సోక్రటీస్“One thing only I know, and that is that I know nothing.” – socrates
గురువుగారూ! ఇక గంటలో విషపాత్ర మీ చేతికి వస్తుంది... అది తాగి మీరు మరణిస్తారు. కానీ ఇప్పుడు మీరు లైర్ వాద్యం మీద ప్రాక్టీసు చేసి పాట నేర్చుకున్నారు? ఏమిటిది? అని శిష్యులు ప్రశ్నించారు. దీనికి సోక్రటీస్ నవ్వి జీవితమంటే నేర్చుకోవడం... మరణం గురించి ఆలోచించడం కాదు. నువ్వు, నేను అందరం ఏదో ఒక రోజు చనిపోతాం.... కానీ జీవితంలో ప్రతిక్షణం విలువైందే... తెలియంది తెలుసుకోవడంలోనే ఆనందముంది. గంట కిందటి వరకు నాకు ఆ పాట తెలీదు. ఇప్పుడు నేర్చుకున్నాను. ఇంకా నాజీవితంలో గంట సమయం ఉంది... అంటే ఇప్పటికీ నేర్చుకోవడానికి నాకు అవకాశముందని అన్నాడు.
Socrates believed that philosophy – the study of wisdom – was the most important pursuit above all else. For some, he exemplifies more than anyone else in history the pursuit of wisdom through questioning and logical argument, by examining and by thinking. His "examination" of life in this way spilled out into the lives of others, such that they began their own "examination" of life, but he knew they would all die one day, as saying that a life without philosophy –
an "unexamined" life – was not worth living.
"ఫ్రాయిడ్" సిగ్మండ్ ఫ్రాయిడ్ (Sigmund Freud) సైకాలజీకి సంబంధించిన విషయంపై ఆసక్తి చూపిస్తున్నట్లైతే.
సిగ్మండ్ ఫ్రాయిడ్ ఒక ప్రసిద్ధ ఆస్ట్రియన్ నెవ్రాలజిస్ట్ మరియు మానసికశాస్త్రంలో సైకో అనాలిసిస్ (Psychoanalysis) పద్ధతిని అభివృద్ధి చేసిన వ్యవస్థాపకుడు.
ఫ్రాయిడ్ సిద్ధాంతాలు:
1. మనోవిజ్ఞాన శాస్త్రం (Psychoanalysis):
మానవ మనస్సు మూడు స్థాయిలను కలిగి ఉంటుంది:
ఇడ్ (Id): ప్రాథమిక అభిలాషలు, కోరికలు (తక్షణ అవసరాలు).
ఈగో (Ego): తర్కబద్ధత, వాస్తవాన్ని అంగీకరించే భాగం.
సుపర్ ఈగో (Super Ego): నైతికత మరియు విలువలు.
2. చైతన్యం (Consciousness):
చేతన స్థితి (Conscious): మనకు తెలిసిన భావాలు.
అవచేతన స్థితి (Subconscious): అస్పష్టమైన, కానీ మన ప్రవర్తనను ప్రభావితం చేసే భావాలు.
అచేతన స్థితి (Unconscious): పూర్తిగా దాగివున్న భావాలు, జ్ఞాపకాలు, మరియు కోరికలు.
3. స్వప్న విశ్లేషణ (Dream Analysis):
ఫ్రాయిడ్ చెప్పినట్లుగా, స్వప్నాలు మన అచేతన భావాల ప్రతిబింబం. అవి మన కోరికలు, భయాలు, మరియు భావోద్వేగాలను వ్యక్తం చేస్తాయి.
4. అణచివేత (Repression):
మనం కొన్ని దురభిరుచులను, కోరికలను మన అచేతనంలో నెట్టివేయడం.
5. ఓడిపస్ కాంప్లెక్స్ (Oedipus Complex):
పిల్లల వ్యక్తిత్వాభివృద్ధిలో మాతాపితలపై ఉండే భావోద్వేగ బంధాలపై ఫ్రాయిడ్ చేసిన విశ్లేషణ.
ఫ్రాయిడ్ యొక్క ప్రాధాన్యత:
మానవ వ్యక్తిత్వాన్ని, కోరికలను, మరియు భావోద్వేగాలను విశ్లేషించడంలో ఫ్రాయిడ్ యొక్క సిద్ధాంతాలు విప్లవాత్మకమైనవి.
