకం ఈ తాత్వికులు మరియు నాయకులు మానవ చరిత్రలో చేసిన మార్పులను ఎలా సృజించినట్లు గుర్తించబడింది.