అతని సిద్ధాంతాలు, మానసికశాస్త్రంలో గొప్ప పునాది వేసాయి.
సిగ్మండ్ ఫ్రాయిడ్ (Sigmund Freud) లైంగికత (Sex) మరియు దాని ప్రభావం గురించి అభిప్రాయాలను వివరంగా పరిశీలించారు, ముఖ్యంగా ఆయన మనోవిజ్ఞాన శాస్త్రంలో. ఫ్రాయిడ్ అభిప్రాయంలో, లైంగికత మనిషి వ్యక్తిత్వ వికాసంలో, భావోద్వేగాల్లో, మరియు మానసిక ఆరోగ్యంలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది.
1. ఫ్రాయిడ్ సిద్ధాంతం: లైంగికత ప్రధాన అంశం
లైబిడో (Libido):
ఫ్రాయిడ్ ప్రకారం, లైబిడో అంటే జీవశక్తి లేదా లైంగిక శక్తి. ఇది మానవ ప్రవర్తనను ఉద్భవింపజేసే ప్రధాన శక్తిగా ఉంటుందని ఆయన భావించారు.
లైబిడో బాల్యంలోనే ఆరంభమై, జీవితంలో వివిధ దశల్లో (Psychosexual stages) మానసిక వికాసానికి మౌలికంగా పనిచేస్తుంది.
సైకోసెక్సువల్ దశలు (Psychosexual Stages):
ఫ్రాయిడ్ లైంగికత వికాసాన్ని ఐదు దశలుగా విభజించాడు:
1. ఔరల్ దశ (Oral Stage): శిశువులు నోటితో ఆనందాన్ని పొందుతారు.
2. ఆనల్ దశ (Anal Stage): 2-4 ఏళ్లలో, శిశువులు క్రమశిక్షణను నేర్చుకుంటారు.
3. ఫాలిక్ దశ (Phallic Stage): 3-6 ఏళ్ల వయసులో, పిల్లల లైంగిక అవగాహన మొదలవుతుంది.
4. లాటెన్సీ దశ (Latency Stage): లైబిడో శక్తి తాత్కాలికంగా తగ్గుతుంది.
5. జెనిటల్ దశ (Genital Stage): యౌవనంలో లైంగిక శక్తి ప్రబలంగా ఉంటుంది, ఇది సంబంధాలపై ప్రభావం చూపుతుంది.
2. లైంగికత ప్రభావం
వ్యక్తిత్వ వికాసం:
లైంగికతను సమర్థంగా అర్థం చేసుకుని నియంత్రించగలగటం వ్యక్తిత్వం పటిష్ఠతకు దోహదం చేస్తుంది. కానీ అణచివేత (Repression) లేదా అసమతుల్యత (Fixation) అభివృద్ధిని అడ్డుకోవచ్చు.
ఓడిపస్ కాంప్లెక్స్ (Oedipus Complex):
ఫ్రాయిడ్ ప్రకారం, బాల్యంలో తల్లితండ్రుల పట్ల పిల్లల దృక్పథంలో లైంగిక భావాలు ఉండవచ్చు. ఇది సరైన దిశలో పరిష్కరించకపోతే, పెద్దవారిగా సంబంధాలలో సమస్యలకు దారితీస్తుంది.
3. మానసిక ఆరోగ్యం మీద ప్రభావం
సమతుల లైంగిక జీవనం:
లైంగికతకు సంబంధించిన జ్ఞానం మరియు అవగాహన మానసిక ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరుస్తుంది.
అణచివేత (Repression):
లైంగిక ఆలోచనలను అణగదొక్కడం, అవి అవగాహనలోకి రాకుండా నిరోధించడం, ఆందోళన, నిస్ఫూర్తి, మరియు డిప్రెషన్కు కారణమవుతుందని ఫ్రాయిడ్ అభిప్రాయపడ్డాడు.
4. విమర్శలు
ఫ్రాయిడ్ సిద్ధాంతాన్ని కొందరు ఆమోదించినా, ఇతరులు అతని లైంగికతపై అధిక ప్రాముఖ్యతను విమర్శించారు. వారు లైంగికత తప్ప మానసిక వికాసానికి ఇతర అంశాలు కూడా ముఖ్యమని సూచించారు.
సారాంశం
ఫ్రాయిడ్ లైంగికతను మానసిక మరియు శారీరక ప్రవర్తనలో కేంద్ర స్థానంలో ఉంచి, వ్యక్తిత్వ వికాసాన్ని విశ్లేషించాడు. అయితే, లైంగికత మాత్రమే వ్యక్తిత్వ వికాసానికి కారణం కాదు, అది మానసిక దశల్లో ఒక భాగం మాత్రమే.
సొలమన్ బైబిల్
తన తాత్త్విక రచనలో, ముఖ్యంగా ప్రభోధకుడు (Ecclesiastes) లో, "వ్యర్థం! వ్యర్థం! అన్నీ వ్యర్థమే" అని పదే పదే చెప్పడం మన జీవితానికి విలువైన ఆలోచనను అందిస్తుంది.
సొలమన్ చెప్పిన వ్యర్థత:
1. జీవితంలోని అస్థిరత్వం:
సొలమన్ జీవన అనుభవాల ద్వారా చెప్పారు, ఎంత సంపద సంపాదించినా, ఎంత భోగభాగ్యాలు పొందినా, వాటికి శాశ్వతత ఉండదు.
"మనిషి చేసిన శ్రమలో ఫలితం ఏమిటి?" (Ecclesiastes 1:3) అంటూ ప్రశ్నించారు.
2. భోగభాగ్యాల వ్యర్థత:
సొలమన్ తన రాజరికంలో అత్యధిక శ్రేయోభిలాషల్ని అనుభవించారు. అయినప్పటికీ, వాటి అంతిమ ఫలితం నిరర్థకం అని గుర్తించారు.
"హాస్యం పిచ్చి మాత్రమే, ఆనందం శూన్యం." (Ecclesiastes 2:2)
3. శ్రమ మరియు ధన సంపాదన:
"మనిషి రాత్రింబవళ్ళు శ్రమపడి సంపాదించిన ఆస్తిని మరొకరి చేతులలో విడిచిపెట్టాలి" అన్న భావన ద్వారా అసంతృప్తిని వ్యక్తం చేశారు. (Ecclesiastes 2:18-21)
4. జ్ఞానములోని వ్యర్థత:
జ్ఞానం గొప్పదే అయినప్పటికీ, మరణం ద్వారా జ్ఞానులు మరియు మూర్ఖులు ఒకే స్థాయిలో నిలుస్తారని చెప్పారు.
"మూర్ఖుడు ఎలా చస్తాడో, నేనే అలాగే చస్తాను." (Ecclesiastes 2:16)
సొలమన్ తాత్విక పరిష్కారం:
దేవునిపై విశ్వాసం:
జీవితంలోని అస్థిరతలను అంగీకరించడంలోనే నిజమైన శాంతి ఉందని సొలమన్ తేల్చారు.
"దేవుని భయపడండి, ఆయన ఆజ్ఞలను పాటించండి; ఇదే మనిషి యొక్క కర్తవ్యం." (Ecclesiastes 12:13)
ప్రతిదీ దేవుని యొద్దే పూర్తవుతుంది:
"ప్రతిచర్యకు సమయముంది, ప్రతి కార్యం దేవుని నిర్ణయం ప్రకారమే జరుగుతుంది." (Ecclesiastes 3:1-8)
వ్యర్థతపై మనం నేర్చుకోవాల్సింది:
సొలమన్ చెప్పిన వ్యర్థం అన్న భావం జీవితానికి నిగూఢమైన తాత్వికమైన సందేశం.
1. భౌతిక సంపదలు, ఆనందాలు, మరియు కీర్తి తాత్కాలికం.
2. శాశ్వతమైన సంతృప్తి దేవునిపై నమ్మకం, ధర్మబద్ధమైన జీవితం ద్వారా మాత్రమే పొందవచ్చు.
3. జీవితంలో ప్రతి క్షణం విలువైనదే, కానీ దానికి అర్థం ఇవ్వడం మన చేతుల్లోనే ఉంది.
సొలమన్ రాసిన సామెతలు (Proverbs) పాతనిబంధనలోని అత్యంత ప్రసిద్ధ గ్రంథాలలో ఒకటి. ఈ గ్రంథం జీవితంలోని వివిధ అంశాలకు సంబంధించి నైతికత, జ్ఞానం, మరియు ఆధ్యాత్మిక దార్శనికతను బోధిస్తుంది. ఈ సామెతలు అనేక జీవిత పాఠాలను స్ఫూర్తిదాయకంగా మరియు అర్థవంతంగా అందిస్తాయి.
సామెతలలోని ముఖ్యమైన పాఠాలు
1. జ్ఞానం మరియు భక్తి:
"యెహోవాకు భయపడుట జ్ఞానమునకు ఆద్యము." (సామెతలు 1:7)
→ జ్ఞానమంటే కేవలం భౌతిక విజ్ఞానమే కాదు, దేవుని పట్ల భక్తి కూడా సమగ్ర జ్ఞానం పొందేందుకు కీలకం.
2. ప్రమాదకరమైన మార్గాలు:
"సరియైనదని మనిషి దృష్టికి కనబడే మార్గము ఉంది, కానీ అది మరణ మార్గానికి దారి తీస్తుంది." (సామెతలు 14:12)
→ మనం సరైనదని భావించిన మార్గాలు తప్పుగా ఉండవచ్చు. జాగ్రత్తగా ఉండాలి.
3. మాటల శక్తి:
"మృదువైన జవాబు కోపాన్ని అణచివేస్తుంది, కానీ పట్టు పదాలు కోపాన్ని రగిలిస్తాయి." (సామెతలు 15:1)
→ మాటల తీరుతోనే సంబంధాలు బలపడతాయి లేదా బద్ధలవుతాయి.
4. శ్రమ మరియు విజయం:
"సుమర్యపు హస్తములు ధనాన్ని తెస్తాయి, కానీ మోసపూరిత మార్గాలు పేదరికం తీసుకొస్తాయి." (సామెతలు 10:4)
→ కఠినంగా పనిచేస్తే విజయం సాధ్యమవుతుంది.
5. క్రోధాన్ని నియంత్రించడం:
"క్రోధంలో ఉన్నవాడు మొఢుడు, తన భావాలను నియంత్రించగలవాడు జ్ఞానవంతుడు." (సామెతలు 29:11)
→ కోపాన్ని కట్టడి చేయడం జీవితానికి ముఖ్యమైన పాఠం.
6. స్నేహం మరియు జ్ఞానం:
"ఇనుము ఇనుమును పదును చేస్తుంది; స్నేహితుల మధ్య సంబంధం కూడా ఇలాగే ఉంటుంది." (సామెతలు 27:17)
→ మంచి స్నేహితులు మన జీవితానికి బలాన్నిస్తారు.
7. నీతిపరమైన జీవనం:
"ధర్మముతో నడిచే వ్యక్తి జీవితం ప్రశాంతంగా ఉంటుంది, కానీ చెడుకు దిగబడేవారు బంధనంలో పడతారు." (సామెతలు 10:9)
→ నీతినష్టమైన మార్గం ఎప్పుడు నష్టమే తీసుకొస్తుంది.
8. సహనం మరియు విజయం:
"సహనమున్నవాడు యుద్ధానికి గెలుస్తాడు, కానీ హుటాహుటిన ఆవేశపడ్డవాడు చీదరించుకుంటాడు." (సామెతలు 16:32)
→ సహనం గొప్ప శక్తి. ఇది నిష్కర్షకు దారి తీస్తుంది.
9. దార్శనికత:
"దార్శనికత లేని చోట ప్రజలు నాశనమవుతారు." (సామెతలు 29:18)
→ జీవన గమ్యం లేకుండా జీవితం అస్థిరంగా ఉంటుంది.
10. పేదరికం మరియు ధనవంతులు:
"నిజాయితీగా పేదగా ఉండటం, మోసంతో సంపదను కూడబెట్టుకోవడం కంటే మంచిది." (సామెతలు 28:6)
→ నీతితో కూడిన జీవితం ధనసంపదకంటే విలువైనది.
సామెతల ప్రాముఖ్యత
ఈ సామెతలు జీవన నైతికతకు పునాది.
ధార్మికత, వినయం, మరియు బుద్ధితో జీవితాన్ని ఎలా గడపాలో చూపిస్తాయి.
వ్యక్తిగత సంబంధాలు, కుటుంబం, ఆర్థికం, మరియు సామాజిక జీవనానికి మార్గదర్శకత్వం అందిస్తాయి.
గుడిపాటి వెంకటచలం (1894–1976) ఆంధ్రప్రదేశ్కు చెందిన ప్రముఖ తెలుగు రచయిత, నాటకకర్త, మరియు వ్యాసకర్త. వామపక్ష భావజాలం, సాహసవంతమైన అభిప్రాయాలు, మరియు సమాజంలో తనదైన ప్రత్యేక దృక్కోణంతో విప్లవాత్మక మార్పులు సృష్టించిన వారిలో గుడిపాటి వెంకటచలం ఒకరు.
శతవర్షములదాఁక మితముఁ జెప్పిరి కాని,
నమ్మరాదామాటనెమ్మనమున(మనస్సున)బాల్యమందో; మంచి ప్రాయమందో, లేక
ముదిమియందో, లేక ముసలియందొ,
యూరనో, యడవినో, యుదకమధ్యముననో,(నీటి )
యెప్పుడో యేవేళ నే క్షణంబొ?
తే|| మరణమే, నిశ్చయము, బుద్ధిమంతుఁడైన
దేహ మున్నంతలో మిమ్ముఁ దెలియవలయు,
భూషణవికాస! శ్రీధర్మపుర నివాస!
భూషణవికాస! శ్రీధర్మపుర నివాస!
దుష్ట సంహార! నరసింహ! దురితదూర!
అనే మకుటంతో అంతమవుతాయి.
బౌద్ధధర్మ మూలసూత్రాలలో సర్వమూ క్షణికమనేది ఒక మూల సూత్రం.ఇది ప్రపంచం దుఃఖమయమనే దాన్ని స్పష్టం చేస్తుంది. పుట్టిన ప్రతివారికీ మరణం తప్పదు. అయినా ఆశలు పెంచుకుంటారు. ప్రపంచంలో దుఃఖం లేకపోవటంగాని, పుట్టిన జీవి మరణించకపోవటమనేది కనిపిస్తే ఎంతో సంతోషం కదా! అని బుద్ధుడు చెబుతాడు. మానవుని శరీరం వయః పరిణామాన్ని అనుసరించి క్షణక్షణం మారుతూ మట్టిలో కలిసిపోతుందనే విషయాన్ని కవి ‘నాల్గు దశల మధ్య నవయుచు నున్నటి’ అని వర్ణించాదృశ్యమాన ప్రపంచంలోని సర్వమూ అనిత్యంగానం::జిక్కి,భానుమతి
జాషువ మొదటీ పద్యంలో ఈవిషయాన్నే ప్రస్తావిస్తు,ఈ శ్మశానవాటికలో కొన్నివందల,వేల ఏండ్లగా నిద్రిస్తున్నవారు ఒక్కరుకూడా లేచి రాలేదు కదా అంటు ప్రారంభించాడు.ఇంకా ఎన్ని సంవత్సరాలు ఈచలనంలేని నిద్ర అంటూ వాపోతున్నాడు.ఈ రుద్రభూమిలో తమబిడ్దలను పొగొట్టుకున్న తల్లుల రోదనలతో నిండిన కన్నీళ్ళకు వల్లకాడులోని రాళ్లు క్రాగిపోయ్యాయి అని చింతిస్తున్నాడు. కవిహృదయం చూడండి.
ఎన్నో యేండ్లు గతించిపోయినవి గానీ,యీ శ్మశానస్ధలిన్
గన్నుల్ మోడ్చిన మందభాగ్యుడొకఁడైనన్ లేచిరాఁ,డక్కటా!
యెన్నాళ్ళీచలనంబులేని శయనం? బేతల్లు లల్లాడిరో!
కన్నీటంబడి క్రాఁగిపోయినవి నిక్కంబిందు పాషాణముల్
10. చేయుటకు నీ చేతికి వచ్చిన యే పనినైనను నీ శక్తిలోపము లేకుండ చేయుము; నీవు పోవు పాతాళమునందు పనియైనను ఉపాయమైనను తెలివియైనను జ్ఞానమైనను లేదు.
గౌతమ బుద్ధ
Jesus Christ, John 3:3
Jesus Christ, Luke 11:9-10
Jesus Christ, Mark 10:42-45
Jesus Christ, Matthew 4:19
Jesus Christ, Matthew 6:34
Jesus Christ, John 4:13-14
Jesus Christ, Matthew 19:14
Jesus Christ, John 18:36